Reklama
Rozwiń
Reklama

Izba Kontroli Nadzwyczajnej chce podważyć zasadę prawną

Trzyosobowy skład Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN chce likwidacji zasady prawnej, która dotyczy statusu sędziów, przyjętej przez Izbę Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Publikacja: 04.11.2025 17:01

Izba Kontroli Nadzwyczajnej chce podważyć zasadę prawną

Foto: Fotorzepa / Danuta Matłoch

Przypomnijmy, że 24 września siedmiu sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN (sygn. III PZP 1/25) ze starego nadania, z których dwóch przeszło wkrótce w stan spoczynku, podjęło uchwałę podważającą status i orzeczenia Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN z udziałem sędziów powołanych na obecnie obowiązujących zasadach (a tylko tacy są w tej izbie). Dodatkowo uchwale nadano moc zasady prawnej, więc formalnie wiąże ona inne składy SN.

Można przedstawić zagadnienie prawne do rozpoznania przez pełny skład SN

Ale zasada ta nie jest niewzruszalna. Zgodnie z art. 88 par. 3 ustawy o SN, jeżeli skład jednej izby Sądu Najwyższego zamierza odstąpić od zasady prawnej uchwalonej przez inną izbę, rozstrzygnięcie następuje w drodze uchwały obu izb. Izby te mogą z kolei przedstawić zagadnienie prawne do rozpoznania przez pełny skład Sądu Najwyższego.

Trzyosobowy skład Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN przygotował pytanie prawne, które może pozwolić na wydanie uchwały podważającej zasadę prawną Izby Pracy SN z 24 września.

W uzasadnieniu pytania prawnego wskazano, że przewidziana w art. 88 ust. 3 ustawy o SN procedura odstąpienia od zasady prawnej uchwalonej 24 września została zainicjowana przedstawieniem składowi połączonych izb Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, zagadnienia prawnego zmierzającego do ustalenia, czy fakt rozpoznania skargi nadzwyczajnej w składzie, który obejmuje sędziów powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa działającej w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy, może negatywnie wpływać na skuteczność orzeczenia SN.

Czytaj więcej

Marek Safjan: doskonały przykład transpozycji orzeczenia europejskiego
Reklama
Reklama

Chodziło o zablokowanie skuteczności kontroli nadzwyczajnej sprawowanej przez Sąd Najwyższy

– Choć uchwała w Izbie Pracy SN zainicjowana była pytaniem prawnym dotyczącym biegu przedawnienia roszczeń powstających na tle prawa pracy, to jednak dotyczy głównie stosowania art. 91 par. 1 ustawy o SN, zmierzając do zablokowania skuteczności kontroli nadzwyczajnej sprawowanej przez Sąd Najwyższy – wskazuje skład orzekający w tej sprawie: sędziowie Oktawian Nawrot i Aleksander Stępkowski (sprawozdawca) oraz Marek Sławomir Molczyk, ławnik SN.

Pomysł na odpowiednie kworum do rozpatrzenia zagadnienia prawnego

Pytamy sędziego Aleksandra Stępkowskiego, czy nie ma obawy, że może nie być odpowiedniego kworum do podjęcia uchwały obu izb SN?

– Ustawa o Sądzie Najwyższym nie określa kworum wymaganego do podjęcia uchwały w składzie połączonych izb. W takiej sytuacji zastosowanie znajduje Regulamin SN, a konkretnie jego par. 111 ust. 2, w myśl którego do podjęcia uchwały połączonych izb wymagana jest obecność połowy sędziów orzekających w każdej z nich. W IPiUS orzeka obecnie 13 sędziów, z czego 7 zostało powołanych na podstawie wniosków KRS ukształtowanej w oparciu o obecnie obowiązującą ustawę o KRS. W IKNiSP orzeka obecnie 18 sędziów. Aby zatem uchwała mogła zostać podjęta, w posiedzeniu będzie musiało wziąć udział min. 7 sędziów IPiUS oraz 9 sędziów IKNiSP.

Czytaj więcej

Robert Gwiazdowski: Uchwała kontra uchwała

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego

W uzasadnieniu pytania prawnego, o którym mowa, zwrócono również uwagę, że uchwała IPiUS została podjęta z naruszeniem art. 90 ust. 1 oraz stosowanego a contrario art. 91 ust. 3 Konstytucji RP oraz konstytucyjnej zasady ochrony suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej w procesie integracji europejskiej. Obowiązywanie tej zasady pełny skład Trybunału Konstytucyjnego stwierdził w wyroku z 24 listopada 2010 r. (sygn. K 32/09), w którym badano zgodność z Konstytucją RP Traktatu Lizbońskiego. W wyroku tym TK podkreślił, że zasada pierwszeństwa prawa UE przed regulacjami krajowymi wynikająca z art. 91 ust. 3 Konstytucji RP nie dotyczy unormowań Konstytucji, która niezmiennie pozostaje najwyższym źródłem prawa RP (art. 8 ust. 1 Konstytucji RP) również w trakcie procesu integracji europejskiej. A przekazanie każdej nowej kompetencji UE wymaga powtórzenia procedury ratyfikacyjnej, o której mowa w art. 90 Konstytucji RP. Nade wszystko jednak TK wskazał, że istnieje grupa kompetencji Rzeczypospolitej, które bezwzględnie nie mogą być przekazane Unii Europejskiej w toku integracji. Do grupy tej zaliczono m.in. określenie ustroju działającego w Polsce wymiaru sprawiedliwości.

Sygnatura akt: I NZP 7/25

Przypomnijmy, że 24 września siedmiu sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN (sygn. III PZP 1/25) ze starego nadania, z których dwóch przeszło wkrótce w stan spoczynku, podjęło uchwałę podważającą status i orzeczenia Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN z udziałem sędziów powołanych na obecnie obowiązujących zasadach (a tylko tacy są w tej izbie). Dodatkowo uchwale nadano moc zasady prawnej, więc formalnie wiąże ona inne składy SN.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Sądy i trybunały
Sprawa immunitetu Małgorzaty Manowskiej spadła z wokandy
Materiał Promocyjny
Aneta Grzegorzewska, Gedeon Richter: Leki generyczne też mogą być innowacyjne
Nieruchomości
Można już składać wnioski o bon ciepłowniczy. Ile wynosi i komu przysługuje?
Prawo dla Ciebie
Sąd: wlewy z witaminy C i kurkuminy to nie jest żadne leczenie
Prawo dla Ciebie
"To nie był film erotyczny". Sąd Najwyższy rozstrzygnął skargę Polsatu
Materiał Promocyjny
Osiedle Zdrój – zielona inwestycja w sercu Milanówka i… Polski
Nieruchomości
Budowa domów i mieszkań na nowych zasadach. Co się zmieni w 2026 roku?
Reklama
Reklama