Jak ująć w kosztach odpis na zfśs

Odpis na zfśs dotyczy całego roku, więc co do zasady rozlicza się go w czasie za pomocą czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Jednorazowe ujęcie jest możliwe, jeżeli jednostka uzna, że jego kwota nie jest istotna.

Publikacja: 15.03.2017 05:40

Foto: 123RF

- W związku z dynamicznym rozwojem spółki, zatrudnienie na 1 stycznia 2017 roku wzrosło do 56 etatów. Zarząd zastanawia się czy po zmianie przepisów w zakresie tworzenia zfśs spółka musi dokonać odpisu na ten fundusz. Spółka nie tworzyła funduszu w latach poprzednich, ponieważ zatrudnienie z przeliczeniu na pełne etaty nie przekraczało 20 pracowników. W jaki sposób poprawnie ewidencjonować transakcje związane z jego funkcjonowaniem? – pyta czytelnik.

Zgodnie z ustawą z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 800 ze zm.) fundusz tworzą pracodawcy, którzy na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. To znaczna zmiana, wprowadzona przepisami ustawy z 16 grudnia 2016 r. (DzU poz. 2255), nowelizującej od 1 stycznia 2017 r. m.in. ustawę o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Przed nowelizacją próg zatrudnienia obligujący do utworzenia funduszu był znacznie niższy i wynosił 20 osób.

Obecnie, gdy zatrudnienie wynosi co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, to fundusz tworzony jest obowiązkowo na wniosek zakładowej organizacji związkowej. Natomiast gdy jednostka zatrudnia mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, może ona tworzyć fundusz na zasadach ogólnych lub wypłacać świadczenie urlopowe.

W przypadku pracodawców objętych zbiorowym układem pracy może on dowolnie kształtować wysokość odpisu na fundusz. Natomiast w przypadku pracodawców, których pracownicy nie są objęci zbiorowym układem pracy, postanowienia w tej kwestii może zawierać regulamin pracy.

Uwaga! Podmiot zatrudniający mniej niż 50 pracowników może także odstąpić od tworzenia funduszu, przy czym musi o tym fakcie poinformować pracowników. Informacje dotyczące nietworzenia funduszu ujmuje się w:

- regulaminie wynagradzania – w przypadku podmiotu obowiązanego do jego utworzenia,

- w układzie zbiorowym – w przypadku pracodawców objętych zbiorowym układem pracy,

- w zwyczajowo przyjęty u danego pracodawcy sposób – w pierwszym miesiącu danego roku kalendarzowego – w pozostałych przypadkach.

Bez względu na liczbę zatrudnionych osób fundusz tworzony jest w jednostkach budżetowych oraz samorządowych.

Wysokość odpisu

Coroczny odpis podstawowy na fundusz uzależniony jest od przeciętnej liczby zatrudnionych w danym podmiocie gospodarczym. Wysokość odpisu na jednego zatrudnionego wynosi 37,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeśli wynagrodzenie z tego okresu było wyższe. W 2017 roku wartość odpisu na jednego pracownika wynosi 1185,66 zł na pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach. W przypadku pracowników młodocianych odpis wynosi odpowiednio:

- 5 proc. w pierwszym roku nauki,

- 6 proc. w drugim roku nauki,

- 7 proc. w trzecim roku nauki

– przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. W przypadku pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze, odpis wynosi 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Wysokość odpisu może być zwiększona o:

- 6,25 proc. przeciętnego wynagrodzenia w przypadku zatrudnienia osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

- 6,25 proc. przeciętnego wynagrodzenia na każdego emeryta lub rencistę w przypadku pracodawców sprawujących opiekę nad emerytami i rencistami,

- 7,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia na każdą zatrudnioną osobę w przypadku pracodawców, którzy utworzyli żłobek lub klub dziecięcy (pod warunkiem przeznaczenia całości tego zwiększenia na prowadzenie omawianych palcówek).

Jednostka jest zobowiązana do przeliczenia odpisu na zfśs na koniec roku na podstawie faktycznego przeciętnego zatrudnienia oraz ujęcia odpowiedniej korekty w księgach rachunkowych.

Środki pieniężne na wyodrębnionym rachunku

Odpisy na fundusz i zwiększenia, o których mowa powyżej, a także kwota wypłacanych świadczeń urlopowych obciążają koszty działalności podstawowej pracodawcy. Równowartość odpisów pracodawca jest obowiązany przekazać na odrębny rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w terminach:

- do 31 maja danego roku - równowartości 75 proc. odpisów,

- do 30 września danego roku pozostałe 25 proc. odpisów.

Uwaga! Przyznawanie świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.

Przykład

W związku z utworzeniem zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jednostka zatrudniająca 56 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty ujęła w księgach następujące operacje gospodarcze związane z funkcjonowaniem zfśś (spółka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4 i 5).

Na koniec roku okazało się, że faktyczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty było zgodne z planowaną ilością zatrudnienia, w związku z czym spółka nie musiała dokonywać korekty wartości odpisu na koniec roku obrotowego.

1. Naliczenie całorocznego odpisu na fundusz (56 x 1185,66 zł)

Wn „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" 66 396,96 zł

Ma „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" 66 396,96 zł

2. Przeniesienie odpisu na fundusz do rozliczenia w czasie

Wn „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" 66 396,96 zł

Ma „Rozliczenie kosztów" 66 396,96 zł

3. Odpisanie w koszty układu kalkulacyjnego 9 rat funduszu (dla uproszczenia całość odpisu obciąża koszty działalności podstawowej)

Wn „Koszty działalności podstawowej" 49 797,72 zł

Ma „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" 49 797,72 zł

4. Przekazanie w maju środków na odrębny rachunek zfśs (75 proc. x 66 396,96 zł)

Wn „Rachunek bankowy zfśs" 49 797,72 zł

Ma „Rachunek bieżący" 49 797,72 zł

5. Przekazanie pozostałej części środków na rachunek zfśs (25 proc. x 66 396,96 zł)

Wn „Rachunek bankowy zfśs" 16 599,24 zł

Ma „Rachunek bieżący" 16 599,24 zł

6. Odsetki naliczone od środków na rachunku ZFŚS

Wn „Rachunek bankowy zfśs" 10,99 zł

Ma „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" 10,99 zł

7. Dofinansowania przyznane pracownikom

Wn „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" 5 000,00 zł

Ma „Rozrachunki z pracownikami" 5 000,00 zł

8. Wypłata przyznanego dofinansowania

Wn „Rozrachunki z pracownikami" 5 000,00 zł

Ma „Rachunek bankowy zfśs" 5 000,00 zł

9. Odpisanie w koszty układu kalkulacyjnego pozostałych 3 rat funduszu

Wn „Koszty działalności podstawowej" 16 599,24 zł

Ma „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" 16 599,24 zł

Autorka jest starszym konsultantem w Grupie UHY ECA

Darowizny i odsetki na konto funduszu

Środki funduszu powiększa się m.in. o:

- wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych,

- darowizny oraz zapisy od osób fizycznych i prawnych,

- odsetki od środków na rachunku funduszu,

- wypływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe,

- wierzytelności likwidowanych zakładowych funduszy socjalnego i mieszkaniowego,

- przychody ze sprzedaży, dzierżawy i likwidacji środków trwałych służących działalności socjalnej, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie lub odtworzenie zakładowych obiektów socjalnych,

- przychody z tytułu sprzedaży i likwidacji zakładowych domów i lokali mieszkalnych w części nieprzeznaczonej na utrzymanie pozostałych zakładowych zasobów mieszkaniowych.

Środki funduszu niewykorzystane w danym roku przechodzą na kolejny rok kalendarzowy.

- W związku z dynamicznym rozwojem spółki, zatrudnienie na 1 stycznia 2017 roku wzrosło do 56 etatów. Zarząd zastanawia się czy po zmianie przepisów w zakresie tworzenia zfśs spółka musi dokonać odpisu na ten fundusz. Spółka nie tworzyła funduszu w latach poprzednich, ponieważ zatrudnienie z przeliczeniu na pełne etaty nie przekraczało 20 pracowników. W jaki sposób poprawnie ewidencjonować transakcje związane z jego funkcjonowaniem? – pyta czytelnik.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił