Pracownik wychowujący przynajmniej jedno dziecko do lat 14 ma prawo do płatnego zwolnienia od pracy w wymiarze dwóch dni w roku kalendarzowym. Od 2016 r. zatrudni mogą korzystać z tego uprawnienia bardziej elastycznie – zamiast dwóch dni wolnego, mogą wnioskować o opiekę udzielaną w godzinach. Pełnoetatowiec może ich wziąć 16, a osoby zatrudnione na część etatu – proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy (art. 188 kodeksu pracy). Niepełną godzinę zwolnienia zaokrągla się przy tym w górę do pełnej godziny.
Zakres uprawnień
Kodeksowa opieka nad dzieckiem należy się od pierwszego dnia pracy i od razu w pełnym wymiarze. Rodzic może wziąć dwa dni wolne, bez względu na etat, na jaki jest zatrudniony, ani na rodzaj zawartej umowy o pracę (na czas określony czy nieokreślony).
Nadal uprawnienie to jest niezależne od liczby wychowywanych dzieci. Wolne w wymiarze dwóch dni w roku kalendarzowym przysługuje zatem tak samo rodzicom z jednym dzieckiem, jak i tym, którzy mają ich więcej. Ponadto z tego uprawnienia może skorzystać tylko jeden z rodziców, chyba że podzielą się tym uprawnieniem i wykorzystają po jednym dniu.
Minimum formalności
Jedyny dokument, który potwierdza prawo pracownika do opieki, to jego własnoręczne oświadczenie. Aby prosić o udzielenie wolnego w konkretnym dniu, rodzic składa dodatkowo wniosek. Nie ma przy tym obowiązku go uzasadniać czy dokumentować potrzeby skorzystania z wolnego na dziecko. Wniosek powinien jednak sporządzić w formie pisemnej na dowód złożenia go pracodawcy. W pierwszym podaniu składanym w danym roku wskazuje ponadto, czy zdecydował się na wybranie opieki w wariancie dobowym, czy godzinowym.
Problem z godzinami
Korzystanie przez pracowników z tych uprawnień bywa kłopotem, szczególnie w małych firmach. Zwolnienia nie jest dużo, ale od 2016 r. pracownik może wybrać godzinową opcję wykorzystania tego wolnego. A to oznacza, że może skorzystać nawet z 16 jednogodzinnych zwolnień od pracy.