Umiarkowany układ w Izbie SN do spraw dyscyplinarek

Z 11 sędziów wyznaczonych do nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej trzech, choć było wybranych według starych zasad (więc nie można wobec nich zgłaszać zastrzeżeń, że byli rekomendowani przez nową KRS), w kluczowym dla sporu o sądy momencie wykazało się daleko idącą samodzielnością. Zgłosili oni zdanie odrębne do uchwały trzech połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy z 23 stycznia 2020 r. Zakwestionowała ona status orzeczniczy nowych sędziów SN i wprowadziła furtkę do wyłączania ich z orzekania. I choć później TK uznał tę uchwałę za niekonstytucyjną, wielu starych sędziów powołuje się na tę uchwałę i kwestionuje umocowanie nowych sędziów.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Jest Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Prezydent wyznaczył sędziów

Prezydent Andrzej Duda wyznaczył w sobotę 11 sędziów Sądu Najwyższego do orzekania w Izbie Odpowi...

Wybory sędziów i prezesa

Prezydent wybierał 11 z listy 33 sędziów kandydatów, których wylosowała spośród całego Sądu Najwyższego publicznie I prezes Małgorzata Manowska. Wśród wylosowanych było po równo (17 do 16) starych sędziów i nowych, uchodzących za radykałów jak też umiarkowanych, i tylko jeden z byłej krytykowanej Izby Dyscyplinarnej.

Teraz w terminie tygodnia pierwsza Prezes SN ma zwołać zgromadzenie sędziów tej Izby celem wyboru trzech 3 kandydatów, z których prezydent powoła jej prezesa na czas pięcioletniej kadencji tej Izby. W zgromadzeniu winno brać udział 2/3 składu Izby, a gdyby był problem z kworum, to na kolejnych posiedzeniach wymagane byłyby niższe. Ta antyblokująca procedura była już zresztą testowana w SN.

Nowych 11 sędziów - a przypomnijmy że w części będą nadal orzekać w swych macierzystych izbach - przejmie w pełni sprawy zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej.

Do obowiązków Izby Odpowiedzialności Zawodowej należy bowiem rozpatrywanie dyscyplinarek sędziów w tym SN w dwóch instancjach oraz w wyższych instancjach szeregu profesji prawnych np. adwokatów, ale też np. lekarzy.

Pilne sprawy przed IOZ

Od 15 lipca najpilniejszymi sprawami zajmowała się przejściowo, wyznaczona przez I prezesa SN piątka sędziów SN, a niektórymi wręcz jednoosobowo jej przewodniczący sędzia Wiesław Kozielewicz, który zresztą został wyznaczony teraz do stałego składu tej Izby, podobnie jak nowy sędzia Marek Siwek (obaj z Izby Karnej). Pytanie czy sprawy, które przedzielono tej piątce będzie ona rozpatrywać do końca, czy będzie przekazywać stałym składom IOZ.

Jednym z pierwszych zadań nowej Izby będzie to, że w terminie 6 miesięcy od wejścia w życie tej noweli (15 lipca) sędziemu, w stosunku do którego wydany został przez SN, w składzie którego brał udział sędzia zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej, prawomocny wyrok dyscyplinarny lub podjęta została uchwała prawomocnie zezwalająca na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej, przysługuje wniosek o wznowienie postępowania.

I te sprawy, jak też inne dyscyplinarne rozpatrywane przez zlikwidowaną izbę, mają teraz pierwszeństwo.

Dodajmy, że likwidacji Izby Dyscyplinarnej oczekiwała Komisja Europejska jako jednego z tzw. kamieni milowych na drodze do odblokowania wypłat Polsce z Funduszu Odbudowy. Ale po chwilowym wyciszeniu sporu pojawiły się po stronie Komisji wątpliwości, czy obecna nowela wypełnia owe kamienie, a owych pieniędzy unijnych jak nie było, tak nadal nie ma.

Praktyka i polityka

Pytanie, czy sprawy, które przydzielono tej piątce, będzie ona rozpatrywać do końca, czy będzie przekazywać stałym składom Izby Odpowiedzialności Zawodowej?

Sędzia Wiesław Kozielewicz powiedział „Rzeczpospolitej” w niedzielę, że w poniedziałek po opublikowaniu decyzji prezydenta zadecyduje o dalszym losie prowadzonych w tej Izbie dyscyplinarkach (sprawach immunitetowych), a wpłynęło ich do niej ponad 300, i najprawdopodobniej odwoła cztery wyznaczone już sprawy. Będą do nich, jak też do kolejnych, wyznaczani automatycznie według listy alfabetycznej nowi sędziowie. Sędzia wyraził też nadzieję, że tak jak w okresie przejściowym piątka sędziów orzekała bez przeszkód, oczywiście były np. wnioski o wyłączenie sędziego, tak też powinna działać nowa Izba w nowym składzie.

Dodajmy, że likwidacji Izby Dyscyplinarnej oczekiwała Komisja Europejska jako jednego z tzw. kamieni milowych na drodze do odblokowania wypłat Polsce z Funduszu Odbudowy. Ale po chwilowym wyciszeniu sporu po uchwaleniu ustawy pojawiły się po stronie Komisji wątpliwości, czy obecna nowela wypełnia owe kamienie, a pieniędzy unijnych jak nie było, tak nie ma.

Prezydenckie Nominacje do IOZ

Sędziowie ze starego nadania:

• Paweł Grzegorczyk, Izba Cywilna;

• Zbigniew Korzeniowski, Izba Pracy;

• Wiesław Kozielewicz, Izba Karna;

• Barbara Skoczkowska, Izba Karna;

• Krzysztof Staryk, Izba Pracy.

Sędziowie z nowego nadania:

• Tomasz Demendecki, Izba Kontroli Nadzwyczajnej;

• Marek Dobrowolski, Izba Kontroli Nadzwyczajnej;