Strażaka przeniosą, bo brat go awansował

NSA orzekł tak po rozpatrzeniu sprawy przeniesienia funkcjonariusza Państwowej Straży Pożarnej z Komendy Powiatowej do jednostki znajdującej się w innym mieście.

O transferze zadecydował Mazowiecki Komendant Wojewódzki PSP  po tym, jak dowiedział się, iż funkcjonariusz jest bratem strażaka, który pełni służbę na stanowisku Komendanta Powiatowego PSP, będąc jednocześnie jego przełożonym.

Przeniesienie nastąpiło na podstawie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, która stanowi, że funkcjonariusz może zostać przeniesiony z urzędu do jednostki organizacyjnej w innej miejscowości w razie pełnienia służby w tej samej jednostce organizacyjnej przez małżonków albo osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia, jeżeli między tymi osobami istnieje stosunek podległości służbowej. W decyzji o przeniesieniu wskazano przede wszystkim na przesłankę dobra służby.

Przenoszony strażak odwołał się do Komendanta Głównego PSP. Wskazał, że pomiędzy nim a bratem w stopniu Komendanta Powiatowego,  nie zachodzi bezpośrednia podległość służbowa, co powoduje, że jego sytuacja nie narusza interesu PSP . Dodał, że postępowanie administracyjne nie ujawniło jakichkolwiek przyczyn, dla których przeniesienie byłoby konieczne i zasadne. Natomiast sam fakt pokrewieństwa pomiędzy strażakiem i Komendantem nie stanowi wystarczającego uzasadnienia decyzji o przeniesieniu.

Zarzucił również Komendantowi Wojewódzkiemu, że w całym postępowaniu praktycznie uniemożliwiono mu wyjaśnienie swojego stanowiska i przedstawienie swojego zdania w sprawie.

Komendant Główny stwierdził, że podległość służbowa nie musi być podległością bezpośrednią, ale może być również podległością pośrednią. Wskazał również, że w sprawie zasadnie powołano się na przesłankę dobra służby, o czym świadczą choćby wnioski pokontrolne z oceny działalności Komendy Powiatowej.

Zwierzchnik zwrócił uwagę, iż podczas kontroli negatywnie oceniono, że Komendant Powiatowy awansował strażaka na wyższe stanowisko kadrowe, nie stosując się do przepisów k.p.a., który wyraźnie określa wymóg wyłączenia się organu administracji od udziału w sprawach dotyczących osób spokrewnionych oraz fakt przyznania wyższego dodatku służbowego niż posiadanego przez jego bezpośredniego przełożonego.

W ocenie Komendanta Głównego takie działania mogą wskazywać na faworyzowanie członka rodziny, co jest niekorzystne z punktu widzenia dobra służby, zarówno w związku z kwestią wyłączenia pracownika i organu, jak i wątpliwości co do stronniczości w podejmowanych decyzjach. Co do zarzutu braku udziału w postępowaniu, Komendant Główny PSP podniósł, iż przed wydaniem decyzji strażak odbył rozmowę kadrową, podczas której zaproponowano mu przeniesienie do innej jednostki oraz wyjaśniono motywy tego posunięcia. Dano mu również czas do namysłu.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Warszawie, który uchylił obie decyzje straży pożarnej. WSA przyglądając się zapisom ustawy o Państwowej Straży Pożarnej orzekł, iż w każdym przypadku przeniesienia strażaka do służby w innej jednostce, czy to na wniosek, czy też z urzędu - zawsze jest wymaga zgoda tego strażaka.

Sąd dodał, że nie tylko samo wykazanie, że przeniesienie funkcjonariusza podyktowane jest dobrem służby wystarczy dla prawidłowego zastosowania przepisów o PSP, ale jest tu jeszcze niezbędne zaistnienie drugiej przesłanki - właśnie zgody funkcjonariusza na przeniesienie.

Innego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny, który 11 lutego 2014 roku uchylił wyrok WSA i oddalił skargę kasacyjna. NSA stwierdził, iż założenie sądu pierwszej instancji, że w każdym przypadku przeniesienia strażaka do innej miejscowości, również w sytuacjach transferu z urzędu konieczna jest zgoda strażaka na przeniesienie, przeczyłoby racjonalności ustawodawcy.