Wyłączenie podwójnego obciążenia
Takie brzmienie przepisów podyktowane było uznaniem, że dochody osiągane przez spółkę osobową są opodatkowane podczas prowadzenia przez nią działalności gospodarczej na poziomie wspólników. Przysporzenie uzyskiwane przez wspólnika przy likwidacji spółki było już raz opodatkowane i sam fakt przekazania go wspólnikowi przy likwidacji nie generuje nowego przychodu, który powinien być opodatkowany. Zwyżka wartości majątku przypadającego wspólnikowi przy likwidacji nad wartością majątku wniesionego do spółki będzie wynikać z reinwestycji wypracowanych przez spółkę zysków. Nałożenie podatku na środki wypłacane przy likwidacji oznaczałoby zatem ponowne opodatkowanie dochodu, który został już raz opodatkowany.
Zgodnie z postanowieniami umowy
Uzasadnione wątpliwości może jednak budzić sytuacja, w której udział wspólnika w majątku likwidacyjnym przewyższa jego udział w zysku spółki. Taka możliwość została wprost przewidziana w przepisach prawa handlowego. Zgodnie z 82 § 2 kodeksu spółek handlowych majątek spółki pozostały po spłacie lub zabezpieczeniu wierzycieli spółki dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki, a dopiero w przypadku nieuregulowania tej kwestii w umowie przyjmuje się proporcję zgodną z udziałem w zyskach. Przepis ten, chociaż dotyczy bezpośrednio spółki jawnej, znajduje zastosowanie również do pozostałych spółek osobowych. W takim przypadku dochody uzyskiwane przez spółkę były co prawda opodatkowane przez wspólników, jednak w innej proporcji niż ta, która wynika z podziału zysku. Czy w takim przypadku podwyższona wartość majątku przekazanego wspólnikowi również powinna zostać uznana za opodatkowaną w toku działalności spółki?
Organy przychylne biznesowi
Organy podatkowe stoją na stanowisku, że wydanie wspólnikowi spółki osobowej w ramach jej likwidacji majątku w proporcji większej niż udział w zyskach przypadający na tego wspólnika nie powoduje powstania dla niego przychodu. Przykładowo, w interpretacji z 2 października 2014 r. (IPPB1/415-895/14-2/EC) Izba Skarbowa w Warszawie potwierdziła, że wypłata wspólnikowi pieniędzy z tytułu likwidacji spółki osobowej nie będzie skutkować powstaniem po stronie wspólnika przychodu – nawet jeśli jego udział w majątku likwidacyjnym spółki jest wyższy niż jego udział w zyskach. Organ podatkowy zgodził się, że przepisy ustawy o PIT wyłączają z opodatkowania środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki komandytowej z tytułu likwidacji takiej spółki bez względu na ich wartość. Dodał również, że umowne zróżnicowanie udziału wspólników w majątku likwidacyjnym spółki jest dopuszczalne na gruncie kodeksu spółek handlowych. W związku z tym należy przyjąć, że powiększona wartość środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika w wyniku likwidacji spółki osobowej będzie w całości podlegać regulacji art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT.
Podobną sytuację rozpatrywała Izba Skarbowa w Poznaniu, która w piśmie z 4 listopada 2013 r. (ILPB1/415-949/13-5/AG) uznała, że przy interpretacji art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT powinna zostać uwzględniona wykładnia celowościowa, a celem ustawodawcy było uniknięcie podwójnego opodatkowania środków pieniężnych otrzymywanych przez wspólnika spółki osobowej w związku z jej likwidacją, będących skutkiem operacji gospodarczych wykonywanych w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. Na tej podstawie organ przychylił się do stanowiska wnioskodawcy uważającego, że w takiej sytuacji nie powstanie po stronie wspólnika przychód do opodatkowania.
WNIOSEK
Stanowiska organów podatkowych często ulegają zmianie. Także w tym przypadku trudno jest mówić o utrwalonej linii interpretacyjnej fiskusa. Dlatego wspólnicy, którzy mogą uzyskać udział w majątku likwidacyjnym inny niż udział w zysku, powinni rozważyć uzyskanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych likwidacji spółki osobowej dla wspólników.
—Aleksandra Kasińska jest doradcą podatkowym i starszą konsultantką w FL Tax,
