Korekta bez faktycznego zwrotu zaliczki nie wpływa na odliczenie VAT

Spółka, której sprzedawca nie oddał przedpłaty mimo rezygnacji z zamówienia, ale mimo to wystawił fakturę korygującą, nie musi jej uwzględniać w swoich rozliczeniach.

Publikacja: 30.01.2019 05:50

Korekta bez faktycznego zwrotu zaliczki nie wpływa na odliczenie VAT

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

- W marcu 2018 r. spółka wpłaciła kontrahentowi kwotę 1230 zł na poczet dostawy towaru. Na udokumentowanie zaliczki kontrahent wystawił w tym samym miesiącu fakturę na kwotę 1230 zł, w tym VAT: 230 zł, z której VAT spółka odliczyła w całości w deklaracji VAT-7 za marzec 2018 r. Kontrahent nie dostarczył zamówionego towaru, więc spółka wystąpiła do niego o zwrot zaliczki. Nie zwrócił zaliczki, ale w październiku 2018 r. wystawił fakturę korygującą in minus na 100 proc. jej kwoty. Spółka nie przyjęła korekty, bo nie dostała pieniędzy. Czy musi skorygować podatek naliczonego? – pyta czytelniczka.

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT). Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu uregulowania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o VAT), czyli z faktur zaliczkowych.

Czytaj także: VAT: opóźnienie w zapłacie zaliczki to podwójny kłopot dla sprzedawcy

Uwaga! Podstawą do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego nie są faktury i dokumenty celne, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności (art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT).

Gdy do sprzedaży nie doszło

Podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 29a ust. 13 ustawy o VAT (określającego warunek posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej, gdy faktura wykazywała kwotę podatku), obniża się o zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło (art. 29a ust. 10 pkt 3 ustawy o VAT). Gdy po wystawieniu faktury dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (tj. powodującej powstanie obowiązku podatkowego), podatnik wystawia fakturę korygującą (art. 106j ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).

Odzwierciedlenie zdarzenia

Celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze VAT. O prawidłowości materialnoprawnej faktury mówimy, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli stwierdza nabycie określonych towarów lub usług czy otrzymanie całości lub części należności. To oznacza, że nie można uznać za prawidłową faktury, która nie wskazuje zaistniałego zdarzenia gospodarczego. Jeżeli po wystawieniu faktury VAT wystąpią zdarzenia, mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że dokument ten zawiera błędy, podatnik wystawia fakturę korygującą. Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Obowiązki stron

Stosownie do art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał fakturę korygującą, o której mowa w art. 29a ust. 13 i 14 ustawy o VAT, jest on obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę fakturę korygującą otrzymał. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

Fakturę korygującą wystawia się m.in. w przypadku zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT (np. zaliczki). Warunkiem uzasadniającym prawidłowe wystawienie przez podatnika faktury korygującej jest zaistnienie faktycznego zwrotu zaliczki podlegającej opodatkowaniu, w następstwie czego zmniejszony zostaje obrót. Otrzymanie zaliczki (co do zasady) wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego, więc analogicznie wystawienie faktury korygującej uzależnione jest od faktycznego zwrotu otrzymanej zaliczki. W obydwu przypadkach chodzi bowiem o zaistnienie faktycznych zdarzeń. Dopiero w chwili zwrotu zaliczki nabywcy sprzedawca może wystawić fakturę korygującą. Czynność ta (otrzymanie zwrotu zaliczki) wywoła u kontrahenta obowiązek zmniejszenia obrotu stanowiącego podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 3 ustawy o VAT.

W następstwie faktycznego otrzymania zwrotu zaliczki, nabywca powinien otrzymać fakturę korygującą do faktury zaliczkowej i ta faktura korygująca będzie dla niego podstawą do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę fakturę korygującą otrzymał, stosownie do art. 86 ust. 19a ustawy o VAT. Uzależnienie faktycznego zwrotu zaliczki od wcześniejszego wystawienia faktury korygującej uniemożliwia nabywcy obniżenie podatku naliczonego. Nabywca, w świetle art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, nie może skorygować podatku naliczonego na podstawie faktury korygującej, która nie dokumentuje faktycznego zwrotu zaliczki.

Spółka nie musi więc – w opisanej w pytaniu sytuacji – pomniejszać podatku naliczonego (por. interpretację Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z 4 września 2018 r., 0111- KDIB3-1.4012.536.2018. 1.KO). ?

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna:ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 2174 ze zm.)

- W marcu 2018 r. spółka wpłaciła kontrahentowi kwotę 1230 zł na poczet dostawy towaru. Na udokumentowanie zaliczki kontrahent wystawił w tym samym miesiącu fakturę na kwotę 1230 zł, w tym VAT: 230 zł, z której VAT spółka odliczyła w całości w deklaracji VAT-7 za marzec 2018 r. Kontrahent nie dostarczył zamówionego towaru, więc spółka wystąpiła do niego o zwrot zaliczki. Nie zwrócił zaliczki, ale w październiku 2018 r. wystawił fakturę korygującą in minus na 100 proc. jej kwoty. Spółka nie przyjęła korekty, bo nie dostała pieniędzy. Czy musi skorygować podatek naliczonego? – pyta czytelniczka.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP