Składki ZUS a urlop wychowawczy: Abonament medyczny wolny od składek bo nie stanowi przychodu

Wartość pakietu na usługi lekarskie, zapewnionego przez zakład pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym, nie stanowi dla niego oskładkowanego przychodu. Prawo do tego rodzaju świadczeń nie przysługuje bowiem za okres pracy, lecz z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym.

Publikacja: 10.09.2013 03:00

dr Marcin Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy" sp.k.

dr Marcin Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy" sp.k.

Foto: Rzeczpospolita

Potwierdził to Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 328 z 12 sierpnia 2013 r. (DI/100000/451/1098/2013).

Pracodawca zwrócił się do oddziału ZUS o wydanie indywidualnej interpretacji dotyczącej m.in. tego, czy opłacany za pracownicę abonament medyczny stanowi podstawę naliczenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

We wniosku wskazał, że kobieta korzystała z urlopu macierzyńskiego w wymiarze 140 dni oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 28 dni do 12 czerwca 2013 r. Następnie od 13 czerwca do 7 sierpnia 2013 r. wykorzystała urlop wypoczynkowy. Od 8 sierpnia 2013 r. do końca 2013 r. będzie korzystała z urlopu wychowawczego. Od lipca 2013 r. pracownicy przyznano pakiet medyczny finansowany przez pracodawcę.

Pracodawca powziął jednak wątpliwość, czy w okresie korzystania przez pracownicę z urlopu wychowawczego, od wartości opłacanego za nią pakietu medycznego, powinny zostać naliczone składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Przy czym w obowiązującym w firmie regulaminie wynagradzania brak było zapisów regulujących warunki przyznawania pracownikom prawa do abonamentu.

W opinii pracodawcy nie powinien on opłacać składek za miesiące, w których pracownica przebywała na urlopie wychowawczym. ZUS uznał jednak tę interpretację za nieprawidłową. Wskazał, że w sytuacji, gdy pracownik przebywa na urlopie wychowawczym przez część miesiąca, a przez pozostałe dniświadczy pracę, to jedynie wartość świadczenia przypadająca na czas przebywania na urlopie wychowawczym nie stanowi podstawy wymiaru składek.

dr Marcin Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” sp.k.

dr Marcin Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy” sp.k.

Komentuje dr Marcin Wojewódka, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy" sp.k.

Należy zgodzić się ze stanowiskiem ZUS, choć z punktu widzenia pracownika zastosowanie tych zasad może nie mieć sensu. To decyzja, którą wielu pracowników i pracodawców powinno znać i stosować w praktyce.

ZUS dokonał prawidłowej interpretacji przepisów, jednak decyzja ta w praktyce może prowadzić do sytuacji wycofania się zakładu z oferowania pakietu medycznego.

Źródłem istnienia obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych jest posiadanie tytułu do objęcia tymi ubezpieczeniami. Ustalenie podstawy wymiaru składek możliwe jest, co do zasady, wyłącznie wtedy, gdy dana osoba posiada tytuł do ubezpieczeń lub gdy osiągany przez nią przychód pozostaje w bezpośrednim związku z takim tytułem.

Przebywanie na urlopie wychowawczym to odrębny od umowy o pracę tytuł do ubezpieczeń społecznych. W tym okresie korzystający z urlopu nie podlega pracowniczym ubezpieczeniom (lecz tym regulowanym w art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Przebywanie na wychowawczym jest tytułem do ubezpieczeń wtedy, gdy dana osoba nie posiada prawa do renty ani emerytury i nie ma innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. W takim przypadku znajdzie zastosowanie art. 18 ust. 5b powołanej ustawy.

Wskazuje on, że podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe osoby przebywającej na urlopie wychowawczym jest równowartość 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale (z zastrzeżeniem, że nie może być ona wyższa od przeciętnego wynagrodzenia wypłaconego za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop).

Świadczenia takie jak finansowany przez pracodawcę pakiet medyczny, nie stanowi podstawy wymiaru składek w okresie przebywania przez pracownika na urlopie wychowawczym. Prawo do tych świadczeń nie przysługuje za okres świadczenia pracy, lecz z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym – a więc odrębnego od stosunku pracy tytułu do ubezpieczeń. Dlatego w przypadku, gdy zatrudniony przebywa na urlopie wychowawczym przez część miesiąca, a przez resztę dni pracuje (lub przebywa na urlopie wypoczynkowym), to jedynie wartość świadczenia przypadająca na czas wychowawczego nie jest objęta oskładkowaniem.

Przy czym zastosowanie obowiązujących przepisów (opisanej reguły opłacania składek od 60 proc. przeciętnej płacy) w praktyce może prowadzić nawet do tak kuriozalnej sytuacji, gdy kwota składek do odprowadzenia będzie znacznie przewyższała wartość świadczenia medycznego. A to dlatego, że kwota samych składek należnych od 60 proc. przeciętnej płacy to więcej niż wartość pakietu.

Potwierdził to Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji nr 328 z 12 sierpnia 2013 r. (DI/100000/451/1098/2013).

Pracodawca zwrócił się do oddziału ZUS o wydanie indywidualnej interpretacji dotyczącej m.in. tego, czy opłacany za pracownicę abonament medyczny stanowi podstawę naliczenia składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne.

Pozostało 92% artykułu
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego