Zawodowi kierowcy powinni przechodzić narkotesty?

Kontrole na obecność narkotyków u zawodowych kierowców powinny być powszechne. Brakuje jednak przepisów – uważają eksperci.

Aktualizacja: 13.07.2020 06:22 Publikacja: 12.07.2020 18:31

Są miasta, które bez zmian w prawie, sprawdzają narkotestami kierowców miejskiego taboru

Są miasta, które bez zmian w prawie, sprawdzają narkotestami kierowców miejskiego taboru

Foto: PAP, Rafał Guz

Po warszawskich wypadkach autobusów, których kierowcy prowadzili po narkotykach, w całym kraju ruszyły masowe kontrole policji. Badano wyrywkowo kierowców miejskiej komunikacji na obecność narkotyków i alkoholu. Niemal wszędzie wyniki testów były negatywne. Wyjątek: np. w Rybniku u kierowcy miejskiego autobusu wykryto amfetaminę. – Jednej tylko doby pod koniec tygodnia skontrolowaliśmy 253 kierowców autobusów, z tego 83 na obecność narkotyków, a 170 na trzeźwość. Nikt nie był „pod wpływem" – mówi Mariusz Mrozek ze stołecznej policji.

– Nadal będziemy sprawdzać zarówno kierowców, którzy kończą pracę i wracają z trasy, jak i wyjeżdżających na linie nocne – dodaje. Kontrole, choć oczekiwane społecznie, przez kierowców miejskich pojazdów bywają postrzegane jako upokarzające. W Warszawie jeden z nich w mediach skarżył się na policję. „Postępowali ze mną jak z najgorszym przestępcą" – mówił. Narkotest wskazał, że może być po użyciu narkotyku, na dobę trafił do aresztu, a po badaniu krwi wyszło, że zażywa leki.

O konieczności wprowadzenia przepisu, który pozwoli pracodawcom sprawdzać swoich pracowników na obecność alkoholu czy narkotyków, mówią policjanci, eksperci i samorządowcy.

Luki w prawie

Pilnej zmiany przepisów w tej sprawie chce warszawski ratusz – apel skierowano do premiera Mateusza Morawieckiego, a ten przekazał sprawę resortowi pracy.

– Od lat, bezskutecznie apelowaliśmy o zmianę przepisów. Żałuję, że musiało dojść do tragedii, by zaczęto dostrzegać problem. Ważne są prewencyjne działania – badania przesiewowe, narkotesty, które mógłby wykonywać pracodawca kierowców. To miałoby efekt odstraszający i dyscyplinujący – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która zarządza jednym z największych organizatorów transportu w kraju (obejmuje 56 gmin regionu).

Obecne przepisy na to nie pozwalają. W czerwcu 2019 r. Urząd Ochrony Danych Osobowych jednoznacznie to potwierdził: kontrole może wykonywać Inspekcja Transportu Drogowego i policja.

Jednak są miasta, które już teraz, bez zmiany prawa, sprawdzają kierowców miejskiego taboru. W Krakowie robi to MPK, które od 2016 r. narkotestami przebadało ok. 1,6 tys. kierowców, zwłaszcza najmłodszych. Jak to możliwe? Każdy, kto chce pracować w MPK, podpisuje oświadczenie, że wyraża zgodę na poddanie się testom. We Wrocławiu kierowca miejskiej komunikacji zanim wyjedzie na trasę, musi się poddać badaniu alkotestem. Zdaniem ekspertów trzeba sprawę uregulować w prawie, by nie było wątpliwości.

– Kontrole powinny być ustawowo uregulowane, a narkotesty powszechne. Jeśli pracodawca uznaje, że chce badać swoich ludzi na obecność narkotyków, to powinna być do tego podstawa prawna. Zwłaszcza że narkotyki są dziś powszechne – mówi Andrzej Borowiak, rzecznik wielkopolskiej policji. – Nie można zaakceptować sytuacji, kiedy kierowca autobusu, maszynista czy pilot biorą amfetaminę, a pracodawca, mając podejrzenia, nie może tego sprawdzić – dodaje.

Szkolenia podstawą

I wspomina, że już przed laty agenci DEA (antynarkotykowa służba z USA) prowadzący szkolenia dla polskich policjantów przestrzegali, że problem narkotyków stanie się u nas niemal tak powszechny jak problem alkoholu.

Maria Dąbrowska-Loranc, kierownika Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Instytutu Transportu Samochodowego, zwraca uwagę na kwestię szkoleń kierowców.

– Kierowca nabiera nawyków podczas pierwszego szkolenia na kategorię A lub B. W szkoleniu powinien być położony nacisk na naukę bezpiecznych zachowań na drodze, kształtowanie świadomości ryzyka i społecznej odpowiedzialności – zaznacza. Jak dodaje, „kierowca mający solidne podstawy będzie się potrafił zachować odpowiedzialnie również jako kierowca zawodowy autobusu".

Tymczasem projekt zmian w systemie szkolenia kierowców jest wdrażany w Polsce od prawie dziesięciu lat.

Po warszawskich wypadkach autobusów, których kierowcy prowadzili po narkotykach, w całym kraju ruszyły masowe kontrole policji. Badano wyrywkowo kierowców miejskiej komunikacji na obecność narkotyków i alkoholu. Niemal wszędzie wyniki testów były negatywne. Wyjątek: np. w Rybniku u kierowcy miejskiego autobusu wykryto amfetaminę. – Jednej tylko doby pod koniec tygodnia skontrolowaliśmy 253 kierowców autobusów, z tego 83 na obecność narkotyków, a 170 na trzeźwość. Nikt nie był „pod wpływem" – mówi Mariusz Mrozek ze stołecznej policji.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Społeczeństwo
Jaka pogoda będzie w majówkę? IMGW: Najpierw słońce, później deszcz
Społeczeństwo
Sondaż: Polacy nadal chcą Unii Europejskiej. Większość przeciw wprowadzeniu euro
Społeczeństwo
Warszawa wraca do zakazu sprzedaży alkoholu. Czy urząd miasta go przeforsuje?
Społeczeństwo
Polaków jest coraz mniej. GUS podał nowe dane
Społeczeństwo
Czy 20 lat członkostwa w Unii dało pozytywne skutki? Polacy są podzieleni
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO