Ustawa o VAT nie zawiera definicji usług polegających na przetwarzaniu/przerobie towarów. W praktyce obrotu gospodarczego usługi polegające na przetworzeniu, naprawie itp. towarów uznaje się za usługi na rzeczowym majątku ruchomym. Potwierdzają to również organy podatkowe >patrz ramka.
Ogólna czy szczególna
Do usług na rzeczowym majątku ruchomym odnosi się art. 28h pkt 2 ustawy o VAT. Stanowi on, że w przypadku świadczenia na rzecz podmiotów niebędących podatnikami usług na rzeczowym majątku ruchomym miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługi te są faktycznie wykonywane. Przepis ten, wskazujący szczególny sposób określania miejsca rozliczenia usług, odnosi się wyłącznie do czynności na rzecz podmiotów, które nie są podatnikami. Natomiast z treści pytania wynika, że usługi są wykonywane na rzecz przedsiębiorcy z Norwegii. Dlatego należy wskazać na art. 28a pkt 1 lit. a ustawy stanowiący, że za podatników dla celów określenia miejsca świadczenia usług uznaje się podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT lub działalność odpowiadającą tej działalności, bez względu na jej cel lub rezultat. Należy pamiętać, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Ponieważ usługi są wykonywane na rzecz przedsiębiorcy (podatnika) prowadzącego działalność gospodarczą poza terytorium Polski, miejscem świadczenia dla celów VAT jest terytorium państwa jego kontrahenta (czyli Norwegia). Przy czym to odbiorca jest obowiązany do rozliczenia VAT (ew. podatku o podobnym charakterze) zgodnie z lokalnym ustawodawstwem.
Wynika tak również z art. 28b ust. 1 ustawy VAT, który precyzuje, że miejscem świadczenia usług w przypadku wykonywania czynności na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (w omawianym przypadku jest to Norwegia).
Zapisy w ewidencji
Jak przewiduje art. 109 ust. 3a ustawy VAT, w razie wykonywania usługi, dla której miejscem świadczenia nie jest terytorium Polski, polski podatnik ma pewne obowiązki. Musi bowiem w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju.
