Opłaty pobierane przez organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi nie są opodatkowane – tak uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Z pytaniem do fiskusa wystąpiło Stowarzyszenie Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych SAWP. Interesowało je, czy opłaty od czystych nośników oraz urządzeń służących do utrwalania i zwielokrotniania uiszczane przez ich producentów i importerów podlegają VAT.
Opłaty są uiszczane na podstawie art. 20 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepis ten mówi, że do ich odprowadzania na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania zobowiązani są producenci i importerzy m.in. magnetofonów, magnetowidów, kserokopiarek, skanerów.
Sprawa dotarła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w związku z niejednolitym orzecznictwem zwrócił się o pomoc do Trybunału. Zdaniem unijnego sądu nie można uznać, że obowiązek uiszczania opłat wynika ze świadczenia usługi, wobec której stanowiłby on bezpośrednie świadczenie wzajemne. Opłaty mają na celu finansowanie rekompensaty dla np. twórców czy artystów wykonawców. Jest związana ze szkodą wynikającą ze zwielokrotniania ich chronionych utworów, dokonanego bez ich zgody. Nie wydaje się jednak, aby istniał stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych pomiędzy twórcami lub ewentualnie organizacjami zbiorowego zarządzania a producentami i importerami czystych nośników i urządzeń do utrwalania i zwielokrotniania.
Reasumując, twórcy czy artyści nie świadczą usług na rzecz producentów i importerów czystych nośników oraz urządzeń do utrwalania i zwielokrotniania, od których organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi pobierają opłaty. Taka czynność nie jest więc opodatkowana.
