Uwaga! W razie przekroczenia limitu przychodu należnego określonego dla działalności nierejestrowanej uznaje się, że podatnik, poczynając od dnia złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a jeżeli wniosek nie został złożony w terminie określonym w art. 5 ust. 4 prawa przedsiębiorców – poczynając od dnia następującego po dniu, w którym nastąpił bezskuteczny upływ tego terminu, uzyskuje przychody z działalności gospodarczej. Przychody osiągnięte w okresie od dnia przekroczenia limitu do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG, a jeżeli wniosek nie został złożony w terminie – do dnia, w którym nastąpił bezskuteczny upływ tego terminu, zalicza się do przychodów z innych źródeł.
Tyle o przychodach. A co z kosztami w nierejestrowanej działalności?
Uzasadnione, udokumentowane
Ustawa o PIT nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przyjmuje się zatem, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie rzeczywiście poniesione przez podatnika, racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów. Podatnik ma zatem prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich poniesionych przez siebie wydatków, które nie zostały wymienione w art. 23 ustawy o PIT – pod warunkiem, że ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów). Każdorazowa ocena wydatków poniesionych przez podatnika wymaga indywidualnej analizy.
Aby dany koszt mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi ponadto zostać prawidłowo udokumentowany. Ustawa o PIT nie określa zasad dokumentowania wydatków zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów. Dowód księgowy jest dokumentem potwierdzającym przeprowadzenie danej operacji gospodarczej. Podatnik, uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu, odnosi ewidentną korzyść podatkową, ponieważ ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na podatniku spoczywa więc ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu. Ma on obowiązek nie tylko udokumentować, że wydatek został poniesiony (prawidłowo zarachowany), ale także wykazać, że poniesiony został w celu osiągnięcia przychodu.
Dowód nie tylko księgowy
Trzeba też podkreślić istotę dowodów nabycia towarów lub usług w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym. Stosownie do art. 180 § 1 ordynacji podatkowej, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, złożone deklaracje, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe (art. 181 o.p.). Użyte tu sformułowanie „w szczególności" wskazuje, że katalog dowodów jest otwarty. Wskazane jest zatem posiadanie (pod kątem ewentualnego postępowania kontrolnego lub podatkowego) wszelkich dowodów, potwierdzających zaistnienie danego zdarzenia gospodarczego.
Zakupy do rozliczenia
Podatniczka będzie zatem mogła w zeznaniu rocznym PIT-36 przy obliczaniu dochodu odliczyć koszty, które poniosła w związku z wykonywaną działalnością nierejestrowaną. Wydatki te może udokumentować wszelkimi dowodami, o których mowa powyżej. W szczególności mogą to być otrzymane faktury (por. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 września 2018 r., 0114-KDIP3-1.4011.378. 2018.3.ES).
