Pracodawca ma prawo wymagać od podwładnego, aby świadczył umówioną pracę w określonym czasie pod jego kierownictwem. Każdy szef powinien jednak mieć świadomość, że w pewnych wypadkach podwładni mają prawo powstrzymać się od wykonywania obowiązków.
Wzajemne obowiązki
Z definicji stosunku pracy wynikają podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika – zatrudniony powinien wykonywać swe obowiązki wynikające z umówionej pracy, a pracodawca wypłacać mu z tego tytułu wynagrodzenie. W praktyce zdarzają się jednak sytuacje, w których podwładny w czasie pracy, mimo szczerych chęci, może, a nawet powinien zaprzestać wykonywania czynności. Zagadnienie to reguluje art. 210 kodeksu pracy. Przewiduje on dwie sytuacje, w których pracodawca nie może oczekiwać świadczenia pracy. Wspólnym ich mianownikiem jest wystąpienie zagrożenia, a różnice sprowadzają się do jego źródła. Jak wynika z art. 210 k.p., może to być:
- zagrożenie zewnętrzne, które pochodzi spoza organizmu pracownika, a dotyczy warunków pracy,
- zagrożenie wewnętrzne, dotyczące sfery stanu psychofizycznego etatowca.
Kwestia różnic
Gdy wystąpi jedno z nich, podwładny ma prawo powstrzymać się od pracy, a szef nie ma możliwości jej egzekwować. Różnice pojawiają się w takich kwestiach, jak:
- zakres podmiotowy uprawnienia,
- warunki, w jakich można skutecznie odstąpić od świadczenia pracy oraz
- procedury realizacji prawa odstąpienia od pracy.
