Reklama

Seniorzy mogą mieć poważny problem. Chodzi o nowy rodzaj najmu

Projekt najmu senioralnego w obecnym kształcie wzbudza wątpliwości, a w dłuższej perspektywie czasowej może ujawnić wiele problemów, z którymi będzie musiał mierzyć się zarówno senior, jak też podnajemca lokalu - ostrzega rzecznik praw obywatelskich.

Publikacja: 13.10.2025 11:15

Seniorzy mogą mieć poważny problem. Chodzi o nowy rodzaj najmu

Foto: Fotorzepa / Rafał Guz

Mateusz Adamski

Reklama

Z tego artykułu się dowiesz:

Na czym ma polegać umowa najmu senioralnego?
Jakie obawy ma rzecznik praw obywatelskich?
Dlaczego krąg beneficjentów umowy najmu senioralnego wzbudza wątpliwości?

We wrześniu do konsultacji trafił projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Zakłada on wprowadzenie umowy tzw. najmu senioralnego. To próba rozwiązania problemu tzw. więźniów czwartego piętra, czyli seniorów mieszkających w blokach bez wind i mających ograniczenia ruchowe, którzy nie mogą samodzielnie funkcjonować.

Na czym ma polegać umowa najmu senioralnego?

Jak pisaliśmy na łamach rp.pl, seniorzy, którzy zdecydują się na skorzystanie z tego rozwiązania, oddadzą tymczasowo swoje mieszkania do użytkowania gminie, a w zamian otrzymają takie, które będzie dostosowane do ich potrzeb. Co samorządy dostaną w zamian? Będą mogły podnajmować wynajęte od osoby starszej mieszkanie stanowiące jej własność. Jeśli senior zrezygnuje z wynajmu od gminy, mieszkanie stanowiące jego własność zostanie mu zwrócone. O umowę najmu senioralnego będą mogły się starać osoby starsze zamieszkujące we własnych mieszkaniach umiejscowionych w budynkach bez windy na co najmniej czwartej kondygnacji naziemnej (czyli co najmniej na 3. piętrze).

Czytaj więcej

Nieruchomości

Rząd chce rozwiązać problem „więźniów czwartego piętra”. Jest projekt ustawy

Seniorzy zamieszkujący lokale położone na wyższych kondygnacjach w budynkach bez wind, będą mogli...

Konflikt interesów i praw seniora oraz podnajemcy lokalu

W ostatnim czasie swoje uwagi do zaproponowanych rozwiązań przedstawił rzecznik praw obywatelskich. Wskazuje, że projekt w obecnym kształcie wzbudza wątpliwości, a w dłuższej perspektywie czasowej może ujawnić wiele problemów, z którymi będzie musiał mierzyć się zarówno senior, jak też podnajemca lokalu. „Problemy te wynikają z faktu powiązania ze sobą trzech stosunków prawnych (dwóch umów najmu lokalu i jednej umowy podnajmu), w których ramach powstaje konflikt interesów i praw seniora oraz podnajemcy lokalu” – wyjaśnia RPO.

Reklama

Chodzi szczególnie o problem z odzyskaniem lokalu przez seniora po rozwiązaniu umowy najmu oraz dwóch pozostałych umów (umowy najmu i podnajmu). „Całe ryzyko związane z opróżnieniem lokalu, w przypadku odmowy dobrowolnego opuszczenia lokalu przez podnajemcę, poniesie bowiem senior. Może on znaleźć się w niekorzystnej sytuacji po rozwiązaniu umowy najmu senioralnego. Nie będzie miał bowiem możliwości powrotu do swego lokalu przez bliżej nieokreślony czas trwania procesu o eksmisję podnajemcy, jak też czas oczekiwania podnajemcy na lokal socjalny, jeżeli dostanie takie uprawnienie” – ostrzega rzecznik.

To nie jedyne uwagi RPO. W swoim wystąpieniu zwraca on też uwagę na zbyt szeroko określony kręg beneficjentów umowy, co może budzić zastrzeżenia z uwagi na stały deficyt lokali gminnych. Jednocześnie rzecznik wskazuje na pominięcie osób, które powinna objąć ta regulacja. „Chodzi o osoby z niepełnosprawnością, niebędące osobami starszymi, u których choroby narządu ruchu uniemożliwiają swobodne poruszanie się lub choroby układu krążenia wykluczają wysiłek fizyczny. Poza tą regulacją pozostaną osoby (także poniżej 60. roku życia) mieszkające na niższych kondygnacjach – od parteru do 3. piętra włącznie – które z powodu stanu zdrowia, zwłaszcza niepełnosprawności, nie mogą samodzielnie opuszczać mieszkania i budynku z uwagi na schody, brak windy oraz podjazdów i pochylni” – wylicza RPO.

Inny problem, na który zwraca uwagę, dotyczy kwestii braku jednoznacznego określenia obowiązków finansowych gminy i seniora w trakcie trwania umów najmu. Projekt nie określa na jakich warunkach finansowych gmina będzie korzystać z lokalu seniora – pozostawia to do ustalenia między seniorem i gminą. Nie uregulowano także zasad odpowiedzialności za ewentualne szkody wyrządzone w lokalu seniora przez podnajemców – pisze rzecznik.

Czytaj więcej