Reklama
Rozwiń
Reklama

Co dalej z publikacją orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego? Jest wyrok TK

Uzależnianie obowiązywania wyroku Trybunału Konstytucyjnego od jego publikacji przez rząd w Dzienniku Ustaw jest niezgodne z konstytucją – orzekł we wtorek Trybunał Konstytucyjny.

Publikacja: 23.09.2025 16:12

Trybunał Konstytucyjny

Trybunał Konstytucyjny

Foto: Fotorzepa, Jakub Czermiński

W ten sposób Trybunał odpowiedział na zagadnienie prawne, w którym zapytano o konstytucyjność przepisów uprawniających rząd do publikacji wyroków TK w Dzienniku Ustaw. Przypomnijmy, że odpowiadające za to Rządowe Centrum Legislacji od ponad roku nie publikuje orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego powołując się przy tym na uchwałę Sejmu w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015–2023. W konsekwencji 46 wydanych w tym czasie orzeczeń nie doczekało się publikacji.

Czytaj więcej

Czy Trybunał Konstytucyjny będzie sam publikował swoje wyroki? Próba odblokowania TK

Rząd nie publikuje wyroków Trybunału Konstytucyjnego. „To niezgodne z konstytucją”

Za niezgodny z konstytucją Trybunał uznał art. 21 ust. 1 pkt 1 o ogłaszaniu aktów normatywnych, rozumiany w ten sposób, że wystąpienie skutków wyroku TK oraz zaistnienie obowiązku jego stosowania przez wszystkie organy władzy publicznej aktualizuje się dopiero z chwilą dokonania czynności technicznej polegającej na ogłoszeniu tego wyroku w Dzienniku Ustaw.

Uzasadniając to orzeczenie prezes TK Bogdan Święczkowski podkreślił, że ogłoszenie wyroku TK ma charakter jedynie czynności technicznej, a orzeczenia TK mają moc obwiązującą, są ostateczne i nie mogą być kwestionowane przez inne organy państwa. – Od momentu publicznego ogłoszenia wyroku następuje uchylenie domniemania konstytucyjności kontrolowanego przepisu co sprawia, że organy stosujące przepis uznany za niekonstytucyjny powinny to uwzględniać.(…) Wszystkie organy państwa już od momentu ogłoszenia wyroku na sali rozpraw mają obowiązek powstrzymania się od stosowania niekonstytucyjnej regulacji – wskazywał Święczkowski podkreślając, że samo ogłoszenie orzeczenia TK wywołuje skutki prawne.

Trybunał stwierdził też, że to prezes TK wydaje polecenie ogłoszenia orzeczenia Trybunału, a rola premiera sprowadza się do wykonania tego polecania przez techniczne ogłoszenie w dzienniku urzędowym.

Reklama
Reklama

– Prezes Rady Ministrów nie ma legitymacji kompetencyjnych do tego, aby oceniać ze skutkiem prawnym, czy orzeczenie może zostać poddane promulgacji. Nie może także dokonywać oceny orzeczenia w aspekcie formalnym i merytorycznym. Wydawca dziennika promulgacyjnego nie ma także prawa ingerować w treść przekazanego mu do ogłoszenia orzeczenia, typu umieszczania jakichkolwiek not, wstępów czy komentarzy – argumentował Święczkowski.

Trybunał wydał to orzeczenie w pięcioosobowym składzie. Dwoje sędziów: Krystyna Pawłowicz i Rafał Wojciechowski złożyło zdanie odrębne stwierdzając, że postępowanie w tej sprawie powinno zostać umorzone.

Publikacja wyroków Trybunału pod znakiem zapytania. Kto powinien je drukować?

Zagadnienie, które rozstrzygnął we wtorek Trybunał Konstytucyjnego skierował Sąd Okręgowy w Zamościu, rozpatrując apelację mężczyzny, który prowadził ciągnik rolniczy w stanie nietrzeźwości. Co istotne, już wcześniej stracił on uprawnienia do kierowania pojazdami za jazdę pod wpływem alkoholu. W konsekwencji sąd rejonowy skazał go na karę bezwzględnego pozbawienia wolności, świadczenia pieniężnego oraz dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. I to właśnie ta ostatnia kara stała się kluczowa w tej sprawie.

Bowiem przepis, na podstawie którego kara ta została wymierzona, został uznany za niezgodny z konstytucją. W czerwcu 2024 r., jeszcze przed rozprawą apelacyjną w Zamościu, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niekonstytucyjny jest art. 42 § 3 Kodeksu karnego, który obliguje sąd do orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w przypadku ponownego złapania kierowcy na jeździe po alkoholu. Wyrok ten, podobnie jak wiele innych, nie został jednak opublikowany przez rząd w Dzienniku Ustaw.

Czytaj więcej

Koniec automatycznego dożywotniego zakazu dla kierowców za jazdę po alkoholu

Po interwencji prokuratora i odwieszeniu postępowania, zamojski sędzia orzekający w tej sprawie zdecydował się skierować pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o tzw. neosędziego Pawła Zwolaka, wieloletniego pracownika resortu Zbigniewa Ziobry, którego nazwisko jest wymieniane w mediach w kontekście tzw. afery hejterskiej.

Reklama
Reklama

Sędzia ten zapytał Trybunał Konstytucyjny, czy zgodny z konstytucją jest przepis ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, który uprawnia RCL do wydawania Dziennika Ustaw i Monitora Polskiego.

Uzasadniając to zagadnienie, stwierdził konstytucja nie zawiera ustawowej delegacji do określenia podmiotu lub trybu ogłaszania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Zauważa też, że przepis ustawy zasadniczej dotyczący wyroków TK znajduje się w rozdziale „Sądy i Trybunały”.

Jego zdaniem przyznanie organowi władzy wykonawczej kompetencji do ogłaszania wyroków TK bezpośrednio i w sposób nieuprawniony ingeruje w zakres władzy sądowniczej. Podkreśla przy tym, że konstytucja nie przewiduje żadnego trybu odmowy lub zaniechania ogłaszania orzeczeń Trybunału.

Sugeruje przy tym, że ogłaszanie orzeczeń TK mogłoby następować w elektronicznym zbiorze „Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór Urzędowy” wydawanym przez sam Trybunał.

Czytaj więcej

Dlaczego rząd nie publikuje najnowszych wyroków TK?
Prawo w Polsce
Zmowa przetargowa Budimexu. Wyrok może utrudnić walkę o kolejne kontrakty
Prawo karne
Zapadł wyrok w sprawie afery SKOK Wołomin. 14 lat więzienia za wypranie blisko 350 mln zł
Praca, Emerytury i renty
Planujesz przejść na emeryturę w 2026 roku? Ekspert ZUS wskazuje dwa najlepsze terminy
Ubezpieczenia i odszkodowania
Sąd Najwyższy: to, że kierowca zapłaci za wypadek, nie zwalnia ubezpieczyciela
Prawo karne
Radosław Baszuk: Jesteśmy przyzwyczajeni do szybkich aresztowań, ale to nie przypadek Ziobry
Materiał Promocyjny
W kierunku zrównoważonej przyszłości – konkretne działania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama