Aktualizacja: 11.11.2017 18:39 Publikacja: 11.11.2017 05:00
Foto: Adobe Stock
Rz: Podoba się państwu projekt ustawy reprywatyzacyjnej?
Rafał Sarbiński: Nie bardzo. Nie reguluje sprawy roszczeń kompleksowo. Nie dotyka nawet wszystkich aktów nacjonalizacyjnych.
Na przykład jakich?
Katarzyna Sobczyk-Sarbińska: Nie objęto – i nie wiadomo czemu – aktów o nacjonalizacji aptek albo taboru żeglugi. Uzasadnienie projektu o tym milczy.
A idea braku zwrotów w naturze i 20 proc. rekompensaty?
RS: To niezrozumiałe i wewnętrznie sprzeczne. Jeśli z góry wątpi się w możliwości finansowe państwa, to czemu nie może być zwrotów w naturze? Projekt pojawił się nagle, bez analizy i zewidencjonowania majątku, jaki posiada państwo, i co może zwrócić, w jakim to jest stanie, jaką ma wartość, ilu byłoby zainteresowanych i w jakiej fazie są postępowania zwrotowe.
Jakie kryteria miałoby stosować państwo do takich zwrotów?
KSS: Może kryterium interesu społecznego? Jeśli w dworku jest szkoła, biblioteka itp., państwo wypłacałoby rekompensatę, a gdy status takiej nieruchomości jest inny, można ją zwrócić w naturze.
RS: Interes społeczny to abstrakt. Coś, co służy wszystkim: szpital, dom starców. Z całym szacunkiem, lokatorzy chcący płacić mniejszy czynsz albo kupić mieszkanie w centrum za bezcen, to nie jest interes społeczny.
Projekt bazuje na przepisach o mieniu zabużańskim. To dobry wzorzec?
RS: Chybiony i niesprawiedliwy. 20-proc. rekompensata dla Zabużan to gest wobec rodaków, którzy utracili majątek w wyniku porozumień kończących drugą wojnę światową. To nie państwo zawiniło, a reprywatyzacja dotyczy majątku zabranego przez państwo. Czemu te grupy zrównywać?
KSS: Odróżnijmy gest wobec Zabużan od zrekompensowania szkód i krzywd tym, którzy w wyniku decyzji władz musiały sobie stworzyć nowe miejsce do życia. I ustanowić je na wyższym poziomie.
Projekt ogranicza krąg spadkobierców do najbliższych. To zgodne z konstytucją?
KSS: Jawnie ją narusza. Jeśli dawny właściciel miał syna pijaka, który się nim nie opiekował, a opiekowała się obca osoba, która została spadkobiercą testamentowym, to czemu rekompensatę ma dostać syn-pijak, a nie ona? Prawo do rekompensaty odziedziczą tylko niektórzy spadkobiercy ustawowi. A skąd dowie się o tym uprawniony zamieszkały np. w Brazylii, który sporządził już testament? I co powie na to, że nie będzie on wykonany?
RS: Przez lata ludzie dzielili się majątkiem spadkowym, np. tak, że jeden brat brał nieruchomość, a drugi roszczenia, za którymi musi pochodzić – bo już miał gdzie mieszkać. I teraz jeden ma kamienicę, a drugi zostaje z niczym, bo proces trwa i trwa. Znamy sprawy czekające na ostatni termin w sądzie apelacyjnym. Ludzie wnieśli opłaty sądowe i nie chcą ich zwrotu – co oferuje projekt. Chcą merytorycznej decyzji.
Jak to rozwiązać?
RS: Łatwo się nie da. Może dajmy termin na decyzję zainteresowanego: czy chce rekompensatę, czy dokończyć proces? To by było fair: bierzesz 20 proc. albo grasz o wszystko, ale możesz zostać z niczym.
KSS: Spójrzmy jeszcze na zasadę równości wobec prawa: dlaczego ktoś ma być w gorszej sytuacji dlatego, że jego sprawę rozpoznawano opieszale, niż ten, któremu udało się zakończyć postępowanie przed wejściem w życie ustawy?
Rozsądna cezura to jaka?
RS: Minimum rok. Sprawy niestety ciągną się latami. Gdy wszystko idzie normalną ścieżką, to od złożenia wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji nacjonalizacyjnej do zwrotu lub uzyskania odszkodowania mija dziesięć i więcej lat. Nawet w prostej sprawie.
Czemu aż tyle?
KSS: Lata zajmuje uzyskanie ostatecznej opinii biegłego. Druga sprawa to wiek zainteresowanych. Ludzie umierają, trzeba prowadzić kolejne postępowania spadkowe – często nawet kilka w jednej sprawie.
RS: Przed samorządowym kolegium odwoławczym to po stronie uprawnionych jest konieczność przeprowadzenia spraw spadkowych – dopiero potem SKO zaczyna coś robić. A już kompletnie niezrozumiałe jest, dlaczego po unieważnieniu decyzji dekretowej władz komunistycznych – gdy prezydent Warszawy ma obowiązek ponownie rozpoznać wniosek zwrotowy z lat 40. – na rozstrzygnięcie trzeba czekać latami. Nawet w prostych sprawach, gdy wiadomo, że zwrotu być nie może, bo np. przez działkę biegnie droga.
Ale problem z reprywatyzacją jest?
RS: Reprywatyzacja w znakomitej części jest sukcesem. W Warszawie sprywatyzowano kilkanaście tysięcy nieruchomości. Wystarczy przejść się po ulicach i zobaczyć, jak wypiękniały. Patologie oczywiście występują – jak w każdej innej dziedzinie, np. w zamówieniach publicznych. Komisja zajmuje się kilkudziesięcioma przypadkami, w których może doszło do rzeczywistych – a może urojonych – przekrętów. A ogólniejszy skutek jest taki, że w Warszawie niemal wstrzymano wydawanie decyzji reprywatyzacyjnych. Obrywają za to niewinni i uczciwi uprawnieni, którzy nie mogą się doczekać realizacji roszczeń.
Czyli ma być tak jak było?
Nie. Uczciwej reprywatyzacji przeszkadza opieszałość urzędników, z którą nikt przez lata nic nie zrobił.
—rozmawiał Wojciech Tumidalski
Katarzyna Sobczyk-Sarbińska jest radcą prawnym, a dr Rafał Sarbiński adwokatem w kancelarii LawSSS. Są współautorami monografii o roszczeniach reprywatyzacyjnych ws. gruntów warszawskich.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Rz: Podoba się państwu projekt ustawy reprywatyzacyjnej?
Rafał Sarbiński: Nie bardzo. Nie reguluje sprawy roszczeń kompleksowo. Nie dotyka nawet wszystkich aktów nacjonalizacyjnych.
Powinna pilnie nastąpić reforma procedur związanych z nadzorem zakładania podsłuchów. Sejmowy raport ministra Adama Bodnara jest do tego dobrym przyczynkiem.
W obrocie funkcjonują koty Schrödingera, czyli nieważne, ale skuteczne decyzje administracyjne. Przypominam o tym w związku z dyskusją o legalności pozbawienia stanowiska Dariusza Barskiego, do niedawna prokuratora krajowego.
Okazuje się, że Platforma Obywatelska całkiem serio straszyła „przywróceniem praworządności”. Teraz przywraca podsłuchy. Bo jak PiS podsłuchiwał polityków Platformy, to był zły uczynek. Jak Platforma będzie podsłuchiwała, to będzie dobry uczynek. Byłby, gdy podsłuchiwała polityków PiS. Ale chce podsłuchiwać wszystkich.
Na czele powołanych przez polityków komisji kodyfikacyjnych stanęli sędziowie w czynnej służbie. Budzi to istotne zastrzeżenia z punktu widzenia zapewnienia gwarancji bezstronności i niezawisłości sędziów od władzy politycznej. Skłania też do zastanowienia się nad kompatybilnością tego typu nominacji z konstytucyjną zasadą trójpodziału władzy.
Likwidacja Centralnego Biura Antykorupcyjnego (CBA) jest kolejnym etapem realizacji obietnic wyborczych Donalda Tuska. To działanie ma na celu „sprzątanie” po państwie PiS.
Sąd Okręgowy w Olsztynie przyznał w piątek Agnes Trawny odszkodowanie za ziemię utraconą po wyjeździe do RFN w latach 70. Pieniądze musi wypłacić Skarb Państwa tj. Wojewoda Warmińsko-Mazurski. Pełnomocnik Mazurki zapowiedział jednak apelację.
Działająca od siedmiu lat komisja nie usuwa żadnych skutków afery reprywatyzacyjnej, lecz wywłaszcza bez odszkodowania, po latach, pomimo braku podstaw albo z powodów oczywiście błahych.
Po Gazpromie, teraz Rosnieft traci największy swój rynek eksportowy. Władze Niemiec przejmą rafinerię w Schwedt i inne aktywa rosyjskiego Rosnieftu na terenie RFN. Rosjanie zapowiadają walkę w sądzie.
Bulwersująca historia rodziny z Pomorza, która musiała w ciągu miesiąca opuścić swój dom, jest tylko przykładem legalnego działania organów i inwestora.
Wywłaszczony pod drogę może skorzystać ze zwolnienia, nawet gdy nowe lokum nabył przed wypłatą odszkodowania.
Gospodarze terenów wywłaszczanych pod budowę dróg płacą podatek od nieruchomości, która już nie jest w ich rękach.
2,5 roku więzienia oraz grzywna 60 tys. zł - taki wyrok usłyszał w piątek Marek M. Chodzi o nieruchomość przy ul. Dynasy 4 na warszawskim Powiślu.
Dyspozycja art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami najdobitniej pokazuje, że przepisy dotyczące wywłaszczenia nie zawsze sformułowane są w sposób pełny i wyczerpujący.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Wołodymyr Zełenski mówi, że ukraiński przemysł zbrojeniowy ma już większe możliwości produkcyjne od możliwości finansowych Ukrainy.
Lekarze są usatysfakcjonowani z postępów w leczeniu cierpiącego na chorobę nowotworową króla Wielkiej Brytanii Karola III, monarcha wróci do publicznych wystąpień.
Przedsiębiorcy w Polsce nie martwią się już o niestabilność polityczną - wynika z badania UCE Research. Zdaniem ekspertów, świadczy to o tym, że jesteśmy dojrzałą demokracją. Teraz sen z powiek spędzają biznesowi kwestie związane z finansami.
Konsumenci oraz przedsiębiorcy zyskają lepszą ochronę przed nieuczciwymi działaniami wielkich platform cyfrowych, które wykorzystują swoją pozycję dominującą na rynku e-commerce. Projekt odpowiednich przepisów trafił już do publicznych konsultacji.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) zachęca przedsiębiorców (i nie tylko) do studiowania informacji o aktualnych naborach do programów finansowanych z unijnych funduszy.
W dniach 1-11 maja 2024 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie odbędzie się XII Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego. Weźmie w nim udział 44 młodych wiolonczelistów i wiolonczelistek pochodzących z 4 kontynentów: Europy, Azji i obu Ameryk.
Przebywający w Polsce mężczyźni z Ukrainy nie muszą obawiać się ewentualnych konsekwencji działań w związku z przepisami o mobilizacji na Ukrainie - pisze WP.
48 proc. firm z sektora MŚP postrzega wdrażanie standardów ESG przez pryzmat kosztów, jakie przyjdzie im ponieść - wynika z badania zleconego przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Światowa Agencja Antydopingowa (WADA) powołała niezależnego prokuratora, który zbada, czy głośna sprawa uniewinnienia przez tę organizację 23 chińskich pływaków od zarzutu stosowania dopingu, była podjęta zgodnie z prawem.
Ukraińcy mieli stracić już 5 z 31 dostarczonych im czołgów Abrams – podała amerykańska agencja Associated Press. – Nie ma czołgów niezwyciężonych – komentuje gen. Waldemar Skrzypczak, były dowódca Wojsk Lądowych.
Poseł Grzegorz Braun potwierdził, że w najbliższych wyborach do Parlamentu Europejskiego wystartuje z list Konfederacji.
W Sejmie podczas obrad na salę plenarną wszedł Robert Bąkiewicz. Prowadząca obrady wicemarszałek Monika Wielichowska poprosiła go o wyjście. Później Bąkiewicz przedstawiał obywatelski projekt ustawy dotyczący mienia bezdziedzicznego.
Mamy już dwucyfrową lukę VAT – alarmuje minister finansów Andrzej Domański. To wbrew narracji rządu PiS o skutecznej walce z mafiami wyłudzającymi kasę z budżetu państwa.
Stany Zjednoczone dostarczą Ukrainie dodatkowe rakiety Patriot do jej systemów obrony powietrznej, w ramach ogromnego pakietu pomocowego o wartości 6 miliardów dolarów — ogłosił w piątek Lloyd Austin, sekretarz obrony USA.
Sąd Okręgowy w Olsztynie uchylił wyrok i umorzył postępowanie wobec sędziego Waldemara M. (obecnie w stanie spoczynku), który był oskarżony o jazdę po pijanemu, spowodowanie kolizji i ucieczkę z miejsca zdarzenia.
Papież Franciszek w czerwcu weźmie udział w szczycie G7, aby omówić wyzwania, jakie stwarza sztuczna inteligencja (AI) - zapowiedziała w piątek premier Włoch Giorgia Meloni.
Prokurator generalny Adam Bodnar odznaczył prok. Krzysztofa Parchimowicza medalem „Zasłużonego dla Prokuratury Rzeczypospolitej Polskiej”.
Zapowiedzi rekonstrukcji rządu pokazują, że nieoficjalne deklaracje lidera PO z ubiegłego roku, że nowy gabinet będzie to rząd „zadaniowców” lub wręcz „zderzaków”, nie były obietnicami bez pokrycia. Teraz będzie tak samo.
Wulgarne wyzwiska, groźby oraz wzajemne wyciąganie sobie „brudów” w Prawie i Sprawiedliwości po zatwierdzeniu list kandydatów tego ugrupowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego. „W centrali partii zaczęły dziać się wręcz dantejskie sceny” - podaje Onet.
Po trzech spadkowych sesjach i poważnym ryzyku wyrysowania formacji podwójnego szczytu w średnim terminie popyt się wreszcie przełamał.
Amerykańska waluta zyskuje 2,5 gr w piątek po południu. Kurs głównej pary walutowej maleje.
Znakomity pierwszy set i bardzo dobry drugi. Hubert Hurkacz (9. WTA) obiecująco rozpoczął turniej ATP 1000 Mutua Madrid Open. W drugiej rundzie pokonał 6:1, 7:5 Brytyjczyka Jacka Drapera. W niedzielę spotka się z Niemcem Danielem Altmaierem (60. ATP).
2 maja jest w tym roku dniem pracującym. Firma może pójść natomiast na rękę pracownikom i przyznać im wolne w tym czasie.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas