Notariusze chcą reformować swój zawód

To­masz Ja­nik, pre­zes Kra­jo­wej Ra­dy No­ta­rial­nej, prze­ko­nu­je, że za­wód no­ta­riu­sza po­le­ga na wy­ko­ny­wa­niu czę­ści wła­dzy pu­blicz­nej. – Do­ty­czą­ce nas re­gu­la­cje nie po­win­ny za­kła­dać dalszego uwol­nie­nia za­wo­du, bo no­ta­riusz nie jest przed­się­bior­cą, tyl­ko fun­kcjo­na­riu­szem pu­blicz­nym. Chce­my, aby by­ło to wprost za­pi­sa­ne w usta­wie – pod­kre­śla pre­zes Ja­nik.

Przy KRN po­wstał spe­cjal­ny ze­spół, któ­ry ma opra­co­wać pro­jekt usta­wy o no­ta­ria­cie, do któ­re­go re­jen­ci chcą prze­ko­nać Mi­ni­ster­stwo Spra­wie­dli­wo­ści.

Kon­kurs na kan­ce­la­rię

Cze­go bę­dą do­ty­czy­ły pro­po­zy­cje? – Mi­ni­ster po­wi­nien od­gry­wać więk­szą ro­lę w za­kre­sie kształ­to­wa­nia licz­by kan­ce­la­rii i ich roz­miesz­cze­nia – prze­ko­nu­je Ja­nik.

Je­go zda­niem co­rocz­nie mi­ni­ster po­wi­nien usta­lać licz­bę wol­nych sta­no­wisk – tak jak to jest w wy­pad­ku ko­mor­ni­ków.

I ogła­szać kon­kurs na każ­de z nich. Ozna­cza to, że nie każ­dy, kto skoń­czył­by apli­ka­cję, miał­by za­gwa­ran­to­wa­ną pra­cę. Dziś to no­mi­na­cja na no­ta­riu­sza otwie­ra dro­gę do moż­li­wo­ści otwar­cia kan­ce­la­rii.

Je­śli pro­po­zy­cje no­ta­riu­szy zo­sta­ły­by wpro­wa­dzo­ne, nie wszy­scy koń­czą­cy apli­ka­cję czy ase­su­rę mie­li­by moż­li­wość za­ło­że­nia wła­snej kan­ce­la­rii bez­po­śred­nio po na­by­ciu for­mal­nych upraw­nień.

– Dla­te­go ce­lo­we by­ło­by wpro­wa­dze­nie li­mi­tu przy­jęć na apli­ka­cję, tak jak w wy­pad­ku sę­dziów i pro­ku­ra­to­rów, by za­wód no­ta­riu­sza wy­bie­ra­li naj­lep­si – mó­wi pre­zes Ja­nik.

Je­go zda­niem dzi­siej­szy sys­tem po­wo­du­je, że pra­ca dla no­ta­riu­szy się koń­czy. Pre­zes Ja­nik prze­ko­nu­je też, że mo­że to sta­no­wić za­gro­że­nie dla ja­ko­ści świad­czo­nych usług. Je­go zda­niem kan­ce­la­rie nie są w tej chwi­li wła­ści­wie roz­miesz­czo­ne. Jest ich za du­żo np. w War­sza­wie, a mniej – w ma­łych miej­sco­wo­ściach.

Obec­nie w Pol­sce jest nie­mal 2,3 tys. no­ta­riu­szy i 518 ase­so­rów no­ta­rial­nych. W tym ro­ku do eg­za­mi­nu no­ta­rial­ne­go mo­że przy­stą­pić po­nad 1 tys. osób. Po je­go zda­niu bę­dą mo­gły ubie­gać się o no­mi­na­cję na ase­so­ra. Mi­ni­ster­stwo Spra­wie­dli­wo­ści się oba­wia, że nie bę­dzie dla no­wych asesorów pra­cy, bo zgod­nie z obo­wią­zu­ją­cy­mi prze­pi­sa­mi po­win­ni oni zdo­by­wać do­świad­cze­nie w kan­ce­la­rii no­ta­rial­nej. Dla­te­go w pro­jek­cie ustawy o de­re­gu­la­cji nie­któ­rych za­wo­dów pro­po­nu­je, by ase­so­rzy mo­gli otrzy­mać tym­cza­so­wą no­mi­na­cję na no­ta­riu­sza i pro­wa­dzić pod nad­zo­rem kan­ce­la­rię sa­mi.

Do­stęp oby­wa­te­li

Czy no­ta­riu­szom uda się prze­ko­nać do swo­ich pro­po­zy­cji mi­ni­ster­stwo?

– To cen­ne, że sa­mo­rząd no­ta­rial­ny sam po­dej­mu­je wy­si­łek zmia­ny pra­wa o no­ta­ria­cie – mó­wi „Rz" Iwo­na Ku­ja­wa, dy­rek­tor De­par­ta­men­tu Za­wo­dów Praw­ni­czych i Do­stę­pu do Po­mo­cy Praw­nej w MS.