Reklama

Czy można zagrodzić jezioro? Wody Polskie wyjaśniają

W Polsce mamy ponad 10 tysięcy jezior oraz tysiące kilometrów rzek, z czego znaczna część otoczona jest działkami prywatnymi. Czy ich właścicieli mogą uniemożliwić przejście wzdłuż brzegu lub dostęp do wody? Gdzie kończy się prawo własności, a zaczyna prawo obywatela do powszechnego korzystania z zasobów wodnych? Na te pytania odpowiedziała Magdalena Żmuda, Zastępczyni Prezesa Wód Polskich ds. Usług Wodnych w podcaście „Powody do rozmowy” opublikowanym przez Wody Polskie na platformie Spotify.

Publikacja: 11.08.2025 13:19

Grodzenie jeziora - czy jest legalne? Prawo gwarantuje każdemu obywatelowi prawo powszechnego korzys

Grodzenie jeziora - czy jest legalne? Prawo gwarantuje każdemu obywatelowi prawo powszechnego korzystania z wód - przypomina Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.

Foto: Adobe Stock

mat

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie przepisy regulują możliwość grodzenia dostępu do jezior i rzek?
  • Jak prawo wodne definiuje linię brzegową i jakie jest jej znaczenie w kontekście grodzenia terenów wodnych?
  • Na jakie sankcje narażają się właściciele gruntów za nielegalne grodzenie dostępu do wód?
  • Jakie działania można podjąć, gdy dostęp do brzegu jeziora jest zagrodzony w sposób niezgodny z prawem?
  • Jakie obowiązki i ograniczenia wiążą się z powszechnym dostępem do wód w Polsce?

W artykule opublikowanym na stronie Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie przypomniano, iż ustawa Prawo wodne gwarantuje każdemu obywatelowi prawo powszechnego korzystania z wód. Oznacza to, że bez względu na formę własności gruntów przylegających do zbiorników wodnych, obywatele mają prawo zaspokajać swoje osobiste potrzeby – pływać, spacerować, uprawiać turystykę i sporty wodne – pod warunkiem, że nie naruszają przy tym innych przepisów oraz cudzej własności.

Jak wskazuje przedstawicielka Wód Polskich, ustawodawca jasno określił, że dla wód niepodpiętrzonych (czyli naturalnych jezior i rzek) obowiązuje bezwzględny zakaz grodzenia dostępu do brzegu na odcinku minimum 1,5 metra. Przestrzeń ta musi pozostać wolna, aby zapewnić każdemu możliwość bezpiecznego wyjścia z wody oraz przejścia wzdłuż brzegu – również w sytuacjach kryzysowych. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku wód podpiętrzonych, czyli zbiorników sztucznie uregulowanych (np. przez jazy, zastawki). Tam przepisy dotyczące zakazu grodzenia nie obowiązują. 

Kiedy ogrodzenie postawione przez właściciela gruntu narusza przepisy

Problematyczna jest kwestia samej linii brzegowej. W powszechnym rozumieniu jest to miejsce, gdzie kończy się woda, a zaczyna ląd. Tymczasem, jak zauważają Wody Polskie, definicja ustawowa jest bardziej złożona – linia brzegowa to granica między gruntem pokrytym wodami a gruntem przyległym, ustalana na podstawie średniego stanu wód z ostatnich 10 lat lub linii stałego porostu traw. W praktyce oznacza to, że wyznaczenie tej granicy wymaga wiedzy hydrologicznej, dokumentacji i – w niektórych przypadkach – opinii specjalistów. To właśnie od położenia tej linii zależy, czy ogrodzenie postawione przez właściciela gruntu narusza przepisy. „Może się zdarzyć, że płot fizycznie sięga do lustra wody, a mimo to jest zgodny z prawem – o ile wody są podpiętrzone lub granica działki nie wkracza w przestrzeń objętą ochroną ustawową” – czytamy w artykule.

Czytaj więcej

Co trzeci prywatny pomost nad jeziorem może być nielegalny
Reklama
Reklama

Co grozi właścicielom gruntów za grodzenie jezior

Wody Polskie przypominają właścicielom gruntów przylegających do akwenów, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, grodzenie terenu w odległości mniejszej niż 1,5 metra od linii brzegowej w przypadku wód niepodpiętrzonych jest zabronione i może stanowić wykroczenie. W skrajnych przypadkach sprawa może trafić do sądu, a właściciel nieruchomości musi liczyć się z mandatem karnym w wysokości nawet do 7500 zł.

W grę wchodzi także odpowiedzialność cywilna. Jeżeli wskutek nielegalnego ogrodzenia osoba trzecia dozna szkody (np. nie mogła wydostać się z wody w sytuacji zagrożenia), właściciel działki może zostać zobowiązany do wypłaty odszkodowania. „Przypadki takie mają podstawę prawną i mogą zakończyć się procesem cywilnym” – zaznaczono w artykule. 

Czytaj więcej

Dom letniskowy i pomost na własnej działce nad jeziorem. Co musisz wiedzieć?

Co zrobić, gdy przy jeziorze napotkamy ogrodzenie?

Wody Polskie wyjaśniają, że w sytuacji, gdy dostęp do brzegu został zagrodzony – w sposób mogący naruszać przepisy – obywatel ma prawo i obowiązek zareagować. Jak czytamy, w pierwszej kolejności warto skontaktować się właśnie z Wodami Polskimi, które dokonają analizy stanu prawnego danego akwenu. Możliwe jest również zgłoszenie sprawy na policję jako podejrzenie wykroczenia.

Aby ułatwić identyfikację miejsca, należy przekazać jak najwięcej informacji – przede wszystkim: dokładną lokalizację (najlepiej współrzędne GPS), nazwę zbiornika wodnego lub cieku, nazwę miejscowości i możliwie szczegółowy opis miejsca (np. w odniesieniu do znanych punktów orientacyjnych, numerów działek, adresów).

Wody Polskie zaznaczają przy tym, że każdy przypadek potencjalnego ograniczenia dostępu do wód wymaga odrębnej analizy, ponieważ różne są typy wód, granice działek, sposób zagospodarowania terenu oraz uwarunkowania lokalne.

Reklama
Reklama

1,5 metra umożliwia przejście, a nie przebywanie

To nie wszystko. Wody Polskie przypominają, że wyznaczone półtora metra przestrzeni służy przede wszystkim bezpieczeństwu – umożliwia przejście, a nie przebywanie. W związku z tym prawo do korzystania z wód nie oznacza prawa do swobodnego biwakowania, grillowania czy zaśmiecania terenów prywatnych. Powszechny dostęp nie jest równoznaczny z prawem do rekreacji na cudzej działce. Jak wyjaśniono, właściciele, którzy zmagają się z przypadkami hałasu, śmiecenia czy nielegalnego korzystania z ich gruntu, mają pełne prawo wezwać policję i domagać się poszanowania ich własności. 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Jakie przepisy regulują możliwość grodzenia dostępu do jezior i rzek?
  • Jak prawo wodne definiuje linię brzegową i jakie jest jej znaczenie w kontekście grodzenia terenów wodnych?
  • Na jakie sankcje narażają się właściciele gruntów za nielegalne grodzenie dostępu do wód?
  • Jakie działania można podjąć, gdy dostęp do brzegu jeziora jest zagrodzony w sposób niezgodny z prawem?
  • Jakie obowiązki i ograniczenia wiążą się z powszechnym dostępem do wód w Polsce?
Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Sądy i trybunały
Czy Trybunał Konstytucyjny będzie sam publikował swoje wyroki? Próba odblokowania TK
Sądy i trybunały
„Rażące nadużycie władzy”. KRS stanowczo o działaniach ministra Waldemara Żurka
Konsumenci
Ustawa frankowa obejmie także roszczenia wynikające z pożyczek
Prawo karne
Afera KPO. Zawiadomienie do prokuratury przeciwko Donaldowi Tuskowi
Oświata i nauczyciele
Nauczyciel podniósł głos na nieposłusznych uczniów. Sprawa skończyła się w sądzie
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama