We wtorek siedmioosobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) wydał ważną uchwałę dotyczącą zasad kalkulacji odszkodowania za grunty wywłaszczone czy przejęte z mocy prawa pod inwestycje drogowe.
Wywłaszczenie gruntów pod drogi a odszkodowanie
Przyczynkiem do niej był wniosek prezesa NSA, który zwrócił uwagę na rozbieżność, jaka pojawiła się w orzecznictwie. Przypomniał, że ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w art.134 ust. 4 przewiduje tzw. zasadę korzyści, zgodnie z którą, jeżeli przeznaczenie nieruchomości, zgodne z celem wywłaszczenia, powoduje zwiększenie jej wartości, tę dla celów odszkodowania określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z tego przeznaczenia.
Czytaj więcej:
Dalej wskazano na szczegółowe regulacje dotyczące wyceny dla inwestycji drogowych. To nieobowiązujący już § 36 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego oraz tożsamy z nim, aktualny § 49 ust. 4 rozporządzenia ministra rozwoju i technologii z 23 września 2023 r. w sprawie wyceny nieruchomości. W obu przypadkach, gdy została wywłaszczona lub przejęta z mocy prawa nieruchomość, która na dzień wydania decyzji była przeznaczona pod inwestycję drogową, wartość rynkową określa się, przyjmując przeznaczenie przeważające wśród gruntów przyległych, chyba że określenie wartości jest możliwe przy uwzględnieniu cen transakcyjnych nieruchomości drogowych.
Co wpływa na kalkulację odszkodowania za nieruchomość wywłaszczoną pod drogi?
Prezes NSA zauważył, że na tle tych przepisów w zakresie zasad określania wartości nieruchomości przejmowanych pod drogi publiczne w orzecznictwie pojawiła się rozbieżność. Jeden nurt opowiada się bowiem za uwzględnianiem przy tej kalkulacji tzw. zasady korzyści z ustawy o gospodarce nieruchomościami, a drugi za jej wyłączeniem. Problem jest aktualny i wymaga rozstrzygnięcia uchwałą.