Do Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka zwróciły się osoby orzekające w najwyższej instancji sądowej, które pragną zawrzeć związek małżeński. Nie mogą tego zrobić, jeśli nadal chcą orzekać - od 2018 r. prawo zakazuje krewnym, powinowatym i małżonkom jednoczesnego zajmowania stanowisk sędziego Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Sędziowie SN są różnie traktowani przez prawo
Jak przypomina RPO, zakaz wprowadzono w celu zachowania zasady bezstronności orzekania w SN i NSA oraz zapewnienia niezawisłości sędziowskiej. Przed 2018 r. małżonkowie nie mogli jedynie pracować w tej samej izbie, orzekać w ramach tego samego składu orzekającego, nie można było także doprowadzić do sytuacji, w której jeden z małżonków podlega służbowo drugiemu. Według zaś nowelizacji z 20 lipca 2018 r. Prawa o ustroju sądów powszechnych, art. 32 ustawy o SN nie stosuje się do osób pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonków, będących sędziami SN w dniu wejścia w życie tej ustawy.
- Oznacza to dodatkowe zróżnicowanie sytuacji prawnej sędziów SN w związku małżeńskim. Sędziowie, którzy pozostawali w nim przed nowelizacją, nie narażają się na zarzut deliktu dyscyplinarnego, w przypadku zaś tych, którzy zawarliby związek po jej wejściu w życie, zaktualizuje się zarzut rażącego naruszenia art. 32 ustawy o SN – zauważa RPO.
Czytaj więcej
Wyłącznym celem niniejszego opracowania jest przedstawienie dotychczasowego orzecznictwa, którego...
Przed 2018 r. ślub z drugim sędzią był możliwy
Zdaniem rzecznika, przepisy te nieproporcjonalnie ograniczają prawo sędziów do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, chronione przepisami Konstytucji RP i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.