Co musi się znaleźć w wypowiedzeniu umowy o pracę

W piśmie o wypowiedzeniu lub dyscyplinarce pracodawca musi pouczyć zwalnianego, że może odwołać się do sądu pracy. Gdy o tym zapomni, pracownik ma szansę podważyć tę decyzję nawet znacznie później.

Publikacja: 31.12.2014 06:20

Co musi się znaleźć w wypowiedzeniu umowy o pracę

Foto: www.sxc.hu

Może wtedy bowiem uzyskać przywrócenie terminu na wniesienie odwołania. Nie powoduje to oczywiście, że wymówienie jest nieważne, nie daje też podstaw, aby dochodzić przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

Pouczenie o przysługującym zwalnianemu prawie odwołania do sądu pracy:

- powinno znaleźć się w piśmie pracodawcy o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu angażu,

- jest niezależne od tego, na mocy jakiej umowy trwa zatrudnienie,

- zawiera informację zarówno o samym prawie do odwołania się do sądu, jak i określa sąd właściwy oraz wskazuje termin na wniesienie odwołania.

Pouczenie ma charakter czysto informacyjny. Gdy się go nie zamieści, nie czyni nieważnym ani wadliwym samego oświadczenia woli o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy. Oznacza to, że jego brak nie może być skuteczną podstawą wniesienia roszczeń odpowiednio z:

- art. 45 § 1 k. p. i z art. 50 § 1 i 3 k.p., gdy chodzi o wypowiedzenie (bezskuteczność wypowiedzenia/przywrócenie do pracy lub odszkodowanie),

- art. 56 k.p., gdy chodzi o zwolnienie bez wypowiedzenia (przywrócenie do pracy lub odszkodowanie).

Jeśli szef nie poda tej informacji albo ma ona nieprawidłową treść, może to być istotną podstawą dochodzenia przez etatowca roszczeń związanych ze zwolnieniem także po upływie terminów przewidzianych w kodeksie pracy. Tak do tego podchodzi np. Sąd Najwyższy w wyroku z 23 listopada 2000 r. (I PKN 117/00). Stwierdził, że brak pouczenia pracownika przez pracodawcę o prawie odwołania się od wypowiedzenia oraz o terminie dokonania tej czynności może stanowić okoliczność usprawiedliwiającą jego przekroczenie (art. 264 § 1 k.p.).

Skutek taki odniesie nie tylko całkowity brak pouczenia, ale też nieprawidłowe określenie przez szefa terminu lub siedziby sądu. Sąd nie może odmówić przyjęcia sprawy, jeśli pracownik spóźnił się z odwołaniem od wymówienia z powodu niejasnego pouczenia o takim prawie przez pracodawcę (wyrok SN z 14 listopada 2012 r., II PK 91/12).

Zwróćmy także uwagę na wyrok SN z 18 kwietnia 2011 r. (III PK 56/10). W myśl niego pracownik, który bez usprawiedliwionych przyczyn odmówił przyjęcia pisma wypowiadającego angaż, zgodnie z wymogami kodeksu pracy nie może domagać się przywrócenia terminu na wniesienie odwołania do sądu ani powołać się na to, że szef nie poinformował go o możliwości, terminie i trybie odwołania.

Niektórzy wiedzą więcej

Co do zasady sąd oddali powództwo, jeżeli pozew wniesiony został po upływie terminów określonych w art. 264 k.p., których nie przywrócono na zasadzie art. 265 § 1 k.p., oraz po upływie terminu z art. 265 § 2 k.p. (wyrok SN z 22 maja 2012 r., II PK 86/12). Z fragmentu uzasadnienia tego wyroku wynika, że „przywrócenie uchybionego terminu możliwe jest przy spełnieniu przesłanki braku winy pracownika w przekroczeniu terminu, zaś o istnieniu winy lub jej braku należy wnioskować na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, uwzględniając także obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. Muszą zatem zaistnieć szczególne okoliczności, które spowodowały opóźnienie w wytoczeniu powództwa, oraz związek przyczynowy między tymi okolicznościami a niedochowaniem terminu do wystąpienia strony na drogę sądową. Okoliczności świadczące ewentualnie o braku winy w niedochowaniu terminu muszą także uwzględniać indywidualne cechy pracownika (poziom wykształcenia, skala posiadanej wiedzy prawniczej i życiowego doświadczenia), z drugiej zaś – zobiektywizowany stopień staranności, jakiej można oczekiwać od osoby należycie dbającej o swoje interesy". Bardzo podobnie wskazał też SN w wyroku z 12 stycznia 2011 r. (II PK 186/10).

Przykład

W uzasadniony sposób można przyjąć, że pracownik przez wiele lat pracujący w kadrach ma wiedzę o terminach dotyczących odwołania się do sądu od wypowiedzenia, które otrzymał.

Powściągliwość nie popłaca

Pouczenie szefa dotyczące odwołania do sądu pracy składa się z trzech informacji:

- prawie pracownika do takiego odwołania,

- w jakim terminie może je złożyć,

- w jakim sądzie należy to zrobić.

Przykład

Błędne będzie wskazanie w wypowiedzeniu: „Pracownik może skorzystać z możliwości wystąpienia przeciwko pracodawcy z roszczeniami określonymi w kodeksie pracy".

W piśmie w sprawie wypowiedzenia lub rozwiązania angażu pracodawca zawiera pouczenie pełne i wyczerpujące. Nie wystarczy zatem wskazać jedynie np. sąd właściwy ze względu na siedzibę pracodawcy (w szczególności wtedy, gdy miejsce wykonywania pracy leżało w innej miejscowości niż siedziba firmy).

Przepisy nie narzucają, aby pracodawca podał dokładny adres sądu. Szczegółowa informacja (z danymi adresowymi) jest oczywiście dopuszczalna i w praktyce szefowie często ją stosują, ale wystarczy podać nazwę miejscowości.

Dopuszczalna swoboda

Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy można wytoczyć bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 k.p.c.). Zgodnie z tymi zasadami etatowiec ma prawo swobodnie wybrać sąd, do którego wystąpi w roszczeniem, będąc związany granicami z art. 461 § 1 k.p.c. >patrz ramka. Będzie to sąd rejonowy:

- miejsca zamieszkania, miejsca pobytu, ostatniego miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego (sąd właściwości miejscowej ogólnej), lub

- w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana, lub

- w którego okręgu znajduje się zakład pracy.

Ile czasu na reakcję

Na wystąpienie do sądu pracy zwalniany ma:

- 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę na odwołanie się od wypowiedzenia angażu (art. 264 § 1 k.p.),

- 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę na żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania (art. 264 § 2 k.p.).

Powrót na etat i kary

Bez względu na wartość przedmiotu sporu sądy rejonowe (art. 461 § 11 kodeksu postępowania cywilnego) rozpatrują sprawy z zakresu prawa pracy o:

- ustalenie istnienia stosunku pracy,

- uznanie bezskuteczności wypowiedzenia,

- przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia,

- odszkodowanie w razie nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także

- sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane należą.

Może wtedy bowiem uzyskać przywrócenie terminu na wniesienie odwołania. Nie powoduje to oczywiście, że wymówienie jest nieważne, nie daje też podstaw, aby dochodzić przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

Pouczenie o przysługującym zwalnianemu prawie odwołania do sądu pracy:

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?