"Polski Ład" PiS: ryczałt zyska na atrakcyjności

Wprowadzenie Polskiego Ładu skłoni do przejścia na ryczałt osoby zajmujące się działalnością usługową, które mają przychody przekraczające 10 tys. zł miesięcznie i niskie koszty – mówi Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP.

Publikacja: 20.09.2021 07:28

"Polski Ład" PiS: ryczałt zyska na atrakcyjności

Foto: Adobe Stock

Co wprowadzenie Polskiego Ładu będzie oznaczać dla przedsiębiorców?

Zdecydowana większość przedsiębiorców odczuje wzrost obciążeń. Przeanalizowaliśmy sytuację podatników osiągających miesięczne dochody na poziomie 5 tys. zł, 8 tys. zł, 10 tys. zł, 15 tys. zł i 20 tys. zł. Wszystkich, niezależnie od formy opodatkowania, w mniejszym lub większym stopniu dotknie obniżka dochodów netto.

Jednocześnie różnice w sposobie naliczania składki zdrowotnej przełożą się też na różnice obciążeń.

Przedsiębiorcy powinni więc zastanowić się, czy nie warto zmienić modelu opodatkowania, by zminimalizować wzrost podatku. Podstawą wyboru formy opodatkowania powinna być oczywiście dokładna kalkulacja.

Czytaj więcej

Polski Ład PiS: ryczałt atrakcyjniejszy od podatku liniowego - propozycje podatkowe Ministerstwa Finansów

Ale przecież 18 mln Polaków ma zaoszczędzić na podatku.

Zmiany będą korzystne dla osób rozliczających się według skali, czyli stawek 17 i 32 proc., osiągających minimalne wynagrodzenie, które w 2022 r. ma wynieść 3010 zł miesięcznie. Nie zapłacą w ogóle podatku, ponieważ skorzystają z kwoty wolnej 30 tys. zł rocznie. Mniej zapłacą też osoby na etacie, osiągające wynagrodzenie do 120 tys. zł rocznie. Zyskają dzięki podwyżce progu podatkowego z 85,8 tys. zł do 120 tys. zł.

Natomiast w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą obciążenia będą tym wyższe, im wyższe dochody. Ta grupa nie skorzysta też z tzw. ulgi dla klasy średniej.

Co wynika z wyliczeń?

Już przy przychodach 5 tys. zł miesięcznie (60 tys. zł rocznie) osoby prowadzące działalność gospodarczą będą ponosić wyższe obciążenia niż obecnie.

Jeśli przedsiębiorca mający przychody 60 tys. zł rocznie rozlicza się według skali, to w 2021 r. jego dochód netto wyniesie 38 983 zł. W 2022 r. będzie to 38 844 zł, czyli 139 zł mniej. Przy rozliczeniu podatkiem liniowym przedsiębiorca straci aż 3 819 zł rocznie. Jego roczny dochód netto spadnie z 37 516 zł do 33 696 zł.

Przy rozliczeniu ryczałtowym (przyjęliśmy stawkę 15 proc. właściwą dla szeroko pojętych usług związanych z zarządzaniem) straci aż 4 382 zł rocznie. Jego dochód netto za 2021 r. wyniesie 39 400 zł, a za 2022 r. – 35 017 zł.

Z tego wniosek, że przy tym poziomie dochodów najbardziej opłaca się wybrać rozliczenie według skali.

W wyliczeniach przyjmujemy dla uproszczenia, że przedsiębiorca poza składkami ZUS nie ponosi innych wydatków podlegających odliczeniu. Uwzględniamy też spodziewaną podwyżkę składek ZUS w 2022 r., która jednak jest niezależna od Polskiego Ładu.

Co przy zarobkach rzędu 8 tys. zł miesięcznie?

Również w tej grupie najwyższy dochód netto utrzymają przedsiębiorcy, którzy wybiorą rozliczenie według skali. W ujęciu rocznym wyniesie ono 65 484 zł. Jeśli wybiorą podatek liniowy, zostanie im 62 097 zł, a na ryczałcie 15 proc. – 63 122 zł.

A 10 tys. zł?

Przy przychodach wynoszących 10 tys. zł miesięcznie (120 tys. zł rocznie) warto rozważyć wybór ryczałtu lub skali podatkowej. Dochód netto ryczałtowców wyniesie 83 523 zł, a opodatkowanych według skali – 83 244 zł. Przy podatku liniowym będzie to 80 362 zł.

Co się opłaca przy przychodach rzędu 15 tys. zł?

Tutaj proporcje ulegają odwróceniu. Skala podatkowa staje się najmniej opłacalna, ponieważ przedsiębiorcy zostaje „na rękę" po odliczeniu obciążeń 120 804 zł rocznie. Bardziej atrakcyjny jest podatek liniowy, który pozwala uzyskać 126 022 zł netto. Jednak przy poziomie przychodów 180 tys. zł rocznie zdecydowanie najbardziej warto rozważyć ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Roczne wynagrodzenie netto przedsiębiorcy na ryczałcie 15 proc. wyniesie w 2022 r. 134 522 zł.

Jednak, co istotne, ryczałt jest korzystny dla tych, którzy nie ponoszą wysokich kosztów, ponieważ przy ryczałcie nie można ich odliczyć.

Czy przy przychodach 20 tys. zł miesięcznie proporcje są podobne?

Tak. Przedsiębiorcy na ryczałcie 15 proc. pozostaje do dyspozycji wynagrodzenie 185 523 zł netto. Na drugim miejscu plasuje się rozliczenie liniowe, z wynagrodzeniem 171 682 zł netto. Temu, kto wybrał rozliczenie według skali, zostanie 156 204 zł netto.

Należy jednak pamiętać, że tylko przedsiębiorcy na skali podatkowej mogą rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem oraz odliczyć od podatku ulgę na dzieci. Może to być korzystne dla osób osiągających przychody między 120 tys. zł a 240 tys. zł rocznie, które dzięki złożeniu deklaracji wspólnie z niepracującym małżonkiem obniżą swój podatek.

Czytaj więcej

Liniowy może stracić na atrakcyjności

Według Ministerstwa Finansów ryczałt to alternatywa dla podatku liniowego. Czy tak będzie?

Zainteresowanie ryczałtem wzrosło już w 2021 r. po wprowadzeniu korzystnych zmian przepisów. Wprowadzenie Polskiego Ładu dodatkowo skłoni do przejścia na ryczałt osoby zajmujące się działalnością usługową, które mają przychody przekraczające 10 tys. zł miesięcznie, przy niskich kosztach. Można przypuszczać, że ryczałt stanie się najpopularniejszą formą dla tej grupy przedsiębiorców.

Dodatkową zachętą będzie obniżka stawek ryczałtu dla lekarzy z 17 do 14 proc. i dla informatyków z 15 do 12 proc.

Ryczałt jest przedstawiany jako prosta forma opodatkowania, ale część przedsiębiorców ma problem z ustaleniem właściwej stawki. Trudno też uzyskać interpretację podatkową w tym zakresie. Jakie mogą być tego konsekwencje?

Zainteresowani ryczałtem powinni najpierw ustalić, czy dana forma opodatkowania może mieć zastosowanie do ich działalności.

Mimo iż ryczałt jest od 2021 r. dostępny dla szerokiego grona, to w niektórych przypadkach mogą powstać trudności z przyporządkowanie danego rodzaju działalności gospodarczej do grupowania PKWiU i właściwej stawki. Może to oznaczać ryzyko sporu z fiskusem. W takim przypadku przedsiębiorcy grozi dopłata podatku według wyższej stawki albo – w przypadku wykluczenia z ryczałtu – dopłata podatku według skali.

Przedsiębiorcy przechodzący na ryczałt nie powinni zapominać, iż pomimo że kosztów nie można odliczyć, ich dokumentowanie może kiedyś okazać się przydatne.

Niektórzy, zwłaszcza gdy nie są VAT-owcami, zapominają o zbieraniu faktur. Jeśli w przyszłości doszłoby do sporu z organem podatkowym, czy prowadzona przez nich działalność jest w ogóle działalnością gospodarczą, pokazanie faktur kosztowych może pomóc.

Co ze stawką liniową?

Ta forma opodatkowania nadal może być korzystna dla tych, którzy albo mają dość wysokie przychody, co najmniej kilkanaście tysięcy zł miesięcznie, albo ponoszą wysokie koszty.

W obecnej wersji Polskiego Ładu stawka liniowa zyskała na atrakcyjności w porównaniu z pierwszą wersją projektu. W przyszłym roku zainteresowanie tą formą opodatkowania może jednak spaść.

Inną wskazywaną przez MF alternatywą jest przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. Dla kogo może być to korzystne?

Na razie nie widać dużego zainteresowania takimi przekształceniami. Zaletą spółki z o.o. jest ograniczenie odpowiedzialności i ochrona majątku prywatnego. Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą odpowiada za długi powstałe przy jej prowadzeniu całym swoim majątkiem osobistym.

W przypadku spółki z o.o. odpowiedzialność zostaje ograniczona do majątku zaangażowanego w spółkę.

Jednak prowadzenie działalności w tej formie staje się dużo bardziej skomplikowane. Przede wszystkim spółka z o.o. jest podatnikiem CIT. Musi też prowadzić pełną księgowość, co oznacza dodatkowe wymogi i wyższe koszty. Umowa spółki powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. (Można też skorzystać z wzoru umowy

i założyć spółkę elektronicznie, bez udziału notariusza). Tymczasem przedsiębiorcom, szczególnie przy umowach typu B2B, zależy na prowadzeniu biznesu w jak najprostszej formie oraz maksymalnym ograniczeniu dodatkowych wymogów i formalności.

Należy też pamiętać, że przy jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca może na bieżąco korzystać z wypracowanych w danym miesiącu środków, po odprowadzeniu podatku i składek.

W przypadku spółki z o.o. jest to już nieco bardziej skomplikowane. Podstawą wypłaty miesięcznego wynagrodzenia może być przykładowo dywidenda, umowa o pracę lub członkostwo w zarządzie, ale to będzie się już wiązało z obowiązkiem zapłaty dodatkowych podatków i składek. Wszystko wymaga przeliczenia.

Co Polski Ład zmieni w zakresie składki zdrowotnej?

Podstawową zmianą będzie brak możliwości odliczenia składki od podatku, co przełoży się na wzrost obciążeń.

Drugą zmianą będzie bardzo wysoki stopień skomplikowania rozliczeń przedsiębiorców. Dotychczas płacili taką samą składkę zdrowotną od każdego rodzaju działalności. Teraz z każdego tytułu zapłacą składkę innej wysokości, liczoną w odmienny sposób.

I tak przedsiębiorca opodatkowany według skali podatkowej zapłaci 9 proc. składki zdrowotnej liczonej od dochodu. Jeśli rozlicza się według stawki liniowej, zapłaci 4,9 proc. składki od dochodu. W obu przypadkach będzie to nie mniej niż 9 proc. minimalnego wynagrodzenia.

Składka ryczałtowców będzie zależna od ich przychodów. Ci o rocznych przychodach do 60 tys. zł zapłacą 9 proc. od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Przy przychodach rocznych od 60 tys. zł do 300 tys. zł podstawa wyniesie 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Przy przychodach ponad 300 tys. zł podstawa wyniesie 180 proc.

Jeśli przedsiębiorca jest wspólnikiem spółki komandytowej lub jednoosobowej spółki z o.o. – zapłaci 9 proc. składki liczonej od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Z kolei od wynagrodzenia członka zarządu na podstawie powołania uiści 9 proc. składki od przychodu. Nie pomniejszy przychodu o składki na ubezpieczenia społeczne, których nie płaci.

Czytaj więcej

Polski Ład PiS: branża IT skorzysta z prostego podatku - informatycy będą mogli wybrać ryczałt

Jakie będą tego konsekwencje?

Przedsiębiorcy o wiele częściej niż dotychczas będą korygować deklaracje podatkowe. Będą musieli to zrobić np. w przypadku nieprawidłowego obliczenia dochodu będącego podstawą wymiaru składki zdrowotnej. Konsekwencją tego może być konieczność rocznej dopłaty składki, jeśli wykazywana miesięcznie podstawa okaże się finalnie za niska. Ale jeśli wyjdzie nadpłata składek, przedsiębiorca będzie mógł wystąpić o ich zwrot, ale tylko w ciągu miesiąca od upływu terminu złożenia zeznania podatkowego.

Pojawiają się opinie, że na zmianach skorzystają księgowi i doradcy podatkowi.

Trudno się z tym zgodzić. System podatkowy staje się coraz bardziej skomplikowany i pełen nowych pułapek. Zmiany po raz kolejny wdrażane są w ostatniej chwili, bez możliwości ich wcześniejszego przetestowania. Dla doradców podatkowych i księgowych, którzy zobowiązują się do prawidłowego rozliczenia klientów, oznacza to dodatkowe ryzyko oraz znacznie większy wysiłek we wdrożenie nowych przepisów.

Anna Misiak jest szefem Zespołu Podatków Osobistych i Doradztwa dla Pracodawców MDDP. Jest ekspertem w tematyce związanej z opodatkowaniem dochodów osób fizycznych, rezydencją podatkową, opodatkowaniem i rozliczaniem polskich oraz zagranicznych dochodów z pracy, kapitałów pieniężnych i nieruchomości.

Co wprowadzenie Polskiego Ładu będzie oznaczać dla przedsiębiorców?

Zdecydowana większość przedsiębiorców odczuje wzrost obciążeń. Przeanalizowaliśmy sytuację podatników osiągających miesięczne dochody na poziomie 5 tys. zł, 8 tys. zł, 10 tys. zł, 15 tys. zł i 20 tys. zł. Wszystkich, niezależnie od formy opodatkowania, w mniejszym lub większym stopniu dotknie obniżka dochodów netto.

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Konsumenci
Uwaga na truskawki z wirusem i sałatkę z bakterią. Ostrzeżenie GIS
Praca, Emerytury i renty
Wolne w Wielki Piątek - co może, a czego nie może zrobić pracodawca
Sądy i trybunały
Pijana sędzia za kierownicą nie została pouczona. Sąd czeka na odpowiedź SN
Sądy i trybunały
Manowska pozwała Bodnara, Sąd Najwyższy i KSSiP. Żąda dużych pieniędzy
Konsumenci
Bank cofa się w sporze z frankowiczami. Punkt dla Dziubaków