Dziecko bezprawnie przetrzymywane w innym kraju musi być natychmiast wydane

Gdy trwa walka o dziecko między rozwodzącymi się rodzicami z różnych krajów UE, sąd jednego państwa może zastosować procedurę pozwalającą na natychmiastowe wydanie dziecka, nawet gdy sądy drugiego państwa zmieniają orzeczenia co do tego wydania.

Publikacja: 11.07.2008 12:26

Dziecko bezprawnie przetrzymywane w innym kraju musi być natychmiast wydane

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

Tak stwierdził Trybunał Sprawiedliwości go w wyroku w sprawie C-195/08 (sprawa Rinau).

W sprawie tej Trybunał zastosował po raz pierwszy tzw. pilny tryb prejudycjalny.

Chodziło o sprawę litewsko-niemieckiego małżeństwa Rinau i ich dziecka. Małżonkowie mieszkali w Niemczech. Dwa miesiące po przyjściu na świat ich córki, rozstali się, a córka pozostała przy matce. Wszczęte zostało postępowanie rozwodowe. Po uzyskaniu zgody męża na zagraniczny urlop z córką, Inga Ringu wyjechała z dzieckiem na Litwę. Tam pozostała i mieszka do tej pory.

W sierpniu 2006 r. niemiecki sąd w Oranienburg powierzył tymczasowo opiekę nad Luisą jej ojcu. Jednak sąd w Kłajpedzie (Litwa) oddalił wniosek Michaela Rinau o wydanie córki do Niemiec.

20 czerwca 2007 r. Amtsgericht Oranienburg orzekł rozwód małżonków, a opiekę nad Luizą przyznał ojcu.

Biorąc pod uwagę to, że sąd w Kłajpedzie odmówił wydania dziecka, sąd niemiecki nakazał Indze Rinau odesłanie córki do Niemiec i przekazanie jej pod opiekę ojca. W tym celu wydał świadectwo wykonalności orzeczenia nakazującego wydanie dziecka (zgodnie z rozporządzeniem wspólnotowym dotyczącym wykonywania orzeczeń w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej - rozporządzenie Rady nr 2201/2003). Takie świadectwo pozwala na automatyczne uznanie dziecka w innym państwie członkowskim.

W tzw. międzyczasie zmieniła się sytuacja w orzecznictwie sądów litewskich w tej sprawie. Sąd apelacyjny zakwestionował wcześniejsze orzeczenie sądu okręgowego odmawiające wydania Luisy. Natomiast matka dziewczynki wystąpiła do litewskiego Sąd Najwyższy z wnioskiem o nieuznanie orzeczenia sądu niemieckiego.

Sąd Najwyższy miał jednak wątpliwości proceduralne. Zastanawiał się, czy niemiecki Amtsgericht mógł wydać świadectwo stwierdzające wykonalność orzeczenia nakazującego wydanie dziecka, skoro litewski sąd apelacyjny zmienił już orzeczenie sądu okręgowego?

Na to pytanie odpowiedział Trybunał Sprawiedliwości.

Trybunał potwierdził, że zasadniczo świadectwo dotyczące wykonalności może być wydane tylko wtedy, gdy wcześniej zostało wydane orzeczenie odmawiające wydania dziecka. Jednak fakt, że orzeczenie to zostało potem zmienione, uchylone czy zawieszone przez sąd wyższej instancji nie może być przeszkodą do wydania takiego świadectwa. W przeciwnym razie nie można byłoby stosować procedury pozwalającej na natychmiastowe wydanie dziecka przetrzymywanego w innym kraju niezgodnie z prawem.

Pilny tryb prejudycjalny, zastosowany po raz pierwszy w tej sprawie, wszedł w życie 1 marca 2008 r. Dzięki niemu Trybunał Sprawiedliwości może znacznie szybciej rozpatrywać zagadnienia z zakresu obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Mogą one powstać na przykład:

- gdy spór dotyczy władzy rodzicielskiej lub opieki nad dziećmi,

- gdy właściwość sądu, przed którym sprawa zawisła na podstawie przepisów prawa wspólnotowego, zależy od odpowiedzi na pytanie prawne.

Tak stwierdził Trybunał Sprawiedliwości go w wyroku w sprawie C-195/08 (sprawa Rinau).

W sprawie tej Trybunał zastosował po raz pierwszy tzw. pilny tryb prejudycjalny.

Pozostało 95% artykułu
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawnicy
Komisja Wenecka wydała opinie o zmianach w polskim wymiarze sprawiedliwości
Podatki
Spłacasz kredyt rodziców albo męża? Nie skorzystasz z ulgi w PIT