TSUE: dłużnik nie zawsze straci zlicytowany dom

Konsumenci mogą, pod pewnymi warunkami, zakwestionować zgodność z prawem przeniesienia własności ich domu rodzinnego na osobę trzecią w wyniku egzekucji z hipoteki - wynika z wtorkowego wyroku Trybunału w Luksemburgu.

Publikacja: 24.06.2025 13:28

TSUE: dłużnik nie zawsze straci zlicytowany dom

Foto: Adobe Stock

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie ze Słowacji, który jednak z pewnością zainteresuje kredytobiorców w Polsce. 

Nowy właściciel kazał opuścić rodzinny dom

Słowacki sąd rejonowy w Preszowie rozpatruje spór między firmą, która nabyła w drodze licytacji własność domu jednorodzinnego, a byłymi jego właścicielami, którzy nadal tam zamieszkują i odmawiają jej opuszczenia. Są oni stronami umowy kredytu hipotecznego w wysokości 63 tys. euro, z klauzulą, że bank może żądać zwrotu całego pozostałego do spłaty kapitału w razie jakiegokolwiek opóźnienia w płatnościach. Do takiego opóźnienia doszło, więc bank wszczął egzekucję pozasądową z przedmiotu zabezpieczenia w drodze licytacji pozasądowej. Kredytobiorcy wytoczyli przed sądem powództwo, by sprzeciwić się tej procedurze. Zarzucili bankowi naruszenie ich praw konsumenta, bo umowa kredytu zawierała ich zdaniem niedozwolone klauzule.

Podczas gdy toczyła się sprawa w sprawie złożonego w ramach tego powództwa wniosku o zawieszenie egzekucji, dom rodzinny powodów został sprzedany w drodze licytacji pozasądowej. Stało się to pomimo tego, że zarówno osoba odpowiedzialna za organizację licytacji, jak i spółka, która nabyła dom, zostali poinformowani o zakwestionowaniu egzekucji przed sądem. Kredytobiorcy odmówili opuszczenia domu, a spółka wniosła przeciwko nim powództwo o eksmisję.

Czytaj więcej

Po tej uchwale SN dłużnikowi trudniej będzie uciec z majątkiem przed wierzycielem

W takiej sytuacji ochrona własności nabytej nieruchomości nie działa

Sąd zapytał Trybunał Sprawiedliwości, czy prowadzone postępowanie jest objęte zakresem stosowania dyrektywy w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Chciał też wiedzieć, czy są z nią sprzeczne krajowe przepisy, które zezwalają na pozasądową egzekucję z nieruchomości obciążonej hipoteką pomimo istnienia wniosku o zawieszenie, opartego na możliwym nieuczciwym warunku w umowie kredytu. Na oba te pytania Trybunał udzielił odpowiedzi twierdzącej.

Trybunał odpowiedział, że w tym przypadku uzasadniona jest możliwość powołania się przez kredytobiorców na mechanizmy ochrony przewidziane w dyrektywie. Wskazuje na to przedmiot sporu, okoliczności, w jakich miało miejsce przeniesienie własności spornej nieruchomości, zwłaszcza fakt, że kredytobiorcy nie pozostali bierni w trakcie postępowania egzekucyjnego, a także spójne poszlaki, że faktycznie umowa zawiera nieuczciwe warunki. Konsumenci skorzystali też ze środków prawnych przewidzianych w prawie słowackim w celu sprzeciwienia się tej egzekucji i poinformowali o tym osoby zainteresowane.

- W konsekwencji ochrona pewności prawa przeniesienia własności już dokonanego na rzecz osoby trzeciej nie ma w niniejszym przypadku charakteru bezwzględnego, który sprzeciwiałby się stosowaniu dyrektywy – stwierdził TSUE. -  Postępowanie sądowe przed sądem okręgowym w Preszowie jest zatem objęte zakresem stosowania dyrektywy - wskazał.

W ocenie Trybunału sprzeczne z prawem Unii są przepisy krajowe umożliwiające pozasądową egzekucję z domu rodzinnego obciążonego hipoteką pomimo toczącego się postępowania w sprawie wniosku o zawieszenie i istnienia spójnych przesłanek wskazujących na to, że u podstaw tej egzekucji leży nieuczciwy warunek umowny.

- Ma to miejsce tym bardziej wówczas, gdy te same przepisy nie przewidują możliwości, by na drodze sądowej, w ramach postępowania prowadzonego po przeprowadzeniu egzekucji, stwierdzić jej nieważność ze względu na istnienie tego rodzaju warunku w umowie leżącej u podstaw egzekucji – wyjaśnił TSUE.

sygn. akt C-351/23

 

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie ze Słowacji, który jednak z pewnością zainteresuje kredytobiorców w Polsce. 

Nowy właściciel kazał opuścić rodzinny dom

Pozostało jeszcze 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Praca, Emerytury i renty
Zwolnienie z pracy za krytykę LGBTQ i feministek? Zapadł ważny wyrok
Prawo drogowe
Trudniej będzie zdać egzamin na prawo jazdy. Wchodzi w życie "prawo Klimczaka"
Praca, Emerytury i renty
Część seniorów dostanie w lipcu dwa przelewy. Zasady wypłaty renty wdowiej
Praca, Emerytury i renty
Duże zmiany w wypłatach 800 plus w czerwcu. Od lipca nowy termin
Materiał Promocyjny
Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska
Prawo w Polsce
Głosy Trzaskowskiego przypisane Nawrockiemu. „To nie jest jakaś wielka tragedia"