Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia nakaz nadal obowiązuje w miejscach ogólnodostępnych, w tym w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż jedna osoba chyba, że pracodawca postanowi inaczej. Stąd jeśli pracodawca nie wprowadzi innych zasad w pomieszczeniach zakładu pracy, w których przebywa więcej niż jedna osoba, nadal obowiązuje nakaz zakrywania usta i nosa przy pomocy maseczki. Ponadto nakaz obowiązuje w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym. Z jednym wyjątkiem: nie muszą nosić maseczki osoby wykonujące czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach użyteczności publicznej chyba, że zarządzający takim budynkiem postanowi inaczej. Przy czym nie dotyczy to osób wykonujących bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów w czasie jej wykonywania.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy do podstawowych obowiązków pracowników należy przestrzegać Regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie porządku pracy, jak i przepisów oraz zasad bhp, a także przepisów przeciwpożarowych (art. 100 § 2 pkt 2 i 3 k.p.). Niestosowanie się do powyższych obowiązków może skutkować nałożeniem przez pracodawcę kar porządkowych, przewidzianych przepisami Kodeksu pracy, takich jak kara upomnienia, nagana czy nawet kara pieniężna. Przy czym kara pieniężna za jedno przekroczenie nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 k.p. (m.in. zaliczek pieniężnych i alimentów). Pytanie:
- jak ma się powyższe do zapadłego w dniu 2 kwietnia 2021r. postanowienia Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim w sprawie II W 155/21, w którym Sąd umorzył postępowanie przeciwko obwinionemu wskazując przede wszystkim, że źródłem obowiązku zakrywania ust i nosa, który to nakaz ogranicza gwarantowaną przez Konstytucję wolność przemieszczania się i poruszania, powinna być ustawa a nie rozporządzenie wydane na jej podstawie. Powyższe rozporządzenia z dnia 6 maja 2021r., podobnie jak rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zostało również wydane w oparciu o przepisy art. 46a i 46 b pkt 1-6 i 8-13 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Tym samym źródłem najnowszych nakazów dotyczących zakrywania usta i nosa między innymi w pomieszczeniach zakładów pracy, w których przebywa więcej niż jedna osoba, nadal jest rozporządzenie, a nie ustawa.
Czytaj też:
Pracownicy nie wrócą do biur, a na pewno nie wszyscy
Nie ulega wątpliwości, że w świetle przepisu art. 211 Kodeksu pracy przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik ma obowiązek wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, a także stosować środki ochrony zbiorowej oraz używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego. Z drugiej strony pracownikowi przysługuje prawo powstrzymania się od wykonywania pracy w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, a przede wszystkim stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Mając na względzie powyższe oraz ustawowy obowiązek pracodawcy zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy wynikający wprost z art. 94 pkt 4 Kodeksu pracy, pracodawca ma prawo egzekwować przestrzegania przez pracowników przepisów BHP oraz stosować kary przewidziane Kodeksem pracy w przypadku ich naruszenia przez pracownika. Jednak najlepiej, żeby pracodawca informację o stosowaniu maseczek i w jakich przypadkach, zamieścił bądź w Regulaminie pracy, bądź poinformował o tym pracowników w sposób zwyczajowo przyjęty u danego pracodawcy, jak na przykład umieścił informację na tablicy ogłoszeń.
