Z uchwały Sądu Najwyższego wynika, że nie uwalnia od tej odpowiedzialności wyzbycie się kupionego dobra na rzecz kolejnej osoby (sygnatura III CZP 132/10).
Mimo zapisów księgi
W sprawie, której dotyczy uchwała, chodziło o udział wynoszący jedną szóstą w nieruchomości należący do Joanny P. W momencie jego sprzedaży na rzecz Jolanty K. miała ona poważne zadłużenie, m.in. wobec fiskusa, i małe szanse na jego spłatę.
Jolanta K. zdecydowała się na kupno udziału, chociaż trzy dni wcześniej w księdze wieczystej nieruchomości została wpisana wzmianka o wniosku naczelnika urzędu skarbowego o wpis hipoteki przymusowej na rzecz Skarbu Państwa. Jolanta K. sprzedała udział kolejnemu nabywcy. Tego samego dnia wpłynął do sądu pozew przeciwko niej oparty na art. 527 kodeksu cywilnego, tzw. skarga pauliańska. Naczelnik urzędu skarbowego jako reprezentant Skarbu Państwa domagał się uznania czynności za bezskuteczną.
Sąd I instancji oddalił żądanie. Argumentował, że Jolanta K. nabyła skutecznie udział i mogła nim rozporządzić. Sprzedaż spowodowała, że Skarb Państwa nie może się domagać uznania transakcji za bezskuteczną. Nawet w razie uznania transakcji z Joanną P. za bezskuteczną, Skarb Państwa nie mógłby zrealizować skutków takiego wyroku stosownie do art. 532 k.c., słowem, ściągnąć swej należności.
Duże wątpliwości
Sąd II instancji uznał, że w tej kwestii powinien się wypowiedzieć Sąd Najwyższy. W uzasadnieniu pytania prawnego zaznaczył, że inaczej rzecz by się miała, gdyby do ponownej sprzedaży doszło w toku sprawy wszczętej ze skargi pauliańskiej. Wówczas, stosownie do art. 192 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego, zbycie przedmiotu transakcji nie miałoby wpływu na dalszy tok sprawy, z tym że nabywca mógłby – za zezwoleniem strony przeciwnej – wejść w miejsce zbywcy.
