Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 3 sierpnia 2018 r. (I FSK 1842/16).
Spółka wynajmuje lokale na potrzeby działalności handlowo-usługowo-biurowej. Podpisała z najemcą umowę, wedle której czynsz najmu budynku ma być płacony do 10. dnia każdego miesiąca. Ponadto, najemca wpłacił na konto spółki określoną kwotę z tytułu zaliczki na poczet czynszu płatnego z góry, którą według umowy zobowiązał się wpłacić najpóźniej w dniu podpisania umowy. 50 proc. kwoty zaliczki miało zostać rozliczone na początku trwania umowy, a pozostałe 50 proc. w ostatnich miesiącach trwania umowy. W związku z tym najemca jest zwolniony z obowiązku uiszczania czynszu na bieżąco w okresie obowiązywania umowy (tj. po wystawieniu faktur przez wynajmującego za kolejne okresy rozliczeniowe).
Czytaj także: Stawka VAT w przypadku krótkiego najmu
Spółka zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy wpłata zaliczki na poczet czynszu najmu powoduje powstanie obowiązku podatkowego oraz obowiązku wystawienia faktury zaliczkowej. Spytała także kiedy w opisanej sytuacji powstanie obowiązek podatkowy w VAT. Zdaniem spółki, obowiązek podatkowy powstanie każdorazowo co miesiąc w dniu sporządzenia faktury wystawionej nie później niż z upływem terminu płatności, czyli do 10. dnia każdego miesiąca, a w przypadku niewystawienia faktury lub wystawienia jej z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie nie później niż z chwilą upływu terminu płatności, a o czasie rozliczenia podatku decyduje moment wystawienia faktury.
Z takim stanowiskiem nie zgodził się organ interpretacyjny. Wskazał, że spółka powinna wystawić fakturę nie później, niż do dnia podpisania umowy. Organ zaznaczył, że obowiązek podatkowy powstał w tym samym momencie, tj. w dniu podpisania umowy. WSA, uchylając interpretację indywidualną wskazał, że otrzymanie zaliczki na poczet świadczenia usług najmu nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Stwierdził także, że na mocy art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT nie ma obowiązku dokumentowania fakturą otrzymania części zapłaty przed wykonaniem usługi najmu, czyli nie ma obowiązku wystawiania faktury zaliczkowej. Na wyrok WSA w Krakowie organ interpretacyjny wniósł skargę kasacyjną do NSA.