Czy w trybie dostępu do informacji publicznej można żądać wglądu w prezydencki akt łaski? Ważny wyrok NSA

Czy akt łaski prezydenta RP to informacja publiczna?

Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Warszawie uwzględnił skargę mężczyzny. Zobowiązał szefa Kancelarii Prezydenta RP do rozpoznania jego wniosku, choć zastrzegł, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. WSA doszedł bowiem do przekonania, że żądane przez skarżącego postanowienia są dokumentami urzędowymi i nie ma dostępu do ich treści w żadnym innym trybie, jak tylko ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Czytaj więcej

Dane osobowe

Ustawa o dostępie do informacji publicznej wymaga zmian, ale nie ma zgody jakich

Ustawa o dostępie do informacji publicznej musi lepiej wyważyć jawność życia społecznego i prawo...

Zupełnie inaczej do sprawy podszedł jednak NSA. Skasował korzystny dla wnioskodawcy wyrok WSA, a jego skargę ostatecznie oddalił. A powodem było to, że w ocenie NSA postanowienia prezydenta RP o zastosowaniu prawa łaski nie są informacjami publicznymi. A prezydent RP w zakresie stosowania prawa łaski nie jest organem władzy publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. NSA podkreślił m.in., że sporne postanowienie o zastosowaniu prawa łaski jako indywidualny akt urzędowy głowy państwa o charakterze prerogatywy nie ma charakteru administracyjnoprawnego. Nie należy do sfery działalności administracji publicznej w znaczeniu funkcjonalnym. 

Jak podkreślał sędzia NSA Sławomir Wojciechowski, prawo do stosowania prawa łaski jest konstytucyjnie uprawnieniem osobistym prezydenta. Powinno być zatem wykonywane bezpośrednio przez głowę państwa. Nie jest w tym zakresie możliwe jego przekazywanie do wykonania innemu podmiotowi, w tym również osobom zatrudnionym w Kancelarii Prezydenta RP, bez względu na ich rangę. Decyzję o zastosowaniu prawa łaski prezydent podejmuje samodzielnie. To zaś oznacza, że przesądzenie o jej ostatecznym kształcie, ułaskawieniu lub odmowie zastosowania tego prawa, podejmuje na zasadzie autonomii głowa państwa. Samodzielność prezydenta RP w sferze decydowania o zastosowaniu łaski pogłębiona jest również jednoosobowym charakterem urzędu prezydenckiego i takim też sposobem rozstrzygania spraw powierzonych jego jurysdykcji. W konsekwencji NSA uznał, że sporne postanowienia nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: III OSK 2287/24