Rola mediacji w procesie karnym

Powodzenie mediacji zależy od sędziów. Obok promocji potrzebna jest też ich dobra wola – twierdzą mediatorzy.

Aktualizacja: 14.11.2018 16:50 Publikacja: 14.11.2018 16:35

Rola mediacji w procesie karnym

Foto: materiały prasowe

Polskie sądy coraz lepiej radzą sobie z ugodami w sprawach karnych. Świadczyć o tym mają najnowsze statystyki resortu sprawiedliwości. W 2017 r. do mediacji trafiło 4,1 tys. spraw. To o 15 proc. więcej niż rok wcześniej. W pierwszej połowie 2018 r. było ich 2,1 tys. Mediatorzy uważają, że to cały czas za mało. Resort sprawiedliwości nie przewiduje zmian w przepisach. Stawia jednak na popularyzację mediacji.

Tam, gdzie się da

Sławomir Mikulski, wiceprezes Krajowego Stowarzyszenia Mediatorów, mówi wprost: mediacja zyskuje na popularności pomału.

Jaki jest tego powód?

Czytaj także: Mediacja może być lepsza od postępowania sądowego, ale nie musi

– Są trzy – wylicza wiceprezes. Sprawa pierwsza i podstawowa to charakter sprawy: czego dotyczy, czy jest skomplikowana, jakie są w niej zarzuty itd.

– Sprawa druga i bardzo istotna to także czynnik ludzki. Chodzi np. o to, czy w danym sądzie korzystano już z mediacji, czy udało się doprowadzić do ugody itd.

Jest jeszcze sprawa trzecia: zbyt mało mówi się o sądach i nagradza te, które z mediacji korzystają.

O tym, że tak jest, świadczyć może mediacyjna mapa Polski. Są okręgi sądowe, w których w pierwszej połowie 2018 r. przeprowadzono ponad 300 mediacji, np. lubelski. W niektórych za to takich spraw było sześć (koszaliński) czy osiem (ostrołęcki).

Czytaj także: Mediacja to skuteczny sposób na wyjście z chaosu

Ministerstwo Sprawiedliwości zbadało także, jak z przekazywaniem spraw do mediacji radzi sobie prokuratura. Z danych Prokuratury Krajowej wynika, że w pierwszej połowie 2018 r. było 347 postępowań mediacyjnych, a w 2017 r. – 908.

Reklama dźwignią powodzenia

Resort zna ten problem i bardzo liczy na mediację. Powód? Sądy pracują coraz wolniej. Tylko w ostatnich sześciu miesiącach średni proces karny trwał ponad 9 miesięcy. Co więc robi?

– Promuje mediację. Wspiera działania Społecznej Rady do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów. Współpracuje z powołanymi w sądach okręgowych sędziami koordynatorami do spraw mediacji – wylicza Łukasz Piebiak, wiceminister sprawiedliwości. I dodaje, że sędziowie i mediatorzy są szkoleni itd.

Sprawa do rozwiązania

Dzięki mediacji można łatwo i szybko załatwić sprawy drobnych kradzieży czy przywłaszczenia mienia. Często jest wykorzystywana w sprawach pobić, zniszczenia mienia. Na wysokim miejscu plasują się też konflikty sąsiedzkie. Nieodosobnione są sprawy o zniesławienie i naruszenie nietykalności cielesnej.

Nie ma natomiast mowy o zastosowaniu mediacji w sprawach zorganizowanej przestępczości, a także handlu narkotykami na dużą skalę.

Rozmowy i ugoda

Czym w zasadzie jest mediacja? Oznacza dobrowolnie podjętą próbę rozwiązania konfliktu między podejrzanym lub już oskarżonym a osobą pokrzywdzoną jego przestępstwem. Celem mediacji jest dojście do ugody w kwestii zadośćuczynienia. Przykład?

Kilku wyrostków okradających jeden z warszawskich supermarketów nie trafiło na ławę oskarżonych. Pokrzywdzony przystał, aby szkodę odpracowali, sprzątając latem i zimą ponadhektarowy parking i teren wokół sklepu.

Inny przykład? Młody chłopak, 19-letni uczeń liceum, okradał auta. Wyciągał z nich radia, aparaty, telefony komórkowe. Groziło mu, że zamiast zdawać maturę, skończy przy pracach społecznych lub wręcz w kryminale. Kilku pokrzywdzonych postanowiło mediować. Zawarli ugodę.

313 ?spraw do postępowania mediacyjnego skierowali prokuratorzy w I połowie 2018 r.

2,1 tys. mediacji w sprawach karnych w sądach rejonowych odbyło się w I połowie 2018 r.

Polskie sądy coraz lepiej radzą sobie z ugodami w sprawach karnych. Świadczyć o tym mają najnowsze statystyki resortu sprawiedliwości. W 2017 r. do mediacji trafiło 4,1 tys. spraw. To o 15 proc. więcej niż rok wcześniej. W pierwszej połowie 2018 r. było ich 2,1 tys. Mediatorzy uważają, że to cały czas za mało. Resort sprawiedliwości nie przewiduje zmian w przepisach. Stawia jednak na popularyzację mediacji.

Tam, gdzie się da

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego