Jak podaje TVN24, nie chodzi wyłącznie o zmiany dotyczące sądownictwa, ale także m.in. legislacji. KE chce zmiany regulaminu Sejmu, aby nie można było wprowadzać w Polsce ustaw bez konsultacji i w przyspieszonych procedurach, co wpływa także na jakość przepisów.
Mało czasu na wzmocnienie niezależności sądów
Natomiast warunki dotyczące sądownictwa i terminy poszczególnych reform aneks do decyzji KE ujmuje w tzw. Komponencie (składniku) F o nazwie "Poprawa jakości instytucji i warunki dla wprowadzenia KPO".
W punkcie F1.1. Reforma wzmacniająca niezależność i bezstronność sądów, Polska powinna:
a) we wszystkich sprawach dotyczących sędziów, w tym dyscyplinarnych i immunitetów sędziowskich określić zakres jurysdykcji izby Sądu Najwyższego, inny niż istniejąca Izba Dyscyplinarna, wypełniając kryteria Art. 19 Traktatu. Wszystkie wymienione sprawy powinny być badane przez niezależny i bezstronny sąd ustanowiony przez prawo, natomiast uznaniowe uprawnienie do wyznaczania sądu dyscyplinarnego mającego jurysdykcję w pierwszej instancji w sprawach sędziów sądów powszechnych zostanie ograniczone.
b) określić zakres odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, zapewniając im prawo do wysyłania pytań do TSUE, takie pytania nie mogą być podstawą do postępowań dyscyplinarnych
c) podczas gdy sędziowie mogą być pociągani do odpowiedzialności za przewinienia służbowe, w tym oczywiste i poważne naruszenia prawa, należy określić, że treść orzeczeń sądowych nie może być klasyfikowana jako przewinienie dyscyplinarne
d) zapewnić w ramach procedur sądowych możliwość weryfikacji, czy sędzia spełnia wymogi niezależności, bezstronności i bycia ustanowionym przez prawo zgodnie z Art 19. Traktatu, jeśli zajdą co do tego poważne wątpliwości
e) wzmocnić proceduralne gwarancje i uprawnienia stron w postępowaniach dyscyplinarnych dotyczących sędziów przez (i) rozpatrzenie spraw w rozsądnym terminie (ii) określając zakres terytorialny sądów rozpatrujących sprawy (iii) zapewniając prawo do obrony i istotny czas na jej przygotowanie.
Czytaj więcej
Czy ta ustawa przywraca praworządność? Ona zmienia etykietę w Izbie Dyscyplinarnej. Szuka się fałszywej etykiety, by stworzyć wrażenie, że się gra fair - mówiła prof. Ewa Łętowska w TVN24 o projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym, która zlikwiduje Izbę Dyscyplinarną i zastąpi ją nową izbą.
W punkcie F.1.2. określono zmiany mające na celu naprawienie sytuacji sędziów dotkniętych decyzjami Izby Dyscyplinarnej:
a) sprawy już rozpatrzone przez przez Izbę Dyscyplinarną powinny być powtórnie zbadane przez sąd wypełniający wymogi z Art 19 Traktatu, zgodnie z reformą opisaną powyżej.
b) ustawa powinna wprowadzić termin 3 miesięcy na rozpoczęcie sprawy od wniosku sędziego, który chce takiego ponownego rozpatrzenia i 12 miesięcy na jej rozstrzygnięcie.
c) sprawy obecnie oczekujące przed Izbą Dyscyplinarną powinny być skierowane do nowej izby zgodnej ze wspomnianymi reformami.
Reformy te powinny wejść w życie przed końcem drugiego kwartału 2022 roku i muszą być dokonane przed pierwszym wnioskiem o płatność przesłanym do Komisji Europejskiej - zwraca uwagę korespondent TVN24.
Czytaj więcej
Prawdopodobnie dzisiaj popołudniu lub w czwartek rano Komisja Europejska odblokuje Krajowy Plan Odbudowy dla Polski – potwierdza wcześniejsze doniesienia mediów agencja Reutera.
Regulamin Sejmu do zmiany
W punkcie F.2.1. - poprawa procesu tworzenia prawa - KE wskazuje na potrzebę wejścia w życie poprawek do Regulaminu Sejmu, Senatu i Rady Ministrów, które wprowadzą:
a) obowiązkową ocenę wpływu i publiczne konsultacje projektów ustaw proponowanych przez posłów i senatorów
b) ograniczenie użycia przyspieszonych procedur tylko do wyraźnie określonych wyjątkowych przypadków.
Przypomnijmy, że pod koniec kwietnia Rada Ministrów uczyniła krok w stronę realizacji tego postulatu i przyjęła Krajowy Program Reform zakładający doskonalenie procesu stanowienia prawa. Do końca września mają być znowelizowane regulaminy Sejmu, Senatu i Rady Ministrów.
W KPO, który ma wspomóc gospodarkę po pandemii, Polska wnioskuje o 23,9 mld euro dostępnych w ramach grantów i o 11,5 mld euro z części pożyczkowej. Eksperci spodziewają się, że pierwszej płatności w wysokości ok. 4,2 mld euro, możemy spodziewać się najwcześniej we wrześniu br.
