W praktyce wielu podmiotów nieogłaszanie sprawozdań finansowych oraz sprawozdania zarządu z działalności traktowane jest jako działanie celowe. Wynika to, po pierwsze, ze źle rozumianej oszczędności, po drugie – chodzi o nieudzielanie darmowej informacji na temat podmiotu jego konkurencji. O ile opór przed niezgłaszaniem raportów był częściowo zrozumiały w przypadku bardzo drogiego (i na szczęście zlikwidowanego) publikatora, Monitora Polskiego B (koszt publikacji wynosił kilkaset złotych za stronę), o tyle w przypadku pozostałych publikatorów opór ten może narazić kierownictwo jednostki na zbędne ryzyko i kary.
Zmiany w sankcjonowaniu uchylania się firm przed ujawnianiem swoich sprawozdań, które zostały wprowadzone w ubiegłym roku, jasno wskazują, że problem ten wcześniej nie był wyeksponowany i w związku z tym organy skarbowe de facto nie miały czytelnego narzędzia służącego karaniu. Zmiany w przepisach dają jasny sygnał, że problem unikania publikacji został zidentyfikowany. W przypadku relacji podatnik–organ skarbowy zasady wydają się więc jasno skwantyfikowane.
Natomiast niezgłaszanie sprawozdań do KRS wydaje się dość nagminną praktyką. Jednak dotychczas nawet długotrwałe nieskładanie sprawozdań, mimo takiego obowiązku, nieczęsto skutkowało ukaraniem opieszałego podmiotu. Poza wymienionymi w artykule ryzykami oraz zagrożeniami, jakie stają przed kierownictwem jednostki oraz samą firmą, będącymi konsekwencją unikania realizacji obowiązków informacyjnych, nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wprowadziła dodatkowe narzędzie, które może być również wykorzystane jako straszak dla jednostek niewypełniających obowiązków. Znowelizowana ustawa o KRS w art. 25a oraz 25b zastrzega prawo wszczęcia z urzędu postępowania o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, między innymi w przypadku, gdy mimo wezwania sądu rejestrowego nie złożył on rocznych sprawozdań finansowych za dwa kolejne lata obrotowe. Regulacja ta, po pierwsze, zwiększa możliwości nacisku na niesolidne spółki, a po drugie – jest elementem mającym na celu kasowanie tzw. martwych spółek.
Odpowiedzialny jest kierownik jednostki
Odpowiedzialność za złożenie sprawozdania finansowego do publikacji spoczywa na kierowniku jednostki. Kierownikiem jednostki jest zarząd lub inny organ zarządzający z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. Jeśli jest to organ wieloosobowy, to– przez kierownika jednostki rozumie się członków tego organu.
W spółce jawnej i spółce cywilnej za kierownika jednostki uważa się wspólników prowadzących sprawy spółki, a w przypadku spółki partnerskiej – wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd. W spółce komandytowej i spółce komandytowo-akcyjnej za kierownika jednostki uważa się komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę (przepis ten stosuje się odpowiednio do osób wykonujących wolne zawody). Za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym.
