To wspólnota mieszkaniowa opiekuje się gazomierzami

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, który przyjrzał się sprawie samowoli budowlanej, polegającej na przeniesieniu w bloku dwóch gazomierzy oraz zamontowaniu ich w sposób niezgodny z przepisami.

O samowoli zostali powiadomieni inspektorzy Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, którzy latem 2012 roku postanowili przeprowadzić wizję lokalną w budynku wspólnoty mieszkaniowej. Na miejscu stwierdzili, że usytuowane na klatce gazomierze lokali numer 5 i 6 zostały przeniesione. Gazomierz lokalu numer 5 zamontowano nad drzwiami wejściowymi do lokalu numer 6, a gazomierz lokalu numer 6 usytuowano pod sufitem na ścianie prostopadłej do wejścia do tego lokalu, zaraz przy drzwiach wejściowych.

Przed przeniesieniem gazomierze wisiały nieco niżej na ścianie prostopadłej do ściany z otworem drzwiowym do lokalu numer 6, przy tych właśnie drzwiach. Inspektorzy dowiedzieli się, iż jeden z mieszkańców oświadczył, że w związku z wyczuwalnym zapachem gazu na klatce schodowej powiadomił pogotowie gazowe, które po sprawdzeniu potwierdziło nieszczelność instalacji i podjęło decyzję o konieczności naprawy instalacji. Mężczyzna poprosił pracowników pogotowia, aby po uszczelnieniu, w razie możliwości zamontowali gazomierze wyżej. Jego zdaniem przy dotychczasowej lokalizacji znacznie utrudnione było poruszanie się na klatce schodowej.

Mieszkaniec wyjaśnił również, że pracownicy pogotowia uwzględnili jego prośbę i zamontowali oba gazomierze nad drzwiami. Zawiadomiona o zmianach instalacji Spółka Gazownictwa zwróciła się do Nadzoru Budowlanego o sprawdzenie zgodności przebudowy instalacji gazowej z obowiązującymi przepisami.

Tak też się stało. Następnie Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wszczął postępowanie administracyjne w sprawie robót budowlanych związanych ze zmianą lokalizacji gazomierzy i wydał decyzję nakazującą mieszkańcowi wspólnoty (właśnie temu który zawiadomił swojego czasu o wycieku gazu) doprowadzić wewnętrzną instalację gazu do stanu poprzedniego. Lokalizacja miała być zgodna z projektem technicznym wymiany wewnętrznej instalacji gazu, opracowanym przez technika, stanowiącym załącznik do decyzji Prezydenta Miasta,.

PINB wskazał, że inwestorem wykonanych robót budowlanych związanych ze zmianą lokalizacji gazomierzy był mężczyzna, którego staraniem dokonano zmiany lokalizacji gazomierzy bez zgody właściwego organu. Dalej wyjaśnił, że przebudowa instalacji gazowej nie jest wymieniona w ustawie Prawo budowlane wśród robót budowlanych, na wykonanie których nie jest wymagane pozwolenie na budowę ani wśród robót budowlanych, których wykonanie wymaga wcześniejszego zgłoszenia właściwemu organowi. Jednakże w myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie gazomierze należy instalować w przedziale wysokości od 0,3 metra do 1,8 metra od poziomu podłogi do spodu gazomierza, zatem znacznie niżej niż te zainstalowane na klatce.

Mężczyzna odwołał się do Wojewódzkiego Inspektora NB, twierdząc że to nie on odpowiada za instalację gazomierzy i nie poczuwa się do bycia inwestorem budowlanym. Wyjaśnił, że klatka schodowa oraz instalacja licznikowa nie jest jego własnością i nie podejmował żadnych formalnych starań o przebudowę instalacji gazowej. Wskazał, że kiedyś na klatce wyczuł gaz, a po jego telefonie i ew. zasugerowaniu pracownikom gazowni przeniesienie liczników w związku z utrudniona komunikacją, gazomierze znajdowały się wyżej. Podkreślił, że jego życzenie nie było nakazem z jego strony ani umową i nie widzi podstaw adresowania decyzji właśnie do niego.

WINB uchylił decyzję niższej instancji. Stwierdził, że to nie mężczyzna wystąpił w roli inwestora i tylko zarząd wspólnoty mieszkaniowej można obciążyć konsekwencjami w sprawie. Organ wyjaśnił, że zgodnie z przepisami obowiązek utrzymania we właściwym stanie technicznym instalacji gazowej, jak również naprawa, konserwacja i wymiana instalacji, nadzór nad realizacją tych robót należy do obowiązku właściciela budynku, którego reprezentuje zarząd.

WINB zauważył ponadto, że ewentualne roszczenia wobec osoby, która inspirowała do przekształcenia instalacji w sposób sprzeczny z prawem, mogą być dochodzone w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Mężczyzna składając skargę dowodził że wspólnota czy zarząd w żaden sposób nie może odpowiadać w tej sprawie. Podniósł, że żadne z nich nie jest właścicielem urządzeń gazowych, ani też nie było podmiotem, który dokonał zmian w instalacji gazowej. Lokator podkreślił, że zmian dokonał właściciel urządzeń pomiarowych, którym jest Zakład Gazowniczy, a ściślej pracownicy pogotowia gazowego, usuwający awarię i to oni powinni przenieść gazomierze tam gdzie wisiały pierwotnie.

Z takim stanowiskiem nie zgodził się WSA. Nie zgodził się również z sentencją decyzji Wojewódzkiego Inspektora. Sąd 25 marca 2014 roku uchylając nakaz orzekł, iż zgodnie z ustawą Prawo budowlane prawny obowiązek wykonania czynności spoczywa wyłącznie na inwestorze, właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego. Jednakże zarząd wspólnoty mieszkaniowej nie jest pojęciem tożsamym z "zarządcą", gdyż sam ustawodawca różnicuje te pojęcia na gruncie ustawy z o własności lokali. Zgodnie z art. 6 u.w.l wspólnota mieszkaniowa, którą stanowi ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, może nabywać praw i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana – ona też będzie odpowiedzialna za skutki przemontowania gazomierzy (II SA/Ol 116/14).