Nagroda jubileuszowa nie jest świadczeniem powszechnym. Stanowi szczególny przywilej płacowy i przysługuje tylko tym pracownikom, którym to uprawnienie przyznano w przepisach branżowych lub wewnątrzzakładowych. Może więc wynikać z przepisów szczególnych dotyczących poszczególnych grup zawodowych – np. urzędników państwowych czy pracowników samorządowych, albo z zapisów w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania, a nawet w umowie o pracę. Zasadniczo więc strony układu zbiorowego pracy mają całkowitą swobodę w odniesieniu do decyzji, czy wprowadzić do niego postanowienia przyznające prawo do nagród jubileuszowych. Podkreślił to również Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 14 kwietnia 2010 r. (III PK 61/09).
Według reguł
Wbrew nazwie nagroda jubileuszowa jest świadczeniem o charakterze wynagrodzeniowym oraz roszczeniowym. W istocie więc ma ona charakter należnej pracownikowi premii, a nie nagrody. Potwierdzał to Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 14 maja 2012 r. (I PK 174/11).
Kształtując zasady nabywania prawa do nagrody jubileuszowej w wewnątrzzakładowych przepisach, trzeba uwzględniać regulacje zawarte w przepisach Konstytucji RP (art. 32 oraz art. 64) oraz kodeksu pracy (art. 9 § 4 oraz art. 183c § 1 i 2). Wynika z nich zakaz nierównego traktowania w zatrudnieniu oraz dyskryminacji pracowników, w tym również w zakresie wynagradzania za pracę. Przy czym art. 183c § 2 k.p. jednoznacznie stanowi, że chodzi tu o wynagrodzenie obejmujące wszystkie składniki uposażenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub innej. Zatem pojęcie wynagrodzenia obejmuje wszelkie inne świadczenia należne pracownikowi.
Jak z kolei wynika z art. 9 § 4 k.p. postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów oraz statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, które naruszają zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, nie obowiązują.
Granice ruchu
W praktyce wszystkie te przepisy istotnie ograniczają swobodę pracodawcy w określaniu zasad przyznawania nagród jubileuszowych.