Zagłuszanie sygnału GPS - poważny problem dla lotnictwa

GPS, Globalny System Pozycjonowania to sieć satelitów i urządzeń odbiorczych, używany do ustalania pozycji, nawigacji i pomiarów czasu dla statków, samolotów i samochodów. Zastąpił system drogich urządzeń naziemnych, które nadawały sygnały radiowe samolotom podczas lądowania.

Publikacja: 05.05.2024 15:23

Zagłuszanie sygnału GPS - poważny problem dla lotnictwa

Foto: Adobe Stock

Jednocześnie jest dość łatwo blokować albo zakłócać sygnały GPS aparatami kupowanymi w sklepach. Zagłuszane sygnału GPS polega na używaniu aparatu nadającego na równych częstotliwościach do blokowania albo interferencji łączności radiowej poprzez nadawanie z ziemi sygnałów silniejszych od sygnałów wysyłanych przez satelity.

Czytaj więcej

ISW: Rosja może wyłączyć GPS w Polsce i Szwecji

Takie działanie ma angielską nazwę spoofing — podszywanie się przez hakera po inne urządzenia albo innego użytkownika, aby uzyskać dostęp do np. konta bankowego. W odniesieniu do GPS może to być nadawanie przez siły zbrojne danego kraju fałszywych sygnałów do samolotu lub drona nieprzyjaciela, aby pozbawić go możliwości wykonania zadania. Często jest to bardziej skuteczne i niebezpieczne od zagłuszania. W przypadku lotnictwa cywilnego dochodzi do problemu, gdy fałszywy sygnał GPS został odebrany w samolocie pasażerskim i może wprowadzić w błąd pilota i kontrolerów ruchu powietrznego podając fałszywy czas albo podstawowe dane bez ostrzeżenia..

Od ostatniego roku nasiliły się na świecie informacje o rosnącej liczbie przypadków interferencji w system GPS. W grudniu OPSGROUP, organizacja zajmująca się obserwacją ruchu lotniczego, informująca swych członków o wszelkich zmianach i zagrożeniach, odnotowała nasilenie się zjawiska spoofingu wobec samolotów komercyjnych i dyspozycyjnych na Bliskim Wschodzie (Irak, Iran, Izrael) i w rejonie Morza Czarnego.

Czytaj więcej

Masowe zakłócenia sygnałów GPS w miastach Rosji. Reakcja na ataki Ukrainy?

Kraje bałtyckie informowały o tym problemie od lat, szczególnie po rosyjskiej agresji na Ukrainę. W ostatnich 6 miesiącach zagłuszanie nasiliło się nad Bałtykiem, od Polski nad krajami bałtyckimi po wybrzeża Szwecji i Finlandii, także na niższych pułapach i w ruchu statków — poinformował Lauri Soini, pilot Finnaira i szef komisji bezpieczeństwa organizacji fińskich pilotów. W kwietniu Estonia zarzuciła Rosji zagłuszanie urządzeń nawigacji GPS nad krajami bałtyckimi. Minister spraw zagranicznych Margus Tsahkna nie przedstawił jednak dowodów na to. Wcześniej Finnair zawiesił na miesiąc loty do Tartu w Estonii z powodu zakłóceń w funkcjonowaniu GPS — pisze Reuter. Politycy wskazywali, że głównym winowajcą jest Rosja, ale według ekspertów, wojskowi z krajów Zachodu (USA, Wlk Brytania) mogą też stosować to w różnych częściach świata.

Zagłuszanie GPS — problem dla przewoźników

Większość nowoczesnych samolotów cywilnych ma wiele czujników i sposobów ustalania swej pozycji, oprócz GPS, co oznacza, że mogą latać, gdy dochodzi do interferencji sygnałów. Przewoźnicy korzystają jednak głównie z GPS. Jeśli więc dojdzie do zagłuszania albo spoofingu, to GPS może zostać wyłączony i nie uda się go zresetować na resztę lotu w wielu przypadkach. To może z kolei wywołać u pilotów stres i opóźnienie w starcie albo lądowaniu, bo niektóre procedury wymagają funkcjonowania GPS. Taka nawigacja jest jedyną formą ustalania pozycji w niektórych samolotach dyspozycyjnych.

Czytaj więcej

Rosyjskie samoloty będą latać bez amerykańskiego systemu GPS

Na szczęście większość dużych lotnisk dysponuje wieloma narzędziami nawigacji, jeśli GPS na będzie działać — stwierdził Janis Krisops, kapitan w Air Baltic, szef działu bezpieczeństwa. A ze względu na różny charakter urządzeń zagłuszających i spoofingu trudno jest sektorowi lotnictwa opracować kompleksowe rozwiązanie technologiczne, które zmniejszyłoby ryzyko. Jedynym wyjściem w tej sytuacji jest położenie nacisku na szkolenie pilotów, aby szybciej wykrywali, że mają do czynienia z zagłuszaniem albo spoofingiem nawigacji GPS.

Jednocześnie jest dość łatwo blokować albo zakłócać sygnały GPS aparatami kupowanymi w sklepach. Zagłuszane sygnału GPS polega na używaniu aparatu nadającego na równych częstotliwościach do blokowania albo interferencji łączności radiowej poprzez nadawanie z ziemi sygnałów silniejszych od sygnałów wysyłanych przez satelity.

Takie działanie ma angielską nazwę spoofing — podszywanie się przez hakera po inne urządzenia albo innego użytkownika, aby uzyskać dostęp do np. konta bankowego. W odniesieniu do GPS może to być nadawanie przez siły zbrojne danego kraju fałszywych sygnałów do samolotu lub drona nieprzyjaciela, aby pozbawić go możliwości wykonania zadania. Często jest to bardziej skuteczne i niebezpieczne od zagłuszania. W przypadku lotnictwa cywilnego dochodzi do problemu, gdy fałszywy sygnał GPS został odebrany w samolocie pasażerskim i może wprowadzić w błąd pilota i kontrolerów ruchu powietrznego podając fałszywy czas albo podstawowe dane bez ostrzeżenia..

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Transport
Francuskie międzynarodowe lotnisko znów działa po ewakuacji
Transport
Atak wandali na francuską kolej. Tłumy pasażerów na peronach i objazdy
Transport
Pogarszają się prognozy dla przemysłu motoryzacyjnego w Polsce
Transport
Boeing winny i zapłaci za katastrofy B737 MAX. Rodziny ofiar chcą jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Transport
Air France-KLM zawiodły się na igrzyskach w Paryżu. Wyniki mocno w dół