22 lipca br. Sejm uchwalił nowelizację ustaw podatkowych, którą na początku sierpnia ma się zająć Senat. Przede wszystkim obniża ona stawkę CIT do 15 proc. dla małych podatników, ale nie tylko. Wprowadza także istotną zmianę (zarówno dla podatników CIT, jak i PIT) w zakresie ustalania miejsca źródła przychodów. Ustawodawca doprecyzował bowiem, kiedy Polska będzie źródłem przychodów w takich przypadkach, jak: prowadzenie działalności przez stały zakład, zbycie nieruchomości lub udziałów w spółce, której większość aktywów stanowią nieruchomości, obrót papierami wartościowymi oraz świadczenie niektórych usług.
Zgodnie ze znowelizowanym art. 3 ustawy za dochody (przychody) osiągane na terytorium Polski przez podatników posiadających ograniczony obowiązek podatkowy uważa się m.in. dochody z tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia. Ustawodawca doprecyzował jednocześnie, iż chodzi tu o dochody wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, a więc dochody pasywne (odsetki i należności licencyjne) oraz dochody ze świadczenia wybranych usług (działalność widowiskowa, działalność transportowa, najem urządzeń technicznych oraz usługi o charakterze niematerialnym).
Źródło sporu o źródło
Powodem, dla którego ustawodawca zdecydował się uregulować kwestię tego, kiedy przychody z tytułu usług świadczonych na rzecz polskich podatników powinny być opodatkowane w Polsce, wydają się spory podatników z organami podatkowymi kończące się dodatkowo rozbieżnym orzecznictwem.
W uzasadnieniu projektu napisano jedynie ogólnie, iż zawiera on regulacje, które zmierzają do uszczelnienia systemu podatkowego przez doprecyzowanie obecnie funkcjonujących regulacji eliminujące wątpliwości interpretacyjne mogące skutkować unikaniem opodatkowania niektórych dochodów, ograniczenie stosowania niektórych preferencji podatkowych w przypadku transakcji dokonywanych wyłącznie lub głównie w celu uzyskania korzyści podatkowej (bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych), jak również zmianę przepisów wykorzystywanych w stosowanych przez podatników schematach optymalizacyjnych.
Spory co do miejsca opodatkowania usług wyrosły zasadniczo na gruncie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych. Podatnicy prosili o potwierdzenie ich stanowiska, że w sytuacji, gdy usługi realizowane na ich rzecz nie są świadczone na terenie Polski, to nie podlegają one opodatkowaniu zgodnie z art. 3 ustawy o CIT, a zatem nie będzie miała do nich zastosowania regulacja z art. 21 ustawy o podatku u źródła. Nie powstaną także obowiązki formalne spoczywające na polskich firmach, które mogą być płatnikami takiego podatku (art. 26 ustawy o CIT). Przedmiotem zapytania były na ogół usługi najmu maszyn (np. w związku z prowadzeniem prac poza terytorium Polski) traktowane jako rodzaj należności licencyjnych oraz usługi wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy – czyli tzw. usługi niematerialne (doradcze, księgowe, badania rynku, prawne, reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczenia o podobnym charakterze) świadczone poza Polską.