Rz: W jaki sposób należy wykazać do celów VAT zakup towarów przez polskiego przedsiębiorcę od kontrahenta z UE?
Dawid Milczarek: Zależy to przede wszystkim od tego, czy zakup jest dokonywany przez przedsiębiorcę zwolnionego podmiotowo z VAT ze względu na obroty nieprzekraczające 200 000 zł rocznie, czy przez podatnika VAT czynnego. W pierwszym przypadku nabywca nie rozlicza VAT w Polsce, jeżeli łączna wartość sprowadzonych towarów nie przekracza w ciągu roku 50 000 zł oraz pod warunkiem, że nie są to nowe środki transportu ani wyroby akcyzowe. Na podatnikach VAT czynnych ciąży natomiast obowiązek rozliczenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) bez względu na wartość sprowadzanych towarów. Status polskiego nabywcy nie ma jednak znaczenia w przypadku nabycia towarów opodatkowanych przez unijnego kontrahenta procedurą VAT marża, np. dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków czy towarów używanych. W przypadku tego typu zakupów nabywca nie musi rozliczać WNT.
Jak należy rozliczyć wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów?
W przypadku WNT nabywca musi wykazać VAT według krajowej stawki obowiązującej dla tego typu towarów. Nabywcy przysługuje w takim przypadku oczywiście, na zasadach ogólnych, prawo do odliczenia. Gdy podatnik wykorzystuje zakup do czynności opodatkowanych VAT, podatek należny z tytułu WNT neutralizuje się w deklaracji VAT z podatkiem naliczonym, co sprawia, że finalny koszt nabycia towarów jest nie mniej atrakcyjny niż koszt nabycia takich samych towarów po tej samej cenie netto w Polsce. Co więcej, zakup towarów od kontrahenta z UE może być nawet w pewnym sensie korzystniejszy pod kątem płynności finansowej, gdyż wtedy polski nabywca przelewa zagranicznemu sprzedawcy tytułem zapłaty samą kwotę netto, natomiast podatek jest wykazywany dopiero w deklaracji VAT i w przypadku większości podatników „zeruje się" z uwagi na prawo do odliczenia. W przypadku zwykłych zakupów krajowych, co do zasady, nabywca musi zapłacić sprzedawcy kwotę brutto, a dopiero z pewnym opóźnieniem, po złożeniu deklaracji VAT, odzyskuje podatek naliczony.
Jak należy udokumentować wewnątrzwspólnotowe nabycie?