Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych, który jest załącznikiem do ustaw o podatkach dochodowych, oraz zasad, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT lub art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT (art. 16i ust. 1 ustawy o CIT i art. 22i ust. 1 ustawy o PIT).
Jedną z metod amortyzacji środków trwałych jest metoda liniowa. Polega ona na tym, że odpisów amortyzacyjnych - przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych - dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadzono do ewidencji (wykazu), do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT albo art. 23 ust. 1 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Trzeba ustalić klasyfikację według KŚT
Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w wykazie wymaga prawidłowego określenia symbolu Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) dla amortyzowanego środka trwałego. Aby zatem ustalić stawkę amortyzacyjną, konieczne jest określenie, do jakiej grupy (podgrupy, rodzaju) Klasyfikacji Środków Trwałych należy środek trwały (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 kwietnia 2011 r., ITPB1/415-57/11/PSZ). Właściwą stawkę amortyzacji należy zatem ustalić po jednoznacznym określeniu do jakiej grupy KŚT środek trwały należy (interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5 lutego 2010 r., ITPB1/415-872a/09/AK). Obowiązek prawidłowego zaklasyfikowania środków trwałych do właściwej grupy spoczywa na podatniku. Podatnik jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, w przypadku wątpliwości dotyczących odpowiedniej klasyfikacji, może zwrócić się o dokonanie klasyfikacji do Urzędu Statystycznego w Łodzi.
Sposób optymalizacji
W ściśle określonych przypadkach ustawowe roczne stawki amortyzacyjne stosowane w liniowej metodzie amortyzacji mogą zostać podwyższone. Podwyższenie stosowanych rocznych stawek może być sposobem optymalizacji podatkowej. Zwiększają się wtedy bowiem dokonywane odpisy amortyzacyjne. Rozwiązanie te nie jest jednak zalecane firmom generującym straty, gdyż większe koszty uzyskania przychodów powiększą stratę podatkową, której rozliczenie w następnych latach może okazać się kłopotliwe.
Możliwość podwyższenia rocznej stawki amortyzacyjnej dotyczy wyłącznie środków trwałych amortyzowanych metodą liniową, o której mowa w art. 16i ustawy o CIT i art. 22i ustawy o PIT. Nie jest możliwe obniżenie stawek amortyzacyjnych przez podatników amortyzujących środki trwałe za pomocą innych metod, np. podatników, którzy stosują stawki indywidualne. Podwyższenie (i późniejsze zmiany) stawki amortyzacyjnej w trybie art. 16i ust. 2, 4, 6 i 7 ustawy o CIT lub art. 22i ust. 2, 4, 6 i 7 ustawy o PIT nie jest zmianą metody amortyzacji. Środek trwały w dalszym ciągu jest amortyzowany za pomocą metody liniowej, a zmienia się jedynie wysokość stawki amortyzacyjnej.
