Nowe przepisy, rozszerzające kompetencje PIP, zawarte są w ustawie z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1079). Weszły one w życie 4 czerwca 2022 r.
Kontrola wszystkich podmiotów zatrudniających
Zgodnie z przepisami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, „podmiotem zatrudniającym”, na którym ciąży obowiązek wdrożenia i obsługi PPK, jest nie tylko pracodawca, ale także np. zleceniodawca zatrudniający zleceniobiorców podlegających z tytułu tej umowy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym czy podmiot, w którym działa rada nadzorcza, jeżeli członkowie tej rady są wynagradzani z tytułu pełnienia swojej funkcji. Po ostatnich zmianach w ustawie o PPK, jeżeli pracodawca lub zleceniodawca nie posiada numeru identyfikacyjnego (NIP lub REGON), status podmiotu zatrudniającego ma płatnik składek na ubezpieczenia społeczne. Obecnie każdy podmiot zatrudniający może być kontrolowany przez PIP w zakresie obowiązków wynikających z ustawy o PPK.
Czytaj więcej
Zmiany polegają m.in. na skróceniu minimalnego okresu zatrudnienia potrzebnego do „zapisania” pracownika do PPK. Możliwy będzie także szybszy transfer środków pracownika na nowy rachunek PPK, za pośrednictwem nowego pracodawcy.
Ściganie wykroczeń dotyczących PPK
Tak jak dotychczas, do zadań PIP należy ściganie wykroczeń polegających na:
· niedopełnieniu obowiązku:
- terminowego zawarcia umowy o zarządzanie PPK,
- terminowego zawarcia umowy o prowadzenie PPK lub
- terminowego dokonywania wpłat do PPK,
· niezgłaszaniu wymaganych ustawą o PPK danych lub zgłaszaniu nieprawdziwych danych albo udzielaniu w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawianiu ich udzielenia,
· nieprowadzeniu dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK, a także
udział w postępowaniu w sprawach dotyczących tych wykroczeń w charakterze oskarżyciela publicznego.
Czytaj więcej
Najnowsze zmiany w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych (dalej „ustawa o PPK”) wprowadziła ustawa z 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027. Większość przepisów nowelizacji wchodzi w życie 4 czerwca 2022 r.Pracodawca będzie mógł zawrzeć w imieniu pracownika umowę o prowadzenie PPK już po 14 dniach zatrudnienia, ale nie będzie musiał skorzystać z tej możliwości. Nadal będzie miał czas na zawarcie umowy o prowadzenie PPK do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 90 dni zatrudnienia tej osoby.Po „zapisaniu” nowej osoby zatrudnionej do PPK i wypłacie wynagrodzenia, pierwsze wpłaty do PPK będzie można przekazać do instytucji finansowej już w miesiącu, w którym dla tej osoby została zawarta umowa o prowadzenie PPK. Natomiast złożona przez uczestnika PPK deklaracja finansowania dodatkowej wpłaty do PPK będzie obowiązywać dopiero od miesiąca następującego po miesiącu jej złożenia.Pracownik, który jest już uczestnikiem PPK w związku z wcześniejszym zatrudnieniem, będzie składał nowemu pracodawcy informację o swoich rachunkach PPK w ciągu 7 dni od „zapisania” go do PPK przez tego nowego pracodawcę. Tak, jak dotychczas, pracownik może później nie zgodzić się na transfer środków za pośrednictwem nowego pracodawcy.
Sprawcą wskazanych wyżej wykroczeń może być osoba będąca podmiotem zatrudniającym albo osoba obowiązana do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego. Za niedopełnienie obowiązku terminowego zawarcia umowy o zarządzanie PPK grozi kara grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego, a za popełnienie innych wymienionych wyżej wykroczeń (np. za niezawarcie umowy o prowadzenie PPK czy za niedokonywanie wpłat do PPK) - kara grzywny w wysokości od 1000 zł do 1 000 000 zł.
Skutki nakłaniania do rezygnacji z PPK
Wykroczeniem jest także nakłanianie osoby zatrudnionej lub uczestnika PPK do rezygnacji z oszczędzania w PPK, jeżeli robi to osoba będąca podmiotem zatrudniającym bądź osoba upoważniona do działania w imieniu podmiotu zatrudniającego lub działająca z jego inicjatywy.
Po zmianie przepisów, również te wykroczenia są ścigane przez PIP. Za nakłanianie do rezygnacji z oszczędzania w PPK grozi kara grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń u danego podmiotu zatrudniającego w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego.
Ważne:
Posiłkując się definicją „wynagrodzenia”, zawartą w ustawie o PPK, należy przyjąć, że przez fundusz wynagrodzeń rozumie się sumę (w danym roku obrotowym) podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób zatrudnionych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tzw. trzydziestokrotność), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. [koniec ważne]
W przypadku wszystkich omawianych wykroczeń z zakresu PPK (po zmianach również w przypadku nakłaniania do rezygnacji z tego programu) PIP może nałożyć - w drodze mandatu karnego - grzywnę w wysokości do 2000 zł, a także wnieść do sądu wniosek o ukaranie - grzywna wyższa niż 2000 zł może zostać orzeczona przez sąd.
Autorka jest ekspertem, PFR Portal PPK