Reklama
Rozwiń
Reklama

Prawo staje sędziom na drodze do szczęścia małżeńskiego. Apel do ministra Żurka

Jeśli ona orzeka w Sądzie Najwyższym, a on w Naczelnym Sądzie Administracyjnym (albo odwrotnie), to nie mogą zawrzeć związku małżeńskiego. Okazuje się, że problem nie jest tylko teoretyczny.

Publikacja: 29.12.2025 19:05

sędzia NSA, sędzia SN

sędzia NSA, sędzia SN

Foto: PAP/Tomasz Gzell, Leszek Szymański

Do Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka zwróciły się osoby orzekające w najwyższej instancji sądowej, które pragną zawrzeć związek małżeński.  Nie mogą tego zrobić, jeśli nadal chcą orzekać - od 2018 r. prawo zakazuje krewnym, powinowatym i małżonkom jednoczesnego zajmowania stanowisk sędziego Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sędziowie SN są różnie traktowani przez prawo

Jak przypomina RPO, zakaz wprowadzono w celu zachowania zasady bezstronności orzekania w SN i NSA oraz zapewnienia niezawisłości sędziowskiej. Przed 2018 r. małżonkowie nie mogli jedynie pracować w tej samej izbie, orzekać w ramach tego samego składu orzekającego, nie można było także doprowadzić do sytuacji, w której jeden z małżonków podlega  służbowo drugiemu. Według zaś nowelizacji z 20 lipca 2018 r. Prawa o ustroju sądów powszechnych, art. 32 ustawy o SN nie stosuje się do osób pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonków, będących sędziami SN w dniu wejścia w życie tej ustawy. 

- Oznacza to dodatkowe zróżnicowanie sytuacji prawnej sędziów SN w związku małżeńskim. Sędziowie, którzy pozostawali w nim przed nowelizacją, nie narażają się na zarzut deliktu dyscyplinarnego, w przypadku zaś tych, którzy zawarliby związek po jej wejściu w życie, zaktualizuje się zarzut rażącego naruszenia art. 32 ustawy o SN – zauważa RPO.

Czytaj więcej

Instytucja małżeństwa w orzecznictwie sądów

Przed 2018 r. ślub z drugim sędzią był możliwy

Zdaniem rzecznika, przepisy te nieproporcjonalnie ograniczają prawo sędziów do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, chronione przepisami Konstytucji RP i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Reklama
Reklama

- Rozwiązanie obowiązujące przed 2018 r., choć także mogło budzić wątpliwości, było bardziej wyważone z prawami osobistymi sędziów. Sędzia mógł bowiem wziąć ślub z drugim sędzią, jeśli przeniósł się do innej izby, przy czym samo przeniesienie było i nadal jest uzależnione od uznaniowej decyzji Pierwszego Prezesa SN czy Prezesa NSA – podkreśla Marcin Wiącek.

- Dążenie do zapewnienia bezstronności i niezawisłości orzekania stanowi wartość konstytucyjną zasługującą na ochronę, ale ten cel można zrealizować mniej radykalnymi środkami. Urzędujący sędziowie SN i NSA powinni mieć możliwość zawierania między sobą małżeństw bez konieczności rezygnacji z urzędu sędziowskiego – napisał rzecznik do ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka prosząc go o zainicjowanie nowelizacji art. 32 ustawy o SN.

Praca, Emerytury i renty
Planujesz przejść na emeryturę w 2026 roku? Ekspert ZUS wskazuje dwa najlepsze terminy
Konsumenci
Co czeka frankowiczów w 2026 r.?
W sądzie i w urzędzie
Rząd zdecydował: będzie nowa usługa w aplikacji mObywatel
Prawo drogowe
Do więzienia za brawurową jazdę. Prezydent podpisał ustawę, ale ma wątpliwości
Zmiany w przepisach podatkowych
Co nowego w podatkach w 2026 r.? Szykuje się przewrót w księgowości
Materiał Promocyjny
W kierunku zrównoważonej przyszłości – konkretne działania
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama