SN: Syn rozlicza rodziców z zarządu majątkiem, który dostał w spadku od babci

?Dziecko może żądać odszkodowania od mamy i taty za złe zarządzanie jego majątkiem.

Aktualizacja: 16.07.2013 11:29 Publikacja: 16.07.2013 09:42

Dochód z majątku niepełnoletniego dziecka powinien być przeznaczany głównie na jego utrzymanie i wyc

Dochód z majątku niepełnoletniego dziecka powinien być przeznaczany głównie na jego utrzymanie i wychowanie jego oraz rodzeństwa.

Foto: www.sxc.hu, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

?Kodeks rodzinny ustanawia dość elastyczną zasadę, że dochód z majątku niepełnoletniego dziecka powinien być przeznaczany głównie na jego utrzymanie i wychowanie jego oraz rodzeństwa. Nie oznacza to jednak, że dysponujący nim rodzice mogą sobie pozwolić na dowolność. Gdy dziecko staje się pełnoletnie, muszą zdać rachunek z pełnionego zarządu. ?Co więcej, ów rachunek musi być tak skrupulatny jak między np. wspólnikami nieruchomości czy spółki, a może nawet bardziej. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego (III CSK 211/12).

Spadek od babki

Damian M. w wieku 14 lat odziedziczył po babce na podstawie testamentu połowę majątku, na który składa się piekarnia w mieście powiatowym, kilka nieruchomości, auto, oszczędności. Druga połowa należy do dziadka (męża zmarłej). W efekcie postępowania spadkowego, w tym o podział spadku i zniesienie współwłasności, rodzice Damiana M. zawarli z dziadkiem ugodę sądową. Na jej mocy dziadek przejął na wyłączność piekarnię i auto oraz uzyskał prawo mieszkania w jednym z lokali przez cztery lata. Rodzice twierdzili, że zależało im na szybkim uregulowaniu spraw spadkowych, bo dziadek się ożenił i miał już z nową żoną dziecko.

Damian M. nie był jednak zadowolony z tych decyzji. Gdy skończył 18 lat, pozwał rodziców i dziadka, domagając się odszkodowania. Od rodziców zażądał 200 tys. zł (ewentualnie po 100 tys. zł od każdego z nich) za nienależyte reprezentowanie go w sprawie o podział spadku oraz przy ugodzie sądowej, a od dziadka 300 tys. zł za bezumowne korzystanie z budynku piekarni. Rodzice argumentowali, że dążyli do wyeliminowania nieporozumień rodzinnych, z uwzględnieniem faktu, że to dziadek prowadził piekarnię, Damian M. znał warunki ugody i nie zgłaszał rodzicom zastrzeżeń. Co się tyczy dziadka, to na podstawie ugody miał prawo korzystać z części majątku (przez cztery lata), a wcześniej jako ich współwłaściciel.

Zarządzasz majątkiem dziecka? Uważaj! Może cię pozwać.

Komentuje Marek Domagalski z działu prawa „Rzeczpospolitej"

Dorośnie i skontroluje

Sąd Okręgowy podzielił tę argumentację i oddalił żądanie Damiana M., a w uzasadnieniu wyroku wskazał, że rodzicom nie można zarzucić nienależytego sprawowania zarządu majątkiem dziecka. Zlecili bowiem prowadzenie sprawy adwokatowi, skutecznie zaoponowali przeciw ustanowieniu dla dziadka służebności zamieszkania, poza tym dziadek nie domagał się zachowku po żonie (babce). ?Sąd Apelacyjny w Krakowie utrzymał wyrok.

Sąd Najwyższy podzielił ustalenia co do dziadka, ale nie był taki wyrozumiały dla rodziców. W tym zakresie zwrócił sprawę do pierwszej instancji. Jan Górowski, sędzia SN, wytknął w uzasadnieniu, że ogólnikowe ustalenia o zgodzie Damiana M. na bezpłatne korzystanie przez rodziców z lokali i garażu są niewystarczające. Nie ustalono m.in. dat, okoliczności poszczególnych zgód. Dlatego SN nakazał tę część sprawy powtórzyć.

Zdaniem prof. Henryka Haaka z Uniwersytetu Szczecińskiego, specjalisty ds. prawa rodzinnego, wyrok SN potwierdza zasadę, że rodzice muszą się liczyć ze skrupulatnym rozliczeniem zarządu, nawet bardziej niż w biznesie, choć nie jest ona wyrażona expressis verbis. Zgodnie bowiem z art. 95 kodeksu rodzinnego władzę rodzicielską należy wykonywać tak, jak tego wymaga dobro dziecka.

Co mówi Kodeks rodzinny

Zarząd majątkiem dziecka

?Kodeks rodzinny ustanawia dość elastyczną zasadę, że dochód z majątku niepełnoletniego dziecka powinien być przeznaczany głównie na jego utrzymanie i wychowanie jego oraz rodzeństwa. Nie oznacza to jednak, że dysponujący nim rodzice mogą sobie pozwolić na dowolność. Gdy dziecko staje się pełnoletnie, muszą zdać rachunek z pełnionego zarządu. ?Co więcej, ów rachunek musi być tak skrupulatny jak między np. wspólnikami nieruchomości czy spółki, a może nawet bardziej. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego (III CSK 211/12).

Pozostało 84% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"