Podobna odpowiedzialność – od sześciu miesięcy do ośmiu lat więzienia – może też spotkać pracownika lub osobę działającą w imieniu lub na rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej lub innego podmiotu. Wystarczy, że na podstawie przepisów ciąży na niej obowiązek rejestracji transakcji i osób ich dokonujących. Zgodnie z art. 299 § 2 k.k. osoba taka zostanie pociągnięta do odpowiedzialności, jeśli przyjmie wbrew przepisom środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe bądź dokona ich transferu lub konwersji. Podobnie jest w przypadku przyjęcia tych środków w okolicznościach wzbudzających uzasadnione podejrzenie, że stanowią one przedmiot czynu zabronionego. Taka sama kara spotka również sprawcę świadczącego inne usługi mające ukryć przestępcze pochodzenie tych środków lub usługi w zabezpieczeniu przed zajęciem.
Z surowszą odpowiedzialnością musi się liczyć przedsiębiorca, który przestępstwo prania brudnych pieniędzy popełnia w porozumieniu z innymi osobami – co najmniej dwoma. W takiej sytuacji może on zostać ukarany karą więzienia od roku do nawet dziesięciu lat. Taka sama kara grozi osobie, która na skutek popełnienia tego przestępstwa osiągnęła znaczą korzyść majątkową.
Aby w jak największym stopniu utrudnić pranie brudnych pieniędzy, przepisy ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu zobowiązują do rejestracji podejrzanych transakcji, których wartość przekracza 15 tys. euro. Obowiązek ten ciąży nie tylko na bankach czy firmach ubezpieczeniowych, ale także kancelariach notarialnych, komisach, kantorach, jubilerach czy przedsiębiorcach prowadzących domy aukcyjne, antykwariaty i działalność faktoringową. Takie obowiązki spoczywają również na fundacjach i stowarzyszeniach. Wzmożoną czujność muszą wykazać ponadto przedsiębiorcy przyjmujący płatności za towary w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15 tys. euro, również gdy należność za towar jest dokonywana podczas więcej niż jednej operacji.
Podmioty te muszą opracowywać pisemnie wewnętrzne procedury sposobu rejestrowania transakcji. Powinny określać sposób rejestracji transakcji, analizy i oceny ryzyka, przekazywania informacji o transakcjach generalnemu inspektorowi informacji finansowej. Muszą się w niej znaleźć procedury związane ze wstrzymaniem transakcji, blokadą rachunku i zamrożeniem wartości majątkowych. Brak pisemnej wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu jest przestępstwem, za które sprawca może trafić do więzienia nawet na trzy lata.
Autor jest prokuratorem Prokuratury Rejonowej Warszawa-Ochota
