Kluby radnych korzystają z uprawnień, których nie mają niezrzeszeni radni

W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rady gminy. Dotyczy to także komisji skarg, wniosków i petycji.

Publikacja: 03.09.2019 06:40

Kluby radnych korzystają z uprawnień, których nie mają niezrzeszeni radni

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek

Pomiędzy radą gminy, a klubem radnych powstał konflikt co do tego który członek tego klubu będzie jego przedstawicielem w komisji rewizyjnej. Czy rada gminy może nie zgodzić się na kandydata zgłoszonego przez klub radnych?

Tak.

Zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy. W tym celu rada powołuje komisję rewizyjną. W skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego bądź wiceprzewodniczącego rady gminy (art. 18a ust. 2 u.s.g.). Analogiczną regulację przyjęto w odniesieniu do komisji skarg, wniosków i petycji (art. 18b ust. 2 u.s.g.). Klub radnych tworzy co najmniej 3 radnych. Zasady działania tych klubów określa statut gminy (art. 23 ust. 3-4 u.s.g.).

Czytaj także: Komisja rewizyjna rady gminy - jakie ma uprawnienia

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 stycznia 2012 r. (II OSK 2351/11, LEX nr 1113780) stwierdzono, że skład ilościowy komisji rewizyjnej zależy od uznania rady gminy, ale nie może być odmienny od uregulowanego w statucie, a ponadto liczba członków tej komisji musi być tak ukształtowana, aby każdy z klubów był reprezentowany przez co najmniej jednego radnego. Nie jest dopuszczalne wybranie składu komisji rewizyjnej, w którym zostałby pominięty przedstawiciel choćby jednego z klubów.

Rada gminy nie jest jednak związana kandydaturą przedstawioną przez klub. Samo wskazanie przez klub kandydata na członka komisji rewizyjnej nie przesądza automatycznie o jego wejściu do tej komisji, gdyż wyboru dokonuje rada gminy (por. także np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 17 kwietnia 2019 r., II SA/Sz 233/19, LEX nr 2664538). Jeżeli na danej sesji rady nie można podjąć uchwały w sprawie wyboru członków komisji rewizyjnej, to próbę wyboru należy ponowić na kolejnej sesji, a organy gminy i kluby radnych powinny dążyć do wypracowania porozumienia w sprawie wyboru konkretnego kandydata. Brak komisji rewizyjnej może doprowadzić do zainicjowania procedury ustanowienia zarządu komisarycznego (art. 97 u.s.g.).

Zgodnie z wyrokiem NSA z 14 grudnia 2011 r. (II OSK 2069/11, LEX nr 1108400) wymóg, aby w skład komisji rewizyjnej weszli przedstawiciele wszystkich klubów jest normą bezwzględnie obowiązującą, a zatem uchwała rady gminy powołująca komisję w składzie innym niż ustawowy narusza prawo. Z art. 18a ust. 2 u.s.g. nie wynika w szczególności, aby w skład komisji rewizyjnej mieli wchodzić przedstawiciele tylko tych klubów, które są zainteresowane uczestnictwem w komisji.

Podnosi się jednak także, że z art. 18a ust. 2 u.s.g. wynika przede wszystkim uprawnienie klubu do zgłoszenia swego kandydata. To uprawnienie nie może sprowadzać się do narzucenia radnym kandydata, na którego nie wyrażają zgody. Klub, w przypadku gdy zgłoszony przez niego kandydat nie uzyskał wymaganej większości głosów, powinien zgłosić kandydaturę innego radnego. W sytuacji, gdy klub odmówi wskazania swego kandydata do komisji, nie można jednak skutecznie zarzucić radzie, że podjęła uchwałę z naruszeniem art. 18a ust. 2 u.s.g. O takim naruszeniu można by mówić wówczas, gdyby żaden ze zgłoszonych przez klub kandydatów nie został wybrany (wyrok WSA w Kielcach z 6 czerwca 2019 r., II SA/Ke 256/19, LEX nr 2687142). Zgodnie z tym stanowiskiem, jeżeli klub radnych uniemożliwia powołanie komisji rewizyjnej w ustawowo określonym składzie, to uchwała rady powołująca tę komisję w okrojonym składzie nie narusza prawa (por. wyrok NSA z 27 czerwca 2013 r., II OSK 325/13, LEX nr 1374732).

Autorka jest radcą prawnym

Podstawa prawna: art. 18a, art. 23 ust. 2-4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 506 ze zm.)

Pomiędzy radą gminy, a klubem radnych powstał konflikt co do tego który członek tego klubu będzie jego przedstawicielem w komisji rewizyjnej. Czy rada gminy może nie zgodzić się na kandydata zgłoszonego przez klub radnych?

Tak.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego