Projekt ustawy sygnowany przez MSWiA do którego dotarła „Rzeczpospolita" datowany jest na 14 lutego 2022 r., czyli na kilka dni przed wybuchem wojny na Ukrainie. Projekt ten ciągle jest konsultowany, niebawem powinien zostać przedstawiony na posiedzeniu Rady Ministrów.
„Włączenie do systemu ochrony ludności służb oraz stowarzyszeń i organizacji pozarządowych, które na co dzień szkolą się i działają w systemach ratowniczych, pozwoli na osiągnięcie zdolności do wykonywania tychże zadań w czasie „W" (wojny – dop. red.) przy jednoczesnym zachowaniu możliwości użycia ich potencjału, zarówno ludzkiego, jak i sprzętowego w każdej sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa państwa" – czytamy w uzasadnieniu do tego projektu. Wynika z niego, że jednym z celów ustawodawcy było uporządkowania przepisów, w tym ograniczenia liczby aktów prawnych regulujących te same bądź zbliżone zagadnienia, „a także określenie zadań poszczególnych podmiotów i wzajemnych ich zależności w sposób niebudzący wątpliwości interpretacyjnych".
Ustawa o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej skupia się na fazach zarządzania kryzysowego – reagowania i odbudowy, „poprzez usprawnienie procesu przepływu informacji pomiędzy organami administracji publicznej, a także przekonstruowanie modelu finansowania w sposób umożliwiający efektywniejsze udzielanie pomocy finansowej osobom poszkodowanym oraz odbudowę zniszczonej lub uszkodzonej infrastruktury, a także bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów ludzkich przeszkolonych w dziedzinie ratownictwa". Zakłada także ograniczenie do minimum liczby dokumentów planistycznych. Wzmacnia rolę organów administracji publicznej w tym Prezesa Rady Ministrów, ministra spraw wewnętrznych oraz wojewodów.
Czytaj więcej
W Polsce jest ok. 60 tysięcy schronów, w których może się zmieścić ledwie 1,5 mln osób.
Prezes Rady Ministrów będzie odpowiedzialny za ochronę ludności na terytorium RP, a w przypadkach niecierpiących zwłoki odpowiedzialność tę przejmie minister spraw wewnętrznych. Przy Prezesie Rady Ministrów działać będzie, jako organ pomocniczy, Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego (RZZK). Projekt przewiduje wzmocnienie roli tego gremium. Do zadań RZZK będzie należało m.in. inicjowanie i koordynowanie działań organów administracji rządowej, instytucji państwowych i służb w zakresie ochrony ludności, w szczególności w związku z potrzebą podniesienia gotowości, monitorowanie postępów w zakresie przejmowania kontroli nad zaistniałą sytuacją kryzysową, a także dokonywanie oceny rozwoju sytuacji kryzysowej i określanie działań służących reagowaniu na nią. Decyzje podejmowane przez Prezesa Rady Ministrów na forum Zespołu będą wiążące dla organów administracji rządowej oraz organów i jednostek organizacyjnych im podległych lub przez nie nadzorowanych, co odnosi się m.in. do decyzji dotyczących uruchamiania Sił Zbrojnych RP w przypadkach niecierpiących zwłoki. Obsługę organizacyjną prac RZZK zapewni minister do spraw wewnętrznych.