Stroną postępowania o odrolnienie jest wójt, a nie właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości

Sąd uznał, że właściciele gruntów rolnych są stroną postępowania w sprawie wyrażenia zgody na zmianę ich przeznaczenia. Dotyczy ono bowiem ich interesu prawnego, związanego z własnością nieruchomości. Ponieważ w nim nie uczestniczyli, sąd uchylił odmowne decyzje ministra.

Interes prawny właścicieli gruntów rolnych dotyczy dopiero przyszłych zdarzeń

Minister zaskarżył wyrok do NSA, a w wyniku istotnych wątpliwości prawnych i odmiennych orzeczeń sądów administracyjnych sprawa trafiła do rozszerzonego składu sędziów NSA.

W podjętej uchwale NSA stwierdził, że w postępowaniu o zgodę na odrolnienie stroną jest wyłącznie gmina, a nie właściciele i użytkownicy wieczyści gruntów. Nie mogą oni powoływać się na swój interes prawny, który dotyczy dopiero przyszłych zdarzeń.

Postępowanie o wyrażenie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze jest bowiem jednym z etapów sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Z tego względu interpretacja art. 7 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (dotyczącego zgody na odrolnienie) musi być dokonana w ścisłym związku z ustawą z 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W trakcie procedury planistycznej można jedynie wykorzystywać środki przewidziane w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jak wnioski czy uwagi do projektu planu. Dopiero po przyjęciu planu przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Wykładnia NSA dotyczy zarówno postępowań wszczętych przed zmianą 8 marca 2013 r. ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, jak i po nowelizacji, w wyniku której zmieniono art. 7, dotyczący zgody na zmianę ich przeznaczenia. Dodano też ust. 3a, który jednoznacznie stwierdza, że stroną takiego postępowania jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).