Reklama

Prokuratorzy nie są dopuszczani do spraw w Sądzie Najwyższym z nowymi sędziami

W ostatnich dniach Sąd Najwyższy wydał ok. 50 postanowień, skutkiem których jest niedopuszczenie prokuratorów do postępowania kasacyjnego. Prokuratorzy w swoich pismach wnoszą o wykluczenie ze spraw sędziów powołanych po 2017 r

Publikacja: 07.11.2025 04:31

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Foto: Fotorzepa, Jakub Czermiński

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Co kieruje sędziami Sądu Najwyższego, niedopuszczającymi prokuratorów do postępowania kasacyjnego?
  • Jakie izby Sądu Najwyższego wydały najwięcej orzeczeń niedopuszczających prokuratorów?
  • Jakie są podstawy prawne wstąpienia prokuratora do postępowania na różnych etapach?
  • Jakie argumenty przytaczają praktycy w kwestii udziału prokuratora w postępowaniu kasacyjnym?
  • Jak wygląda podejście orzecznictwa Sądu Najwyższego do roli prokuratora w postępowaniu kasacyjnym?
  • Na czym polega różnica poglądów dotyczących udziału prokuratora w postępowaniach przed Sądem Najwyższym?

Najwięcej takich orzeczeń zapadło w Izbie Cywilnej oraz w Izbie Pracy.

Wiele z nich ma uzasadnienia, które brzmią podobnie. Większość z tych postanowień, przynajmniej do tej pory, wydały dwie sędzie z nowego nadania. Te postanowienia są niezaskarżalne.

Pisma prokuratorów o wykluczenie sędziów

Prokuratorzy Prokuratury Krajowej składają pisma, oświadczając w nich, że wstępują do postępowania kasacyjnego i równocześnie wnoszą o „wykluczenie” sędziego lub całego składu we wszystkich sprawach z referatów sędziów SN powołanych po 2017 r., a więc z nowego nadania.

Czytaj więcej

Sprawa Bąkiewicza i „łamanie kręgosłupów”. Reformy prokuratury szybko nie będzie?
Reklama
Reklama

Sędzia Agnieszka Jurkowska-Chocyk z Izby Cywilnej SN, która wydała do tej pory najwięcej takich postanowień np. w sprawie o podział majątku wspólnego, uznała 21 października za niedopuszczalne wstąpienie do niniejszej sprawy prokuratora Andrzeja Piasecznego i w związku z tym zarządziła zwrot pisma przez niego złożonego.

Działania Prokuratury Krajowej to destabilizacja wymiaru sprawiedliwości

Na wstępie sędzia wskazała, że takie postanowienie nie wymaga uzasadnienia, jednak ze względu na skalę działań podjętych w Prokuraturze Krajowej, prowadzących do destabilizacji i paraliżu wymiaru sprawiedliwości i działalności Sądu Najwyższego, a przede wszystkim ze względu na szacunek dla porządku prawnego RP wymaga przedstawienia zasadniczych motywów, leżących u podstaw stanowiska SN o niedopuszczalności wstąpienia prokuratora do tej sprawy na etapie postępowania kasacyjnego.

Kiedy prokurator może wstąpić do postępowania?

Zgodnie z art. 60 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. prokurator może wstąpić do postępowania w każdym jego stadium, a sformułowanie „każde stadium” oznacza cały tok postępowania od złożenia pozwu (wniosku), aż do uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie. W orzecznictwie SN dominuje jednak pogląd, że wstąpienie prokuratora do postępowania może nastąpić najpóźniej do zamknięcia rozprawy przed sądem drugiej instancji. Późniejsze zgłoszenie (po uprawomocnieniu się orzeczenia) jest bezprzedmiotowe i niedopuszczalne.

Orzecznictwo i nauka prawa w sprawie udziału prokuratora

Sędzia Agnieszka Jurkowska-Chocyk dla uzasadnienia takiego stanowiska przywołała orzeczenia SN z 2008 i 2013 r., a więc wydane przed wybuchem konfliktu między „starymi” a „nowymi” sędziami, a także komentarze znanych sędziów SN ze starego nadania m.in. Pawła Grzegorczyka.

– Zatem w postępowaniu kasacyjnym prokurator bierze udział, jeżeli jest stroną postępowania w związku z uprzednim jego wytoczeniem od początku (art. 55 i 57 k.p.c.) albo jeżeli wstąpił do postępowania w stadium poprzedzającym uprawomocnienie się orzeczenia – to konkluzja większości uzasadnień.

Czytaj więcej

Spada zaufanie do prokuratury. Jaka jest tego główna przyczyna?
Reklama
Reklama

Co o sytuacji w Sądzie Najwyższym sądzą praktycy sądowi

– Prokurator jest rzecznikiem interesu publicznego i stoi na straży przestrzegania prawa, jeśli więc ustawodawca powierzył możliwość wstąpienia prokuratora do postępowania w I i II instancji, to nie może w mojej ocenie ograniczać jego roli wyłącznie do tego etapu. Dochodziłoby do paradoksów, że prokurator może wnieść skargę kasacyjną do SN, a nie może włączyć się do postępowania przed SN – ocenia adwokat Roman Nowosielski.

Inaczej na tę kwestię patrzy adwokat Dariusz Pluta. W jego ocenie, o ile przed uprawomocnieniem się orzeczenia udział prokuratora w sprawie w niższych instancjach może mieć znaczenie, nie musi mieć znaczenia przed SN, który skupia się na rozstrzyganiu poważniejszych kwestii prawnych.

Sądy i trybunały
On orzeka w NSA, ona w SN. Polskie prawo zabrania im ślubu
W sądzie i w urzędzie
Ryba weźmie bez papieru. Noworoczna rewolucja dla wędkarzy
Sądy i trybunały
Najważniejsze orzeczenia Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z 2025 r. [LISTA]
Sądy i trybunały
Wyższe wynagrodzenia i konkursy na delegacje. Szykuje się rewolucja dla sędziów
Materiał Promocyjny
Polska jest dla nas strategicznym rynkiem
Konsumenci
Co czeka frankowiczów w 2026 r.?
Materiał Promocyjny
Podpis elektroniczny w aplikacji mObywatel – cyfrowe narzędzie, które ułatwia życie
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama