VAT objęte są wyłącznie czynności wymienione jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem (art. 5 ust. 1 ustawy o VAT). Zasądzenie czy otrzymanie kosztów zastępstwa procesowego nie zostało wymienione wśród tych czynności.
A zatem w związku z nimi nie dochodzi do opodatkowania VAT (otrzymanie czy zasądzenie tych kosztów nie wywołuje u podatników żadnych skutków w VAT).
Potwierdzają to organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach. Tytułem przykładu można wskazać [b]pismo naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Stare Miasto z 23 marca 2005 r. (PP-1/443 2-50/05/143877/ 124/CzW)[/b], w którym czytamy, że „rozliczenie z tytułu zwrotu zasądzonych kosztów postępowania sądowego nie zostało wymienione w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Zwrot kosztów procesowych nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie będące dostawą towarów lub świadczeniem usług. Zatem otrzymanie zwrotu takich kosztów nie powoduje powstania obowiązku podatkowego”.
Brak opodatkowania VAT powoduje również, że w związku z zasądzeniem czy otrzymaniem kosztów zastępstwa procesowego nie trzeba (i nie można) wystawiać faktury, w szczególności faktury wewnętrznej. Fakturami dokumentuje się bowiem wyłącznie czynności podlegające opodatkowaniu VAT, z których żadna w przedstawionej sytuacji nie występuje.
[i]Autor jest doradcą podatkowym