Reklama

Rząd chce rozwiązać problem „więźniów czwartego piętra”. Jest projekt ustawy

Seniorzy zamieszkujący lokale położone na wyższych kondygnacjach w budynkach bez wind, będą mogli wystąpić do gminy o najem mieszkania dostosowanego do ich potrzeb, zachowując jednocześnie prawo własności dotychczasowego mieszkania. Projekt w tej sprawie jest trafił właśnie do konsultacji publicznych.

Publikacja: 13.09.2025 15:15

Rząd chce rozwiązać problem „więźniów czwartego piętra”. Jest projekt ustawy

Foto: PAP/Jacek Bednarczyk

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego rząd wprowadza projekt ustawy dotyczącej najmu mieszkań dla seniorów?
  • Jakie zmiany w prawie są proponowane w kontekście polityki mieszkaniowej dla osób starszych?
  • Co to jest najem senioralny i jak miałby funkcjonować w praktyce?
  • Jakie korzyści najem senioralny przynosi starszym osobom?
  • W jaki sposób projektowana ustawa wpływa na budżet gmin i państwa?
  • Dlaczego najem senioralny jest ważny dla poprawy dobrostanu seniorów?

Projektowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Jest odpowiedzią na wyzwania dotyczące lokalnej polityki mieszkaniowej na rzecz osób starszych,  tj. w wieku 60 lat i więcej.  Jak twierdzi rząd, obecnie w Polsce żyje ich blisko 9,9 mln, co stanowi 26,3 proc. ludności Polski. Według prognozy GUS udział takich osób w ogóle ludności Polski w roku 2050 stanowić ma około 40 proc. 

Coraz więcej z tych seniorów staje się tzw. więźniami czwartego piętra – nie są w stanie wyjść z domu ze względu na problemy zdrowotne i brak wind w bloku czy kamienicy. Przy czym nie dotyczy to wyłącznie mieszkańców najwyższych kondygnacji, kłopot z opuszczeniem lokalu mogą mieć nawet osoby zajmujące mieszkania na tzw. wysokim parterze. Tacy seniorzy są bardziej narażeni na problemy zdrowotne wynikające z braku ruchu oraz izolacji społecznej.

Dla nich wszystkich rząd przygotował rozwiązanie: umowę najmu senioralnego lokalu. Byłaby ona zawierana z gminą, a jej efektem byłaby możliwość przeniesienia się do przestrzeni bez barier architektonicznych. 

Czytaj więcej

Seniorzy też mają prawo do likwidacji barier architektonicznych
Reklama
Reklama

Na czym ma polegać najem senioralny?

O umowę najmu senioralnego będą mogły się starać osoby starsze zamieszkujące we własnych mieszkaniach umiejscowionych w budynkach bez windy na co najmniej czwartej kondygnacji naziemnej (czyli co najmniej na 3. piętrze). 

Zgodnie z projektem senior będzie samodzielnie decydował, czy złożyć wniosek do gminy o najem mieszkania dostosowanego ich potrzeb. Jeśli się na to zdecyduje, otrzyma propozycję najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy i dostępnego dla osób starszych. Umowa najmu będzie zawierana wyłącznie z gminą. Jej podpisanie nie odbierze najemcy prawa własności do dotychczasowego mieszkania. 

Osoby starsze nie będą musiały spełniać kryterium dochodowego obowiązującego w danej gminie przy „standardowej” umowie najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy – wynajęcie seniorom takich mieszkań nie wynika wszakże z ich trudnej sytuacji materialnej, a z ograniczeń w codziennym życiu spowodowanych utrudnionym dostępem do mieszkań.

Co gmina dostanie w zamian? Będzie mogła podnajmować wynajęte od osoby starszej mieszkanie stanowiące jej własność. Jeśli senior zrezygnuje z wynajmu mieszkania w lokalu gminy, mieszkanie stanowiące jego własność zostanie mu zwrócone. W przypadku śmierci osoby starszej jej mieszkanie pozostaje w masie spadkowej, tj. prawo do niego zyskają spadkobiercy.

Ustawa ma wejść w życie już 1 stycznia 2026 r. Rząd przewiduje, że z najmu senioralnego będzie mogło skorzystać co najmniej 600 tys. osób.

Czytaj więcej

Dwa lub trzy piętra w budynku i obowiązkowa winda?
Reklama
Reklama

Najem senioralny – korzyści nie tylko dla seniora

Zamiana mieszkania na bardziej funkcjonalne wpłynie na poprawę sytuacji socjalnej i zdrowotnej osób starszych: mniejsze ryzyko upadków, wygodniejszy dostęp do infrastruktury gminnej oraz  możliwość zwiększenia aktywności fizycznej i społecznej, co przełoży się na ich lepszy dobrostan psychofizyczny.

Według projektodawców, rozwiązanie zmniejsza także zapotrzebowanie na usługi opieki długoterminowej (szczególnie opieki instytucjonalnej w domach pomocy społecznej) poprzez umożliwienie samodzielnego i niezależnego życia osobom starszym. Tym samym umowa najmu senioralnego wpisuje się w ideę godnego starzenia się i wspierania osób starszych w ich naturalnym środowisku.  Pozwoli to także obniżyć koszty gminy związane z zapewnieniem opieki niesamodzielnej osobie starszej.

Ile budżet państwa lub samorządów będzie musiał dołożyć do najmu senioralnego? Zdaniem rządu - nic. 

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Dlaczego rząd wprowadza projekt ustawy dotyczącej najmu mieszkań dla seniorów?
  • Jakie zmiany w prawie są proponowane w kontekście polityki mieszkaniowej dla osób starszych?
  • Co to jest najem senioralny i jak miałby funkcjonować w praktyce?
  • Jakie korzyści najem senioralny przynosi starszym osobom?
  • W jaki sposób projektowana ustawa wpływa na budżet gmin i państwa?
  • Dlaczego najem senioralny jest ważny dla poprawy dobrostanu seniorów?
Pozostało jeszcze 89% artykułu

Projektowana ustawa wprowadza zmiany w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Jest odpowiedzią na wyzwania dotyczące lokalnej polityki mieszkaniowej na rzecz osób starszych,  tj. w wieku 60 lat i więcej.  Jak twierdzi rząd, obecnie w Polsce żyje ich blisko 9,9 mln, co stanowi 26,3 proc. ludności Polski. Według prognozy GUS udział takich osób w ogóle ludności Polski w roku 2050 stanowić ma około 40 proc. 

Pozostało jeszcze 89% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Konsumenci
Jest opinia rzecznika generalnego TSUE ws. WIBOR-u. Wstrząśnie bankami?
Prawo rodzinne
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok dla konkubentów. Muszą się rozliczyć jak po rozwodzie
Podatki
Inspektor pracy zamieni samozatrudnienie na etat - co wtedy z PIT, VAT i ZUS?
Zawody prawnicze
Rząd zdecydował: nowa grupa zawodowa otrzyma przywilej noszenia togi
Sądy i trybunały
Rzecznik dyscyplinarny sędziów „na uchodźstwie”. Jak minister chce ominąć ustawę
Reklama
Reklama