Adwokaci: według TSUE urzędy stanu cywilnego nie mogą ignorować małżeństw jednopłciowych

– Wyrok TSUE oznacza przede wszystkim ujednolicenie systemu unijnego, które wyeliminuje sytuacje, w których – przykładowo – stojąc na moście w Słubicach jedną nogą będą oni w kraju, w którym są małżeństwem, a drugą obcymi sobie ludźmi – mówi mec. Artur Kula z KMA Kancelarii Adwokacko-Radcowskiej, obrazując skutki wtorkowego wyroku.

A co orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej? Rozpatrywał on sprawę polskich obywateli, którzy – po zawarciu związku małżeńskiego w Niemczech – w ojczyźnie starali się o transkrypcję jego aktu (czyli wierne i literalne przeniesienie treści do polskich ksiąg stanu cywilnego). USC odmówił im jednak argumentując, że prawo polskie nie przewiduje małżeństwa osób tej samej płci. Sprawa ostatecznie trafiła do TSUE, który orzekł, że państwo członkowskie – w tym Polska – ma obowiązek uznać taki związek, legalnie sfinalizowany w innym państwie UE; nie musi jednak umożliwiać jego zawarcia.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

Polska musi uznać małżeństwo jednopłciowe zawarte w UE. Wyrok TSUE

Państwo członkowskie, w tym Polska, nie musi umożliwiać zawierania małżeństw osób tej samej płci,...

TSUE zdecydował w sprawie małżeństw jednopłciowych. Czy Polska uzna związki zawarte za granicą?

– Pary jednopłciowe, które zawarły ślub za granicą są obecnie w sytuacji, w której funkcjonują w dwóch różnych stanach cywilnych, w zależności od kraju, w jakim się znajdują – wyjaśnia mec. Kula. Jak obrazuje na przykładzie swoich klientów, w Niemczech mężczyźni są uznawani za małżeństwo, zaś w Polsce – już nie. – Prowadziło to do sytuacji, w których nie mieli pewności jak np. wypełniać druki urzędowe, w których mieli zadeklarować, jaki jest ich rzeczywisty stan cywilny, co w sprawach podatkowych wywoływało wiele problemów i niejasności, w tym obawę zarzutu poświadczania nieprawdy – unaocznia mecenas. I dodaje, że podobne trudności pojawiały się w sprawach związanych z księgami wieczystymi nieruchomości czy przy próbie ubezpieczenia jednego małżonka przez drugiego.

Mec. Kula podkreśla przy tym, że wtorkowy wyrok odpowiada również wymogom wynikającym m.in. z wyroków ETPC, głównie ze sprawy Przybyszewska i inni przeciwko Polsce. A to w nim – jak tłumaczy – nasze państwo zostało zobowiązane do uregulowania sytuacji par osób tej samej płci, w tym kwestii własności, opodatkowania czy dziedziczenia.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

Brytyjski akt urodzenia dziecka dwóch kobiet nie zostanie zarejestrowany w polskim USC - wyrok NSA

Brytyjski akt urodzenia dziecka, w którym jako rodzice widnieją dwie kobiety, nie zostanie wpisan...

Wzory aktów małżeństwa bez „kobiety” i „mężczyzny”, za to z dwoma „małżonkami”? 

Wtorkowy wyrok zapadł na kanwie sprawy, która toczy się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym – to właśnie NSA skierował do TSUE pytanie prejudycjalne, na które odpowiedź właśnie poznaliśmy. Mec. Kula, choć przewiduje, że teraz NSA nakaże urzędowi dokonanie transkrypcji, skutki decyzji TSUE widoczne staną się wcześniej. – Wyrok TSUE jest prawomocny i może być bezpośrednio stosowany, co oznacza, że pary znajdujące się w analogicznej sytuacji co moi klienci, już dzisiaj mogłyby złożyć do urzędów podobne wnioski o dokonanie transkrypcji – precyzuje. – I choć urzędy zapewne zawiesiłyby rozpoznanie ich do czasu orzeczenia NSA, pokazuje to siłę wyroków TSUE – dodaje.

Drugi z pełnomocników pary, mec. Paweł Knut również jest zdania, że kierownicy urzędów stanu cywilnego już teraz mogą zmienić swoją praktykę i zacząć dokonywać transkrypcji. – Działania powinni podjąć również decydenci – minister cyfryzacji oraz minister spraw wewnętrznych i administracji – którzy powinni znowelizować rozporządzenie zawierające wzory aktów małżeństwa, zastępując w nich rubryki „kobieta” i „mężczyzna” dwoma małżonkami – precyzuje.

Czytaj więcej

W sądzie i w urzędzie

Rzecznik TSUE: małżonkom tej samej płci w Polsce należy się chociaż transkrypcja

Ponieważ polskie prawo nie uznaje małżeństw osób tej samej płci, na Polsce ciąży obowiązek transk...

Pełnomocnik pary jednopłciowej: wyrok TSUE nie kończy walki, wywoła nową falę spraw sądowych 

Według mec. Knuta, wtorkowe rozstrzygnięcie to kolejny dzwonek alarmowy, wzywający do przyjęcia albo równości małżeńskiej albo przynajmniej instytucji związków partnerskich, gwarantującej parom jednopłciowym konkretne uprawnienia. – Wyrok TSUE nie kończy tej walki. Wywoła najpewniej nową falę postępowań sądowych, w których małżonkowie – już po uzyskaniu polskiego aktu małżeństwa – będą walczyć o konkretne uprawnienia, np. do alimentów, korzystania z ulg podatkowych czy dziedziczenia. Jeśli do tego czasu nie pojawią się niezbędne przepisy, Polska nadal będzie przegrywać przed trybunałem luksemburskim oraz strasburskim – przewiduje adwokat.