Przetargi: kara umowna ma uwzględniać termin wykonania umowy

Jeśli zamówienie zostało oddane w całości, to żeby mówić o karze umownej, należy ocenić, czy jego wykonanie w terminie było realne.

Publikacja: 14.03.2016 06:58

Przetargi: kara umowna ma uwzględniać termin wykonania umowy

Foto: 123RF

Sąd Najwyższy wydał wyrok korzystny dla wykonawców godzących się w przetargowej gorączce na wyśrubowane warunki i nierealne terminy wykonania. Uznał, że kara dla wykonawcy powinna być adekwatna do wszystkich okoliczności danej sprawy.

SN zajmował się skargą Tadeusza T., przedsiębiorcy budowlanego, który domagał się od Gminy Miejskiej Ciechocinek 108 tys. zł. Gmina potrąciła mu tyle z wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane jako karę umowną.

Za każdy dzień opóźnienia miał płacić 0,2 proc. wartości zadania. Powód wygrał przetarg na budowę zaplecza w projekcie Moje Boisko-Orlik 2012 r. 12 lipca 2010 r. zawarł umowę o roboty budowlane, które miał zakończyć do 30 listopada 2010 r. Wynagrodzenie ustalono na 262 tys. zł. Inspektor nadzoru budowlanego zawiadomił 15 września 2010 r. miasto, że sposób i tempo realizacji robót nie rokuje zakończenia ich w terminie.

Z kolei w grudniu 2010 r. przy pracach przyłącza wodociągowo-kanalizacyjnego stwierdzono silny napływ wód gruntowych. Tadeusz T. zlecał wykonanie przyłącza trzem kolejnym podwykonawcom i dopiero trzeci dzięki niskiej temperaturze na przełomie marca i kwietnia 2011 r. zakończył instalację. 17 maja 2011 r. Tadeusz T. zgłosił budynek do odbioru końcowego. Dokonano go 10 czerwca 2011 r. Miasto jednak potrąciło z należnego wynagrodzenia karę umowną za 209 dni, tj. od 1 grudnia 2010 r. do 27 czerwca 2011 r. Sprawa trafiła do sądu.

Sąd Okręgowy uznał, że powód nie dotrzymał harmonogramu, który sam zaproponował. Przyjął jednak, że skoro zgłosił gotowość do odbioru wykonanych prac 17 maja 2011 r., to miasto nie mogło obciążyć go karą za okres po tej dacie. Zasądził mu 33 tys. zł, bo uznał, że brak było podstaw do miarkowania powodowi kary umownej jako rażąco wygórowanej.

Z kolei Sąd Apelacyjny w Gdańsku uznał, że rzeczywistą przyczyną opóźnienia wykonania umowy była niewłaściwa organizacja pracy przez powoda i zasądził mu jedynie 20,2 tys. zł. I tylko z tego powodu, że miasto, wiedząc o opóźnieniu już na wstępnym etapie robót, dążyło do wyegzekwowania umówionego terminu.

SN uznał to stanowisko za zbyt rygorystyczne i zwrócił sprawę SA do ponownego rozpoznania. Wskazał, że wina sama przez się nie wyłącza możliwości obniżenia kary umownej, mimo zmniejszenia jej z powodu wykonania zamówienia w znacznej części, jeśli nadal jest rażąco wygórowana.

– System zamówień publicznych nieraz zmusza wykonawcę do oferowania minimalnego wynagrodzenia i godzenia się na krótki termin oraz wysokie kary, co w praktyce prowadzi często do naruszenia faktycznej równości stron – wskazał sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski. – W sytuacji gdy umowa o roboty budowlane zawarta w trybie zamówienia publicznego została w całości wykonana, oceniając, czy zastrzeżona kara umowna nie jest nadmiernie wygórowana, sąd powinien brać pod uwagę nie tylko stosunek wysokości kary do szkody inwestora, ale też do wysokości wynagrodzenia wykonawcy. Powinien też ocenić, czy wykonanie prac w terminie było realne. W tej sprawie prace zostały wykonane w całości, a Sąd Apelacyjny tylko minimalnie zmniejszył karę – tłumaczył.

sygnatura akt: IV CSK 223/15

Sąd Najwyższy wydał wyrok korzystny dla wykonawców godzących się w przetargowej gorączce na wyśrubowane warunki i nierealne terminy wykonania. Uznał, że kara dla wykonawcy powinna być adekwatna do wszystkich okoliczności danej sprawy.

SN zajmował się skargą Tadeusza T., przedsiębiorcy budowlanego, który domagał się od Gminy Miejskiej Ciechocinek 108 tys. zł. Gmina potrąciła mu tyle z wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane jako karę umowną.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP