PIT: odpisy od darowanego wzoru wspólnotowego są kosztem

- W darowiźnie od ojca przedsiębiorca otrzymał prawo do wzoru wspólnotowego wraz z prawem z rejestracji tego wzoru zarejestrowanym w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM). Umowa darowizny została zawarta w Polsce w formie aktu notarialnego. W umowie darowizny wartość prawa została określona na kwotę 120 000 zł i odpowiada ona jego wartości rynkowej. Przedsiębiorca wykorzysta otrzymane prawo w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż rok. Zamierza je wprowadzić do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Czy może je amortyzować i jak ustalić wartość początkową prawa na zarejestrowany wzór wspólnotowy otrzymany w drodze umowy darowizny? – pyta czytelnik.

Stosownie do art. 22b ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c ustawy o PIT, nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania prawa określone w ustawie – Prawo własności przemysłowej (dalej: p.w.p.), o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Przepisy o własności przemysłowej

W katalogu wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, wymienione zostały m.in. prawa określone w p.w.p. Na warunkach określonych w przepisach p.w.p. udzielane są, stosownie do art. 6 ust. 1 p.w.p. - patenty oraz dodatkowe prawa ochronne na wynalazki, prawa ochronne na wzory użytkowe i znaki towarowe, a także prawa z rejestracji na wzory przemysłowe, topografie układów scalonych oraz oznaczenia geograficzne. Na podstawie art. 4 ust. 1 p.w.p., przepisy tej ustawy stosuje się odpowiednio do wspólnotowych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych – w sprawach nieuregulowanych w obowiązujących bezpośrednio w krajach członkowskich przepisach prawa Unii Europejskiej. W myśl art. 27 ust. 1 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 z  12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych, wzór wspólnotowy jako przedmiot własności traktowany jest w całości i na całym obszarze Wspólnoty tak jak krajowe prawo z wzoru państwa członkowskiego, w którym właściciel ma swoją siedzibę lub miejsce zamieszkania w dacie oceny.

Zatem prawa ochronne na wzór wspólnotowy traktowane są tak samo jak prawa ochronne na wzór przemysłowy w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej. Zachodzi w tym przypadku tożsamość praw wynikających z rejestracji krajowej oraz wspólnotowej.

W konsekwencji prawo ochronne na wspólnotowy wzór przemysłowy może stanowić wartość niematerialną i prawną – jako prawa określone w p.w.p.

Z analizy przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego wynika, że w przypadku przedmiotowego prawa do wzoru wspólnotowego spełnione są wszystkie przesłanki warunkujące uznanie go za wnip >patrz ramka.

Jak wycenić

Za wartość początkową wartości niematerialnych i prawnych pozyskanych z darowizny uważa się – stosownie do art. 22g ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT – wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że umowa darowizny określa wartość zarejestrowanego wzoru wspólnotowego na kwotę 120 000 zł i kwota ta odpowiada wartości rynkowej tego prawa. Zatem wartością początkową będzie kwota 120 000 zł.

Przykład

Wartość rynkowa prawa do wzoru wspólnotowego to 120 000 zł. Gdyby umowa darowizny określała wartość prawa na kwotę wyższą niż wartość rynkowa, np. 130 000 zł, to wartością początkową na potrzeby amortyzacji przez obdarowanego byłaby wartość rynkowa, tj. 120 00 zł. Z kolei, jeżeli umowa darowizny określałaby war- tość prawa na kwotę niższą niż jego wartość rynkowa, np. 110 000 zł, to wartością początkową byłaby wartość określona w umowie darowizny, tj. 110 00 zł.

Uwaga! Przepisy nie wymagają, aby wartość rynkowa otrzymanej w drodze darowizny wartości niematerialnej i prawnej (np. prawa do wzoru wspólnotowego) ustalana była przez biegłego rzeczoznawcę. Posiadanie wyceny rzeczoznawczy w razie sporu z organami podatkowymi będzie jednak istotnym dowodem.

Nie krócej niż 60 m-cy

Okres rozliczania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych, stosownie do art. 22m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, nie może być krótszy niż 60 miesięcy.

Roczna stawka amortyzacyjna może zatem wynieść maksymalnie 20 proc., ale może być niższa, np. 15, 12, 10, 7, 5 czy 3 proc.

Uwaga! Podatnicy ustalają stawki amortyzacyjne dla poszczególnych wartości niematerialnych i prawnych na cały okres amortyzacji przed rozpoczęciem dokonywania odpisów amortyzacyjnych (art. 22m ust. 3 ustawy o PIT).

Odpisy amortyzacyjne ustala się od wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych i rozlicza począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym wprowadzono je do ewidencji (wykazu), do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (zob. art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT).

Przykład

Przedsiębiorca wprowadził prawo do wzoru wspólnotowego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w sierpniu 2016 r. i przyjął maksymalną 20 -proc. stawkę amortyzacyjną. Roczny odpis amortyzacyjny wyniesie zatem 24 000 zł (120 000 zł x 20 proc.), a miesięczny 2000 zł (24 000 zł : 12 m-cy).

Pierwszy odpis amortyzacyjny przedsiębiorca będzie mógł odliczyć za wrzesień 2016 r. w wysokości 2000 zł. Prawo to zostanie całkowicie zamortyzowane (jeśli nie zostanie wcześniej zbyte lub wycofane z majątku trwałego) w sierpniu 2021 r.

Nie są wykluczone

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a–22o, z uwzględnieniem art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 8 ustawy o PIT).

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:

- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub

- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub

- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

Kosztem uzyskania przychodów są zatem także odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny, gdyż nie dotyczy ich wyłączenie zawarte w art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a ustawy o PIT. Przedsiębiorca może więc odliczać odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej prawa do wspólnotowego wzoru przemysłowego nabytego w drodze umowy darowizny. Odpisy amortyzacyjne będą podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Zaprezentowane stanowisko znajduje potwierdzenie w stanowiskach organów podatkowych (por. interpretację Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 24 maja 2016 r., ITPB1/4511-322/16/JŁ; oraz interpretacje Izby Skarbowej w Katowicach z 1 kwietnia 2014 r., IBPBI/1/415-1287/13/AB i z 26 czerwca 2015 r., IBPB-1-1/4511-29/15/SK).

Autor jest doradcą podatkowym

Kiedy prawo do wzoru przemysłowego stanowi W.N.I.P

Podlegającymi amortyzacji wartościami niematerialnymi i prawnymi (wnip) są prawa wskazane w art. 22b ust. 1 ustawy o PIT, m.in. prawa do wzorów przemysłowych, które spełniają następujące warunki: