O ile rządowy „rok obrotowy” 2023/2024 upłynął pod znakiem awantury o politykę mieszkaniową, o tyle kolejny przyniósł w końcu rozstrzygnięcia. Przypomnijmy, że w umowie koalicyjnej znalazła się tylko ogólna obietnica wspierania wszystkich form budownictwa mieszkaniowego. Spór w rodzinie dotyczył programu dopłat do kredytów mieszkaniowych.

Czytaj więcej

Nieruchomości

Rynek mieszkaniowy szuka równowagi

To dobry czas dla rozglądających się za mieszkaniem. Najbliższe kwartały upłyną na stabilizacji p...

Rząd stawia na budownictwo społeczne. Bez dopłat do kredytów

Jeszcze w lutym 2025 r. szef Ministerstwa Rozwoju i Technologii próbował forsować program, okrajając go do rynku wtórnego. Dopiero rekonstrukcja rządu w wakacje nadała polityce mieszkaniowej kierunek. Kwestia dopłat została pogrzebana. MRiT formalnie zachowano, jego stery objął „superminister” Andrzej Domański, a od sierpnia sprawami mieszkaniowymi zajmuje się wiceminister Tomasz Lewandowski z Lewicy.

Latem Sejm zwiększył budżet na budownictwo społeczne, a sam Lewandowski zapowiedział wprzęgnięcie spółdzielni mieszkaniowych w tworzenie zasobu dostępnych cenowo mieszkań (z wykorzystaniem gruntów Skarbu Państwa), co poprzedzone zostanie reformą funkcjonowania tych instytucji.

Dla rynku mieszkaniowego ważna była przyjęta w wakacje ustawa o obowiązku publikacji przez deweloperów w internecie cen ofertowych lokali. Nie była to jednak inicjatywa rządu, tylko posłów Polski 2050 i ministry funduszy Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz.

Michał Leszczyński, starszy prawnik w Polskim Związku Firm Deweloperskich, po stronie plusów wymienia decyzję o przeznaczeniu miliardów na rozwój budownictwa społecznego.

– Skoro ok. 97 proc. mieszkań w Polsce powstaje w sektorze prywatnym, dobrze, że równolegle wzmacniana jest oferta publiczna, kierowana do osób, które nie mają zdolności kredytowej – mówi Leszczyński. – Drugim istotnym pozytywem jest przesunięcie terminu przygotowania przez gminy planów ogólnych oraz zastąpienie uzgodnień etapem ich opiniowania – to zmiany, które zwiększają przewidywalność procesu inwestycyjnego i zmniejszają chaos planistyczny – dodaje. PZFD pozytywnie ocenia też otwarcie na prace w szerokim zespole nad warunkami technicznymi budynków – formuła dialogu, w której wszyscy interesariusze mogli swobodnie rozmawiać o potrzebnych zmianach, była wyjątkowo dobra.

– Nie wskazujemy minusów, na obecnym etapie chcemy przede wszystkim skupiać się na rozwiązaniach, które realnie poprawiają funkcjonowanie rynku i tworzą dobrą bazę do dalszych działań - kończy dyplomatycznie Leszczyński.

– Pozytywnie należy ocenić przekierowanie dużych środków na budownictwo społeczne i komunalne. Dobrym rozstrzygnięciem była ustawa o jawności cen, niemniej tryb uchwalania był wybitnie szybki, pisany na kolanie i niemal niekonsultowany ze środowiskiem deweloperskim – komentuje Michał Kubicki, przewodniczący Komitetu ds. Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej. – Negatywnie ocenić trzeba brak spójnej polityki mieszkaniowej, która obejmowałaby cały rynek. Uchwalane są ad hoc, nieprzygotowane i nieskonsultowane szeroko przepisy, które mają stanowić raczej element strategii politycznej niż długofalową politykę. Wyzwaniem jest chroniczny brak gruntów pod zabudowę. Obietnice uwolnienia gruntów będących w zasobie Skarbu Państwa nie materializują się i w tej kadencji. Należy jeszcze stworzyć warunki do rozbudowy infrastruktury technicznej, drogowej i społecznej. Ważny jest także aspekt planistyczny, a w tej kwestii mamy nadal chaos – dodaje.

Wielką reformę planistyczną koalicja otrzymała w spadku od swoich poprzedników. Jednak, jak informowaliśmy w czwartek, jesteśmy blisko zgody UE na drugie przesunięcie terminu dla gmin na przygotowanie planów ogólnych.

Czytaj więcej

Walka o Klimat: Nadzieja w biznesie

Nieruchomości z ważną misją dla klimatu

Mniej emisji, mniej energii, mniej wody, mniej odpadów. Odpowiedzią na kryzys klimatyczny jest m....

Dyrektywa budynkowa bez pośpiechu

Gorzej idą prace związane z implementacją unijnej dyrektywy budynkowej EPBD (celem jest poprawa jakości energetycznej nowych i istniejących nieruchomości).) Do tej pory nie znamy choćby propozycji podziału budynków na klasy energetyczne. Nie ma też choćby założeń Krajowego Planu Renowacji Budynków, choć do końca roku Polska musi złożyć w Komisji Europejskiej skonsultowany publicznie dokument.

– Po dwóch latach karuzeli kadrowej, szczególnie w MRiT, mamy nadal niejasną sytuację, kto w Polsce koordynuje transpozycje kluczowych dyrektyw EPBD i EED (dot. efektywności energetycznej – red.). Nie wiadomo, kto będzie odpowiedzialny za wdrażanie Krajowego Planu Renowacji Budynków – przyjmowanego uchwałą Rady Ministrów, a dotyczącego kompetencji wielu resortów. Bez koordynacji może pozostać dokumentem martwym – mówi Jan Ruszkowski, dyrektor zarządzający Stowarzyszenia Fala Renowacji. – Strategicznego, wieloletniego planu poprawy efektywności energetycznej 15 mln polskich budynków nie wolno sprowadzać tylko do kwestii wysokości rachunków za energię – to kwestia naszego bezpieczeństwa energetycznego od importu paliw, to rozwój gospodarczy, jakość powietrza, zdrowie publiczne, poziom ubóstwa energetycznego. To wyzwanie dla 5-6 resortów, tymczasem bardzo brakuje dostrzeżenia tej potrzeby i skoordynowania działań na poziomie rządu np. w osobie pełnomocnika na poziomie wicepremiera – podkreśla.

Ekspert zaznacza, że zauważalnie poprawiła się otwartość rządu – szczególnie resortów klimatu, funduszy i rozwoju – na dialog z różnymi interesariuszami – w tym z przedsiębiorcami. – Oprócz spotkań roboczych, powróciły normalnie wyglądające konsultacje publiczne – zarówno aktów legislacyjnych, jak i narzędzi wsparcia i to nie na ostatniej prostej, a czasem już przy indentyfikowaniu potrzeb, barier i formułowaniu założeń – mówi Ruszkowski.

I podkreśla, że resortowi klimatu, choć z fatalnym poślizgiem, udało się uszczelnić program Czyste Powietrze. i wyeliminować miażdżącą część patologii (wyłudzanie środków, „nabijanie w pompy ciepła”). – Mimo uszczelnienia, program nadal przechodzi kryzys, a rząd, zamiast to wyraźnie przyznać, komunikuje, że wszystko jest w porządku, co wydatnie, a niepotrzebnie, tylko podnosi temperaturę debaty i obniża poziom zaufania. Program wciąż kreowany jest nie jako środowiskowy, skoncentrowany na efekcie ekologicznym, tylko socjalny, premiujący „niskość dochodów” – mówi Ruszkowski.

Czytaj więcej

Nieruchomości

Przebijemy 4 mld euro? Nieruchomości komercyjne w Polsce przyciągają wybranych

Z nieobecności statecznych funduszy korzystają mniejsi gracze z regionu oraz rodzimy kapitał. Pol...

Gdzie te REIT-y? Ministerstwo finansów milczy

Rozczarowaniem jest nagła cisza wokół REIT-ów, czyli spółek zbiorowego inwestowania w dochodowe nieruchomości. Minister finansów Andrzej Domański jeszcze jako kandydat na posła mówił, że zajmie się tym tematem. Projekty przewidujące umożliwienie REIT-om inwestowanie w mieszkania na wynajem, nieruchomości komercyjne i w infrastrukturę, są podobno na zaawansowanym etapie. Temat zaczął być trudny politycznie – o REIT-ach mieszkaniowych nie chciała słyszeć Polska 2050. „REIT-ów mieszkaniowych nie ma i nie będzie” – to ostatnia deklaracja, jaka padła z ust ministra Domańskiego, w sierpniu. Od tamtej pory brak informacji, czy jest szansa na REIT-y komercyjne.